ਸਾਡੀ ਸੱਧਰਾਂ ਦੀ ਸੁੱਕੀ ਏ ਫ਼ੁਲਵਾੜੀ,

ਕਦ ਮੀਂਹ ਬਣ ਕੇ ਤੂੰ ਵਰਸੇਂਗੀ....

ਅੱਜ ਤੂੰ ਗੱਲ ਕਰਨੇ ਨੂੰ ਰਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ,

ਮਗਰੋਂ  ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਵੀ ਤਰਸੇਂਗੀਂ....

ਇੱਕ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ ਅਣਜਾਣ ਜਿਹਾ ਰਾਹ ਵਿਚ ਰਹੇ ਪੈਗ਼ਾਮ ਜਿਹਾ...
ਹੋ ਕੇ ਵੀ ਗੁੰਮਨਾਮ ਜਿਹਾ ਬੁਰੇ ਹੋਏ ਅੰਜਾਮ ਜਿਹਾ...
ਢਲਦੀ ਜਾਂਦੀ ਸ਼ਾਮ ਜਿਹਾ ਸੀ ਮੇਰੇ ਲਈ ਮੁਕਾਮ ਜਿਹਾ...
ਬਿਨ ਪੀਤੇ ਇੱਕ ਜਾਮ ਜਿਹਾ ਕਬਰਾਂ ਦੀ ਸੁੰਨਸਾਨ ਜਿਹਾ...
ਕੋਈ ਬਾਗ ਜਿਵੇਂ ਵੀਰਾਨ ਜਿਹਾ ਰੂਹ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਆਰਾਮ ਜਿਹਾ....
ਦੱਬੇ ਹੋਏ ਅਰਮਾਨ ਜਿਹਾ ਰੱਬ ਦੇ ਸੁੱਚੇ ਨਾਮ ਜਿਹਾ....
ਪਿਆਰ ਭਰੀ ਮੁਸਕਾਨ ਜਿਹਾ ਉੱਜੜੇ ਹੋਏ ਮਕਾਨ ਜਿਹਾ..
ਦੁਰਕਾਰੀ ਗਈ ਸਲਾਮ ਜਿਹਾ ਕੋਈ ਨਾਮ ਨੀ ਇਸਨੂੰ ਦੇ ਸਕਿਆ ਇਹ ਰਹਿ ਗਿਆ ਬੱਸ ਬੇਨਾਮ ਜਿਹਾ...
______________________________________________________

ਖੁਸ਼ੀ ? ਕਿਹੜੀ ਖੁਸ਼ੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈਂ ਤੂੰ,
ਹਰ ਪਾਸੇ ਆਪਣਿਆਂ ਨੂੰ ਦੁਖਾਂ ਨਾਲ ਘੁਲਦਾ ਦੇਖਣ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ?
ਜਿਹਨਾਂ ਜੱਟਾਂ ਦੀ ਕੌਮ ਦਾ ਹਿੱਸਾਂ ਹਾਂ,
ਓਹਨਾਂ ਨੂੰ ਤਿਲ ਤਿਲ ਮਰਦਾ ਦੇਖਣ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ?
ਯਾ ਫ਼ਿਰ ਖੁਸ਼ੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਮਰਦੀਆਂ ਧੀਆਂ ਦੀ?
ਖੁਸ਼ੀ ਅਲੋਪ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੰਗ ਸ਼ਰਮ ਦੀ?
ਯਾ ਫ਼ਿਰ ਖੁਸ਼ੀ ਅੱਧੀਆਂ ਅਧੂਰੀਆਂ ਤੀਆਂ ਦੀ?
ਕਿਸੇ ਜੱਟ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੀ ਕੁਰਕੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ?
ਯਾ ਫ਼ਿਰ ਕਿਸੇ ਬਾਣੀਏ ਦੀ ਘੁਰਕੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ?
ਕਿਸੇ ਹਾਈ-ਫ਼ਾਈ ਪੁੱਤ ਦੇ ਅਨਪੜ ਮਾਪਿਆਂ ਦੇ ਪਰਛਾਵੇ ਤੋਂ ਵੀ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ?
ਯਾ ਫ਼ਿਰ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕਿਸੇ ਅਬਲਾ ਦੇ ਹੋਲਿਕਾ ਦਹਿਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ?
ਤੈਨੂੰ ਤੇਰੀ ਹਰ ਖੁਸ਼ੀ ਰਹੇ ਮੁਬਾਰਕ ਮੇਰੇ ਦੋਸਤਾ,
ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਹੋਵੇਗੀ ਬੱਸ ਮੇਰੇ  ਮਰਨ ਦੀ ਖੁਸ਼ੀ,
__________________________

