ਲਾਖ ਸ਼ਬਦੋਂ ਕੋ ਤੋਲ ਕਰ ਬੋਲੇ
ਨਿਗਾਹੇਂ ਬਤਾ ਗਈ ਕਿ ਬੜੇ ਉਤਾਵਲੇ ਥੇ ਵੋ
___________________________

Manmohan Waris - Punjabi Virsa (Original Song - 2005)

ਮੈਂ ਖਿੜਨਾਂ ਗੁਲਾਬ ਹੋ ਕੇ, ਮਹਿਕਾਂਗਾ ਬਾਗ ਹੋ ਕੇ,

ਤੇਰੇ ਕਦਮਾਂ \'ਚ ਖਾਕ ਹੋ ਕੇ ਰੁਲਦਾ ਸਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ।

ਮੈਂ ਸੂਰਜ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਬਲਣਾ, ਮੈਂ ਹੋਰ ਥਾਂ ਵੀ ਚੜਨਾ,

ਸੱਜਣਾ ਤੇਰੇ ਰਾਹਾਂ ਤੇ ਜਗਦਾ ਸਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ।

ਟੁੱਟੇ ਦਿਲ ਨੇ ਸਾਜ਼ ਬਣਨਾ, ਗਮ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਬਣਨਾ,

ਚੁੱਪਚਾਪ ਜ਼ੁਲਮ ਤੇਰਾ ਜਰਦਾ ਸਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ।

ਇਹ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਗੀਤ ਮੇਰੇ, ਸ਼ਿਕਵੇ ਗਿਲੇ ਨੇ ਤੇਰੇ,

ਕੱਖਾਂ ਹੇਠ ਬਲਦੀ ਅੱਗ ਤੇ ਪਰਦਾ ਸਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ।
_____________________________

ਮੁਲਾਕਾਤ ਸਮੇਂ ਮੈਂ \'ਮੈਂ\' ਸਾਂ

ਤੇ ਉਹ \'ਉਹ\' ਸੀ

ਵਿਛੜਨ ਸਮੇਂ ਉਹ \'ਮੈਂ\' ਸਾਂ

ਮੈਂ \'ਉਹ\' ਸੀ
________

ਤੇਰੀ ਨਜ਼ਰ ਵਿਚ ਤੈਨੂੰ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਕਰ ਨਾ ਜਾਵਾਂ।

ਇਸ਼ਕ ਦੀ ਬਾਜ਼ੀ \'ਚ ਤੈਨੂੰ ਹਾਰ ਕਰ ਨਾ ਜਾਵਾਂ।

ਆਖ  ਕਿਸੇ  ਲਹਿਰ  ਨੂੰ,  ਕਿ  ਮੈਨੂੰ  ਡੋਬ  ਜਾਵੇ,

ਜਿਊਂਦੇ ਜੀਅ ਤੈਨੂੰ ਕਿਤੇ ਪਾਰ ਕਰ ਨਾ ਜਾਵਾਂ।
_________________________

              ਉਦੋਂ ਤੇਰੇ ਹੌਕਿਆਂ ਦਾ ਪੂਰਾ ਮੁੱਲ ਪੈਦਾ ਜਿੰਦੇ
              ਹੁਣ ਰੋਇਆਂ ਬਣਦਾ ਕੀ ਕੰਧਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ।
 
              ਟੁਟਦੇ ਨਹੀ ਰਿਸਤੇ ਉਹ ਕਬਰਾਂ ਤਾਈਂ ਜਾਂਦੇ ਨੇ
              ਗੰਡੇ ਜੋ ਮੋਹ ਦਿਆਂ ਤੰਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ।

              ਬਸ ਇੱਕ ਫੁੱਲ ਲੈ ਕੇ ਚਲਾ ਜਾਂਈ ਉੱਥੇ
              ਬਣਨਾ ਨਹੀ ਕੁੱਝ ਮਾਰੂ ਸੰਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ

              ਸੀਨੇ ਲੱਗ ਜਾਂਵੀ ਆਪੇ ਦਿਲ ਵਾਲੀ ਖੁਲ ਜਾਂਣੀ
              ਜਿਹੜੀ ਹੁਣ ਖੁਲਣੀ ਨਹੀ ਦੰਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ

              ਸੌਖੀ ਨਹੀ ਛੁੱਟਣੀ ਇਹ ਜਿੰਦ ਤੇਰੀ
              ਥਾਂ ਥਾਂ ਪਰੋਈ ਜੋ ਫੰਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ

              ਸਿੱਖ ਯਾਰਾਂ ਤੂੰ ਵੀ ਹੱਕ ਵਾਲੀ ਖਾਂਣੀ
              ਬੜੀ ਮਾੜੀ ਹੁੰਦੀ ਮਸੰਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ

               ਜ੍ਹੀਦੇ ਮਨੋ ਸੂਰਜਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਿਆਂ ਨਹੀ ਨੇਰਾ
              ਚਾਨਣ ਕੀ ਹੋਣੈ ਉਹਨੂੰ ਚੰਦਾਂ ਦੇ ਨਾਲ
              _____________________

ਹਿਜ਼ਰ ਤੇਰੇ 'ਚ
ਰਾਤ ਭਰ ਜਾਗਦੇ ਰਹੇ
ਪਾ ਕੇ ਨੈਣਾਂ ਦਾ ਨੀਰ
ਦੀਵੇ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਬਾਲਦੇ ਰਹੇ
ਡੁੱਬ ਕੇ ਸਾਗਰ 'ਚ ਗਮ ਦੇ
ਖੂੰਜੇ ਕਮਰੇ ਦੇ ਤਾਰਦੇ ਰਹੇ
ਹਿਜ਼ਰ ਤੇਰੇ 'ਚ   
ਭੁਲਾਇਆ ਵੀ ਨਾ ਭੁਲਦਾ
ਤੇਰਾ ਚਾਨਣ ਮੁਨਾਰਾ ਚਿਹਰਾ
 ਮੁੱਖ ਤੇਰੇ ਉੱਪਰ ਅੱਖੀਆ
ਦਿੰਦੀਆਂ ਸੀ ਪਹਿਰਾ
ਉਜੜੇ ਆਪਣੇ ਅਸ਼ੀਆਣੇ
ਨੂੰ ਚੁੱਕ ਚੁੱਕ ਅੱਡੀਆਂ
ਤਾੜਦੇ ਰਹੇ       
ਹਿਜ਼ਰ ਤੇਰੇ 'ਚ………
ਹਾਸੇ ਕਦੋ ਹੌਕੇ ਬਣ ਗਏ
ਕੀਤੇ ਕੌਲ ਕਰਾਰ ਕਿਉ
ਤੈਨੂੰ ਭੁੱਲ ਗਏ
ਇਹ ਕਿਆਸ ਬੇਹਿਸਾਬ
ਰਾਤ ਭਰ ਮਾਰਦੇ ਰਹੇ
ਨੈਣਾਂ ਤੇ ਜੰਮੀ
ਠੰਡੀ ਯੱਖ ਹਟਾਉਦੇ ਰਹੇ
ਹਿਜ਼ਰ ਤੇਰੇ 'ਚ
 ਹੰਝੂ ਅੱਖੀਆਂ ਤੋ ਕਿਰ ਕੇ
ਰਸਤਾ ਦਿਲ ਤਕ ਬਣਾਉਦੇ ਰਹੇ
ਕਾਰਵਾਂ ਯਾਦਾਂ ਦਾ
ਉਸ ਤੇ ਚਲਾਉਦੇ ਰਹੇ
ਗਮਾਂ ਦੀ ਸੋਹਣੀ ਨੂੰ
ਅਸੀ ਮਾਸ ਦਿਲ ਦਾ
ਖਵਾਉਦੇ ਰਹੇ
ਹਿਜ਼ਰ ਤੇਰੇ 'ਚ
ਰਾਤ ਭਰ ਜਾਗਦੇ ਰਹੇ
____________

ਪਤਲਾ ਹੈ ਜਾਂ ਭਾਰਾ ਹੈ,
ਇੱਥੇ ਕੌਣ ਵਿਚਾਰਾ ਹੈ।
ਵਲੀਆਂ ਦੀ ਇਸ ਨਗਰੀ ਵਿੱਚ
ਕਰੋ ਨਾ ਗੱਲ ਤਮੀਜ਼ਾਂ ਦੀ,
ਜਿਸਨੂੰ ਵੇਖੋ ਉਸਦਾ ਹੀ
ਚੜ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਪਾਰਾ ਹੈ।
ਸਾਡੇ ਵਰਗੇ ਫੱਕਰਾਂ ਦਾ
ਤੈਨੂੰ ਤਾਂ ਕੋਈ ਘਾਟਾ ਨਹੀਂ,
ਸਾਡਾ ਤਾਂ ਪਰ ਤੇਰੇ ਬਿਨ
ਹੋਣਾ ਨਹੀਂ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਹੈ।
ਮੌਤੇ ਅੱਜ ਬੱਸ ਮੁੜ ਜਾ ਤੂੰਂ
ਫਿਰ ਜਦੋਂ ਜੀ ਆ ਜਾਂਵੀਂ,
ਅੱਜ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਸੱਜਣਾਂ ਨੇ
ਆਉਣ ਦਾ ਲਾਇਆ ਲਾਰਾ ਹੈ।
ਫਿਰ ਲਾਲ ਹੋਣ ਨੂੰ ਫਿਰਦੇ ਨੇ
ਪਾਣੀ ਪੰਜ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ,
ਕਿਸ ਨੇ ਅੱਗ ਲਗਾਈ ਹੈ
ਕਿਸ ਚੰਦਰੇ ਦਾ ਕਾਰਾ ਹੈ।
ਰੱਬ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ
ਰੱਬ ਹੈ ਅਜਕੱਲ੍ਹ ਗਾਇਬ ਹੋਇਆ,
ਪੰਡਿਤ, ਭਾਈ, ਮੁੱਲਾਂ ਨੂੰ
ਰੱਬ ਤੋਂ ਧਰਮ ਪਿਆਰਾ ਹੈ।
ਸਾਨੂੰ ਤੂੰ ਗੁਨਾਹਗਾਰ ਕਿਹਾ
ਤੇਰਾ ਇਹ ਅਹਿਸਾਨ ਬੜਾ,
ਤੁਸੀ ਉਥੇ ਮਹਿਲ ਉਸਾਰ ਰਹੇ,
ਜਿੱਥੇ ਸਾਡਾ ਢਾਰਾ ਹੈ।
_____________