ਇਹ ਨਾ ਸਮਝਿਉ, ਕਿ ਮੈ ਪਿਆਰ 'ਚ' ਸੱਭ ਕੁਝ ਗੁਆਇਆ ਹੀ ਆ
ਇਸ ਡੂੰਗੇ ਸਾਗਰ ਦੇ ਵਹਿਣ ਚ ਵਹਿੰਦਿਆਂ
ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਥਿਆਇਆ ਵੀ ਆ

ਉਹਦੇ ਸੂਹੇ ਬੁੱਲਾਂ ਚੋਂ ਕੀਤੇ ਇਜ਼ਹਾਰ ਦਾ ਨਿੱਘ
ਮੇਰੇ ਕੰਨ ਅੱਜ ਮਾਣਦੇ ਨੇ
ਉਹਦੀ ਵੀਣੀ 'ਚ' ਸੋਂਹਦੀਆਂ ਵੰਗਾਂ ਦੀ ਖਣ ਖਣ
ਪਹੁ ਪੁਟਾਲੇ, ਚਹਿਕਦੀਆਂ ਚਿੜੀਆਂ ਵਾਂਗ ਜਾਪਦੀ ਆ
ਉਹਦੀਆਂ ਪੰਜੇਬਾਂ 'ਚ' ਪਰੋਇਆ ਕੱਲਾ ਕੱਲਾ ਬੋਰ
ਮੈਨੂੰ ਸੁਪਨਿਆ ਤੋਂ ਪਰਤਣ ਲਈ ਅੱਜ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ
ਕੁੱਝ ਤਾਂ ਹੈ
ਜੋ ਮੈਨੂੰ ਪਉਣ ਦੀ ਬੁੱਕਲ 'ਚ' ਲਪੇਟੀ ਅਸਮਾਨ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ
ਉਸ ਅਸਮਾਨ 'ਚ', ਬੱਦਲਾਂ ਦੇ ਉਹਲੇ,
ਹੱਸਦੀ, ਖੇਡਦੀ, ਸ਼ਰਮਾਉਂਦੀ,
ਕਿਸੇ ਪਰੀ ਦਾ ਸੁਹੱਪਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ
ਇਹ ਪਰੀ ਕੋਈ ਹੋਰ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਉਹੀ ਪਰੀ ਆ
ਰੱਬ ਦਿਸਿਆ ਸੀ ਜੀਹਦੇ ਦੀਦਾਰ ਵਿਚੋਂ
ਲੋਕਾਂ ਭਾਣੇ ਅੱਜ ਕੰਗਾਲ ਹਾਂ ਮੈ
ਪਰ, ਇਹ ਅਣਛੋਹੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਹੀ ਖੱਟੀਆਂ ਨੇ, ਇਸ਼ਕ ਵਪਾਰ ਵਿਚੋਂ
ਉਹ ਇਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਕਹੇ, ਕਿ ਤੈਨੂੰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਰੂਹ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦੀ,
ਸੱਚ ਜਾਣੀ, ਮੈ ਖੁੱਦ ਨੂੰ ਮਿਟਾਦੂਗਾ ਇਸ ਜਹਾਨ ਵਿਚੋਂ..
_____________________________

ਅੱਸੀ ਮੁਸਕਾਨ ਦੇ ਥਲੇ ਬਹੁਤ ਗਮ ਲਾਕੋੰਦੇ ਰਹੇ
ਇਕਲੇ ਬੈਠ ਕੇ ਰੋੰਏ ਪਰ ਸਾਰੀਆ ਨੂ ਹਸਾਂਦੇ ਰਹੇ
ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਵ ਦੋ ਪਾਲ ਦਿਲ ਦੀ ਸਾੰਜ ਪਾਈ
ਓਹੇ ਚੇਹਰੇ ਰਾਵਾਂਦੇ ਰਹੇ .........
______________________

...

ਅੱਸੀ ਮੁਸਕਾਨ ਦੇ ਥਲੇ ਬਹੁਤ ਗਮ ਲਾਕੋੰਦੇ ਰਹੇ
ਇਕਲੇ ਬੈਠ ਕੇ ਰੋੰਏ ਪਰ ਸਾਰੀਆ ਨੂ ਹਸਾਂਦੇ ਰਹੇ
ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਵ ਦੋ ਪਾਲ ਦਿਲ ਦੀ ਸਾੰਜ ਪਾਈ
ਓਹੇ ਚੇਹਰੇ ਰਾਵਾਂਦੇ ਰਹੇ .........
______________________

ਅਮਲਾਂ ਬਾਝੋਂ , ਕਰਮਾਂ ਬਾਝੋਂ, ਬੰਦੇ ਹੱਥ ਤਕਦੀਰ ਨਾ ਆਉਂਦੀ , ਐਨਟੀਨੇ ਤੇ ਬੈਠੇ ਕਾਂ ਦੀ , TV ਤੇ ਤਸਵੀਰ ਨਾ ਆਉਂਦੀ...
__________________________________________________________________

ਖਿੱਲਰੇ ਖਿੱਲਰੇ ਵਾਲਾਂ ਵਾਲੀ ,
ਚੁੰਨੀ ਲੀਰੋ ਲੀਰ ਸੰਭਾਲੀ ,
ਮੋਢੇ ਉੱਤੇ ਬਸਤਾ ਪਾਇਆ ,
ਛੋਟੇ ਨੂੰ ਜਿਸ ਉਂਗਲੀ ਲਾਇਆ ,
ਤੁਰਦੀ ਜਾਂਦੀ ਕੋਈ ਕੁੜੀ ,
ਹੁਣੇ ਗਲੀ ਦਾ ਮੋੜ ਮੁੜੀ |
ਉਹ ਕੁੜੀ ਜਿਸ ਦੀ ਮਾਂ ਆਪਣੇ
ਨਿੱਕੇ ਚਾਰ ਜਵਾਕ ਭੁਲਾ ਕੇ
ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਸ ਕੂਟ ਚੜ੍ਹੀ |

ਓਸ ਕੁੜੀ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਅੱਗੇ
ਹਰ ਔਕੜ ਹੀ ਲਿਫਦੀ ਲੱਗੇ
ਤਿੰਨ ਛੋਟੇ ਬਾਲਾਂ ਨੂੰ ਪਾਲੇ
ਘਰ ਦਾ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਸੰਭਾਲੇ
ਚੌੰਕਾ ਸਾਂਭੇ ,ਪਾਣੀ ਢੋਵੇ
ਨਿੱਕੜਿਆਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਧੋਵੇ
ਹੋਵੇ ਜੀਕਣ ਕੋਈ ਸਵਾਣੀ
ਸਿਰ ਤੇ ਚੁੰਨੀ ਅਧੋਰਾਣੀ
ਘਸਮੈਲੀ ਜਿਹੀ ਬੂਟੀਆਂ ਵਾਲੀ
ਰੁੱਖੇ ਵਾਲਾਂ ਸੰਗ ਸੰਭਾਲੀ
ਲਗਦੀ ਹੈ ਕੋਈ ਅਕਲ ਪੁੜੀ ,
ਸਿਧੀ ਤੇ ਅਨਭੋਲ ਕੁੜੀ |

ਅੱਧ ਪਚੱਧੇ ਆਹਰ ਮੁਕਾ ਕੇ
ਤੁਰਦੀ ਬਸਤਾ ਫੱਟੀ ਚਾ ਕੇ
ਜਿੰਦਰਾ ਲਾ ਕੇ ਘਰ ਦੀ ਚਾਬੀ
ਚੁੰਨੀ ਦੇ ਲੜ ਬੰਨ੍ਹ ਸ਼ਤਾਬੀ
ਛੋਟੇ ਭੈਣ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ
ਆਵੇ ਤੁਰੀ ਅਦਾਵਾਂ ਨਾਲ
ਮਲਕ ਜਿਹੇ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਲੰਘੇ
ਲੇਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸੌਰੀ ਮੰਗੇ
ਵਿੱਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਖੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
ਆਪ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
ਹੋਰਾਂ ਤੋਂ ਲੰਘ ਜਾਵੇ ਅੱਗੇ
ਤਦ ਉਹ ਬੜੀ ਪਿਆਰੀ ਲੱਗੇ
ਝਟਪਟ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਮੁਕਾ ਕੇ
ਨਿੱਕੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚੋਂ ਮੁਸਕਾ ਕੇ
ਮੰਗਦੀ ਹੈ ਮੈਥੋਂ ਸ਼ਾਬਾਸ਼ੀ
ਢਕਣੇ ਖਾਤਰ ਘੋਰ ਉਦਾਸੀ
ਖੁਸ਼ੀਆਂ ਵਲੋਂ ਥੁੜੀ ਥੁੜੀ
ਸਾਦੀ ਤੇ ਅਨਭੋਲ ਕੁੜੀ |