ਫੁੱਲਾਂ ਕੋਲੋਂ ਖਾਰ ਹਟਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੋ।
ਕਿਸੇ ਤਰਾਂ ਵੀ ਐ ਯਾਰੋ,
ਗੁਲਜਾਰ ਬਚਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੋ।
ਜੋ ਬੋਟਾਂ ਨੂੰ ਭਖੜੇ ਦਾ ਚੋਗਾ ਪਾਉਦਾ ਹੈ,
ਉਸ ਬਦਮਾਸ ਉਕਾਬ ਨੂੰ,
ਰਲ ਆਪਾਂ ਭਜਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੋ।
ਭੁਖੇ ਢਿੱਡ ਚਾਂਦੀ ਨਾਲ,
ਭਰੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੇ,
ਰੋਟੀ ਤੋਂ ਭੁਖੇ ਢਿੱਡ ਨੂੰ,
ਆਪਾਂ ਅਨਾਜ ਖਵਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੋ।
ਜੇ ਕਰ ਦਿੱਲ ਵਿੱਚ ਸਿੱਕ ਹੈ,
ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਰੌਸ਼ਨ ਤੱਕਣੇ ਦੀ,
ਤਾਂ ਖੂ਼ਨ ਮਸਾਲਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚ,
ਪਾ ਕੇ ਜਲਾਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੋ।
ਜੀਹਦੇ ਲਈ ਚੁੰਮੀ ਸੀ ਫਾਂਸੀ,
ਕੁਦੇ ਸਾਂ ਅੱਗ ਦੇ ਅੰਦਰ,
ਅੱਜ ਦੇ ਰਾਕਸ਼ ਕੈਦੋਂ ਤੋਂ ਹੱਕ ਖੋਹ ਕੇ,
ਅਜ਼ਾਦੀ ਹੀਰ ਨੂੰ ਵਰ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੋ|
__________________________