ਉਹ ਨਾ ਉਚੀ ਉਚੀ ਹੱਸੇ
ਆਪਣੀ ਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੱਸੇ
ਜਾਪਣ ਉਹਦੀਆਂ ਪਲਕਾਂ ਥੱਲੇ
ਤਰਦੇ ਕਈ ਸਵਾਲ ਅਵੱਲੇ
ਸਾਊ ਜਿਹੇ ਚਿਹਰੇ ਦੇ ਉੱਤੇ
ਚਾਅ ਉਹਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਸੁੱਤੇ
ਖੌਰੇ ਉਹਦੇ ਮਨ ਦਾ ਬਾਲ
ਤੋਟਾਂ ਦਾ ਨਾ ਕਰੇ ਖਿਆਲ
ਬੋਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਆਣਪ ਜਗਦੀ
ਕਦੇ ਕਦੇ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਲਗਦੀ
ਉਮਰਾ ਖਾਧੀ ਕੋਈ ਬੁੜ੍ਹੀ
ਉਹ ਸਿਧੀ ਅਨਭੋਲ ਕੁੜੀ |

ਅੱਜ ਵੀ ਜਦ ਉਹ ਚੇਤੇ ਆਵੇ
ਸੋਚਾਂ ਵਿੱਚ ਸੂਈ ਚੁਭ ਜਾਵੇ |
ਚੁੰਨੀ ਦਾ ਲੜ ਚਾਬੀ ਵਾਲਾ
ਗਾਹੁੰਦਾ ਮੇਰਾ ਆਲ ਦੁਆਲਾ |
ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਮਗਰੋਂ ਵੀ ਲਗਦੀ ਹੈ
ਜੀਕਣ ਮੋਹ ਦੀ ਨੈਂ ਵਗਦੀ ਹੈ
ਰੂਹ ਮੇਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਜੁੜੀ
ਉਹ ਸਾਦੀ ਅਨਭੋਲ ਕੁੜੀ ,
ਉਹ ਕੁੜੀ ਜਿਸਦੀ ਮਾਂ ਆਪਣੇ
ਨਿੱਕੇ ਚਾਰ ਜਵਾਕ ਭੁਲਾ ਕੇ
ਖਬਰੇ ਕਿਹੜੀ ਕੂਟ ਚੜ੍ਹੀ |
_______________

ਜਦੋਂ ਵੀ ਮਿਲ਼ੇ
ਤੂੰ ਸੂਰਜ ਤੋਂ
ਆਪਣੇ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ
ਛਪੇ ਦਿਨ
ਤੇ
ਮੇਰੇ ਚਿਹਰੇ ‘ਤੇ
ਛਪੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਦਾ
ਹਿਸਾਬ ਮੰਗੀਂ
ਤੇ ਮੈਂ
ਸਲੀਬ ‘ਤੇ ਟੰਗੇ
ਸੱਚ ਨੂੰ
ਪੁੱਛੂੰਗਾ ਕਿ
ਮੇਰੀਆਂ ਪੀੜਾਂ ਨੂੰ
ਗਿਣਦਾ ਗਿਣਦਾ
ਹਾਰ ਕੇ
ਕਿਉਂ ਦੇ ਗਿਆ ਗਵਾਹੀ
ਆਵਦੇ ਹੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼…?
_______________

ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਾਨ ਰਹਿਣ ਦਿਓ
ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਾਨ ਰਹਿਣ ਦਿਓ

ਕੋਈ  ਤਾਂ  ਅਸਲ  ਪਹਿਚਾਣ  ਰਹਿਣ  ਦਿਓ
ਜਿੱਥੇ ਵੇਖੋ ਉਂਥੇ ਅੱਜ ਕਾਰ ਸੇਵਾ ਚੱਲੇ
ਕਰੀ ਜਾਂਦੇ ਜੋ ਨੇ ਸਭ ਪੱਥਰਾਂ ਦੇ ਥੱਲੇ
ਸਿੱਖੀ ਦੀ ਕੋਈ ਤਾਂ ਦਾਸਤਾਨ ਰਹਿਣ ਦਿਓ
ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤਾਂ…………………

ਨਾ ਬੁਰਜ਼ ਉਹ ਠੰਡਾ,ਨਾ ਗੜ੍ਹੀ ਚਮਕੌਰ
ਨਾ ਕੰਧ ਸਰਹੰਦ ਹੋਇਆ ਸਭ ਕੁਝ ਹੋਰ
ਉਹ  ਕੋਈ  ਤਾਂ  ਅਸਲ ਸਥਾਨ ਰਹਿਣ ਦਿਓ
ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤਾਂ…………………

ਰਹਿਣ ਦਿਓ ਸੱਚੀ-ਸੁੱਚੀ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਬਾਣੀ
ਨਾ  ਆਪਣੀ ਮਿਲਾਓ ਵਿੱਚ  ਰਾਮ-ਕਹਾਣੀ
ਉਹੀ  ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ  ਪਾਕ ਜ਼ੁਬਾਨ ਰਹਿਣ ਦਿਓ
ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤਾਂ…………………

ਲੰਗਰਾਂ ‘ਚ ਪੱਕਦੇ ਨੇ ਹੁਣ ਮਾਹਲ ਪੂੜੇ
ਕੀ  ਪੂੜੀ-ਛੋਲੇ, ਕੀ ਜਲੇਬ, ਕੀ ਪਕੌੜੇ
ਉਹ ਲਾਲੋ  ਦਾ ਸਾਦਾ ਪਕਵਾਨ ਰਹਿਣ ਦਿਓ
ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤਾਂ…………………

ਬਾਗ਼ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ਵਾਲੇ ਦਾ ਨਾ ਰੂਪ ਬਦਲਾਓ
ਨਵੇਂ ਰੰਗ-ਰੂਪ ਨਾਲ ਨਾ ਇਤਿਹਾਸ ਮਿਟਾਓ
ਉਹ ਕੋਈ  ਤਾਂ  ਯਾਦ  ਮਹਾਨ ਰਹਿਣ ਦਿਓ
ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤਾਂ…………………

ਰਹੇ ਵੱਸਦਾ ਪੰਜਾਬ, ਰਹੇ ਵੱਸਦੀ ਪੰਜਾਬੀ
ਇਹਨੂੰ ਭੁੱਲ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਲੋਕੋ ਕਰੋ ਨਾ ਖ਼ਰਾਬੀ
ਉਹ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਵੱਖਰੀ ਹੀ ਸ਼ਾਨ ਰਹਿਣ ਦਿਓ
ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਤਾਂ ਨਿਸ਼ਾਨ ਰਹਿਣ ਦਿਓ
ਕੋਈ  ਤਾਂ  ਅਸਲ  ਪਹਿਚਾਣ  ਰਹਿਣ  ਦਿਓ
________________________

ਬੰਨ੍ਹੇ ਸ਼ੇਰ  ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ,
ਕਾਂ,ਕੁੱਤੇ ਨਾਂ  ਕਦੇ ਦਲੇਰ ਹੁੰਦੇ ।
ਪੂਛਾਂ ਚੁੱਕ ਕੇ ਦੂਰ ਤੋਂ ਭੌਂਕਦੇ ਜੋ,
ਨੇੜੇ ਆਉਣ ਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਢੇਰ ਹੁੰਦੇ ।
ਦਿਲ ਗਿੱਦੜਾਂ  ਦੇ ,ਚਾਲ ਲੂੰਬੜਾਂ ਦੀ,
ਵਿੱਚੋਂ ਝੂਠ ਮਕਾਰੀ ਨਾਲ ਭਰੇ ਨੇ ਇਹ ;
ਥੱਪੜ ਮਾਰ “ਹਵਾਰੇ” ਨੇ ਦੱਸ ਦਿੱਤਾ,
ਸ਼ੇਰ ਬੇੜੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਸ਼ੇਰ ਹੁੰਦੇ ।।
_______________________