ਇੱਕ ਗਰੀਬ ਦੇ ਘਰ ਅੱਜ ,
ਧੀ ਜੰਮੀ ਤੇ ਮਾ ਰੋਈ।
ਕਹਿੰਦੀ ਇੱਕ ਜਣੇਪੇ ਪੀੜ ਮਾਰੀਆ,
ਉੱਤੋ ਇਹ ਹੈ ਪੱਥਰ ਹੋਈ।
ਨਾਮ ਬਚਨਾ ਸੀ ਪਿਉ ਦਾ,
ਜਿਹੜਾ ਕਰਦਾ ਸੀ ਮਜਦੂਰੀ।
ਜੇਠ ਹਾੜ ਪਸੀਨਾ ਡੋਲ ਦਾ,
ਫਿਰ ਵੀ ਰੋਟੀ ਨਾ ਹੁੰਦੀ ਪੂਰੀ।
ਉਹਨੂੰ ਫਿਕਰ ਸੀ ਗਰੀਬ ਦੀ ਧੀ ਤੇ,
ਮੈਲੀ ਅੱਖ ਰੱਖਦਾ ਹਰ ਕੋਈੌ।
ਇਕੱ ਗਰੀਬ ਦੇ ਘਰ ਅੱਜ ,
ਧੀ ਜੰਮੀ ਤੇ ਮਾ ਰੋਈ।
ਜਿਹੜੀ ਵਿੱਚ ਜਹਾਨ ਦੇ ਆਈ ਸੀ,
ਉਹਦਾ ਨਾਮ ਤਾ ਰੱਖਣਾ ਸੀ।
ਇਹ ਉਹਨਾ ਦੀ ਮਜਬੂਰੀ ਸੀ,
ਢਿੱਡ ਆਪਣਾ ਵੀ ਤਾ ਡੱਕਨਾ ਸੀ।
ਕਹਿੰਦੇ ਬੜਾ ਦੁਖਾਵਾ ਪਲ ਇਹ,
ਜੀਦੇ ਬੀਤੇ ਜਾਣੇ ਸੋਈ।
ਇਕੱ ਗਰੀਬ ਦੇ ਘਰ ਅੱਜ ,
ਧੀ ਜੰਮੀ ਤੇ ਮਾ ਰੋਈ।
ਕਦੇ ਪੈਰਾ ਦੇ ਸਹਾਰੇ ਤੇ,
ਕਦੇ ਗੋਡੇ ਘਸੀੜ ਕੇ ਚੱਲਦੀ।
ਕਦੇ ਵਾਗ ਚਾਬੀ ਦੇ ਬਾਦਰ ਦੇ,
ਮਾਰ ਤਾੜੀਆ ਹੱਲਦੀ।
ਕੱਚੇ ਵਿਹੜੇ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵੇਖੋ,
ਫੁੱਲ ਵੰਡਦਾ ਖੁਸ਼ਬੋਈ।
ਇਕੱ ਗਰੀਬ ਦੇ ਘਰ ਅੱਜ ,
ਧੀ ਜੰਮੀ ਤੇ ਮਾ ਰੋਈ।
ਬਚਪਨ ਦੇ ਦਿਨ ਗੁਜਰ ਗਏ,
ਪੈਰ ਧਰੀਆ ਵਿੱਚ ਜਾਵਾਨੀ ਦੇ।
ਨਾ ਸਿਰੋ ਦੁਪੱਟਾ ਲਹਿੰਦਾ ਕਦੇ,
ਨਾ ਮਣਕੇ ਦਿਸਣ ਗਾਨੀ ਦੇ।
ਲੱਖ ਖੁਆਇਸ਼ਾ ਸਿਨੇ ਦੇ ਵਿੱਚ,
ਨਿਮਾਣੀ ਫਿਰੇ ਲੋਕੋਈ।
ਇਕੱ ਗਰੀਬ ਦੇ ਘਰ ਅੱਜ ,
ਧੀ ਜੰਮੀ ਤੇ ਮਾ ਰੋਈ।
ਸੁਣੀਆ ਉਹਨੂੰ ਵੇਖਣ ਨੂੰ,
ਆਈਆ ਵਲੈਤਾ ਵਾਲਾ।
ਉਮਰ ਵੀ ਉਹਦੀ ਅਧਖੜ ਸੀ,
ਤੇ ਰੰਗ ਦਾ ਸੀ ਸ਼ਾਹ ਕਾਲਾ।
ਪੈਸੇ ਦੀ ਚਮਕ ਅੱਗੇ,
ਕਾਗਲੀ ਬੇਬਸ ਹੋਈ।
ਇਕੱ ਗਰੀਬ ਦੇ ਘਰ ਅੱਜ ,
ਧੀ ਜੰਮੀ ਤੇ ਮਾ ਰੋਈ।
ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਸੁਣ ਵੇ ਬਾਬਲਾ,
ਨਾ ਐਨਾ ਕਹਿਰ ਗੁਜਾਰ।
ਕਿ ਕੁਝ ਚਿਰਾ ਨੂੰ ਰੰਡੀ ਹੋਵਾ,
ਇਦੋ ਪਹਿਲਾ ਦੇ ਤੂੰ ਮਾਰ।
ਹਝੂੰਆ ਦੇ ਨਾਲ ਹਾੜੇ ਕੱਢਦੀ ਨੇ,
ਬੁੱਕ ਦੀ ਭਰ ਲਈ ਚੋਈ।
ਇਕੱ ਗਰੀਬ ਦੇ ਘਰ ਅੱਜ ,
ਧੀ ਜੰਮੀ ਤੇ ਮਾ ਰੋਈ।
ਆਸਾ ਦੀ ਕੱਚੀ ਕੰਧ ਦਾ,
ਰੋੜਾ ਇੱਕ ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਗਿਰਦਾ।
ਖੰਡ ਦੀ ਬੋਰੀ ਨੂੰ ਵੇਖੋ ਯਾਰੋ,
ਅੱਜ ਕੁੱਤਾ ਘੜੀਸੀ ਫਿਰਦਾ।
ਉਹ ਚਾਹੁੰਦੀ ਮੌਤ ਕਬੂਲ ਕਰਨਾ,
ਹੁਣ ਨਾ ਜਿਉਦੀ ਨਾ ਮੋਈ।
ਇਕੱ ਗਰੀਬ ਦੇ ਘਰ ਅੱਜ ,
ਧੀ ਜੰਮੀ ਤੇ ਮਾ ਰੋਈ।
____________