ਪਾਤਰ! ਦੱਸ ਮੇਰਾ ਪੰਜਾਬ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?
ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਨਵਾਬ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?
 
ਛੱਡ ਕੇ ਗਿਆ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਵਿਹੜੇ
ਸੁਰਾ ਲੱਦਿਆ ਉਹ ਸਾਜ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?
 
ਰੰਗ ਬਿਰੰਗੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਵਾਲਾ
ਸੂਹਾ ਜੇਹਾ ਗੁਲਾਬ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?
 
ਰੱਖ ਕੇ ਗਿਆ ਸੈਲਫ਼ ਤੇਰੀ ਤੇ
ਵਾਰਿਸਸ਼ਾਹ ਕਿਤਾਬ ਕਿੱਥੇ ਹੈ
 
ਸ਼ਾਮ ਦੁਪਹਿਰੇ ਸਰਘੀ ਵੰਡਦੀ
ਨਾਨਕ ਵਾਲੀ ਰਬਾਬ ਕਿੱਥੇ ਹੈ ?
 
ਖੇਤਾਂ ਰਾਹਾਂ ਦੀ ਹਿੱਕ ਤੇ ਖੇਡਦਾ
ਧਰਤ ਪੱਟਦਾ ਸ਼ਬਾਬ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?
 
ਮਿਰਜ਼ਾ ਹੀਰ ਸਰੂਰ ਬਣ ਚੜ੍ਹਦੀ
ਸਮਿਆਂ ਪੁਰਾਣੀ ਸ਼ਰਾਬ ਕਿੱਥੇ ਹੈ?
 
ਨਾਲ ਤਰੰਗਾਂ ਰਾਤ ਦਿਨ ਗਾਉਂਦਾ
ਨੀਲਾ ਜੇਹਾ ਚਨਾਬ ਕਿੱਥੇ ਹੈ ?
 
ਹਰ ਸੀਨੇ ਵਿਚ ਨਿੱਤ ਸੀ ਵਸਦਾ
ਨਾਨਕ ਸੁੱਚਾ ਰਾਗ ਕਿੱਥੇ ਹੈ
______________

ਸੜ੍ਹਦੇ ਆਲ੍ਹਣਿਆਂ ਦੀ ਚਿੰਤਾ,ਬੋਟਾਂ ਦਾ ਮਾਤਮ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ,
ਅਜਕਲ੍ਹ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਅਪਣੇ,ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਜਦ ਆਲਮ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ!
ਟੁਕੜੇ-ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਨੇ,ਨਕਸ਼ ਮੇਰੇ ਨਿੱਤ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਮੂਹਰੇ,
ਫਿਰ ਵੀ ਅਪਣੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਅਕਸਰ,ਸਫ਼ਾ-ਸਫ਼ਾ ਸਾਲਮ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ!
ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਉਸ,ਬੋੜ੍ਹ ਦਾ ਹੋਣਾ ਨਾ-ਮੁਮਕਿਨ ਸੀ,
ਪਰ ਮੈਂ ਰੋਜ਼ ਮੁਖ਼ਾਤਿਬ ਹੋ ਕੇ,ਗ਼ਮਲੇ ਨੂੰ ਮੁਜਰਮ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ!
ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਅਣਦਿਸਦੇ ਕਾਰਣ,ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਹੇਠ ਲੁਕੇ ਮਿਲਦੇ ਨੇ,
ਜਦ ਰਾਹਾਂ ਦੇ ਹਾਦਸਿਆਂ ‘ਤੇ,ਮੈਂ ਕੋਈ ਕਾਲਮ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ!
ਅਜ ਕਲ੍ਹ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਅੰਬਰ ਉੱਤੇ,ਐਨਾ ਗ਼ਰਦ-ਗੁਬਾਰ ਹੈ ਚੜ੍ਹਿਆ,
ਭਾਵੇਂ ਅੱਧਾ ਚੰਨ ਦਿਸੇ ਪਰ,ਮੈਂ ਪੂਰੀ ਪੂਨਮ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ!
ਸ਼ੋਰ ਭਰੀ ਮਹਿਫ਼ਿਲ ਨੇ ਮੈਨੂੰ,ਇਸ ਕਰਕੇ ਖ਼ਾਰਿਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ,
ਮੈਂ ਸਾਜ਼ਿੰਦਾ,ਕਿਉਂ ਸਾਜ਼ਾਂ ਦੇ,ਲੇਖਾਂ ਵਿਚ ਸਰਗਮ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ!
ਤਾਂ ਕਿ ਰਾਹਗੀਰਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤਾ,ਪੀੜਾਂ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਨਾ ਹੋਵੇ,
ਜ਼ਖ਼ਮੀ-ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਪੈਰਾਂ ਤੇ ਵੀ,ਦਰਦ ਜ਼ਰਾ ਮੱਧਮ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ!
ਹਾਦਸਿਆਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਲੋਕੋ,ਜੀਵਨ ਚੋਂ ਮਨਫ਼ੀ ਨਾ ਕੀਤਾ ,
ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਫਿਰ ਦੋਸ਼ ਕਿਉਂ ਜੇ,ਅੱਖ ਨਗਰ ਦੀ ਨਮ ਲਿਖਦਾ ਹਾਂ!

ਖੰਜਰ ਚਲੇ ਕਿਸੀ ਪੇ
ਤੜਪਤੇ ਹੈਂ ਹਮ
ਸਾਰੇ ਜਹਾਂ ਕਾ ਦਰਦ ਹਮਾਰੇ ਸੀਨੇ ਮੇਂ ਹੈ!
______________________

ਗਾਣੇ ਉਸਦੇ ਵਿਚ ਸੁਰ ਨਾ ਹੀ ਤਾਲ ਸੀ ,
ਟੋਲੀ  ਵਾਲੇ ਕਹਿ ਗਏ ਬਾ -ਕਮਾਲ ਸੀ ।
ਅੱਖਾਂ ਭਰ  ਵਗ ਤੁਰੀਆਂ ਉਸ ਵਕਤ,
ਟੁਰ ਗਏ ਦਾ ਆਇਆ ਜਦ ਖਿਆਲ ਸੀ ।
ਅੱਖਾਂ ਵਿਚੋਂ ਹੋ ਕੇ ਦਿਲ ਚ’ਗੁੰਮ ਗਿਆ,
ਲੱਭਦਾਂ ਕਿੰਝ ਜੋ ਬਣਿਆ ਰਿਹਾ ਸਵਾਲ ਸੀ,
ਕੱਟ ਕੇ ਪਰ ਕਹਿੰਦੇ  ਤੂੰ ਉੱਡ  ਕੇ ਦਿਖਾ ,
ਉੱਡਣਾ  ਪੰਛੀ  ਜਦ ਪਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀ
ਫਿ਼ਕਰ  ਖਾਹ ਮਖਾਹ ਦਾ ਸੀ ਖਾ ਗਿਆ,
ਵੱਖ ਉਸਤੋਂ ਹੋਇਆ ਉਹ ਤਾਂ  ਬੱਸ ਕਾਲ ਸੀ ।
ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਦੀ ਕੰਧ ਵੇਖਦਿਆਂ   ਢਹਿ ਗਈ,
ਕੇਹਾ ਮਨਾਂ ਦੇ  ਵਿਚ ਆਇਆ  ਭੁਚਾਲ ਸੀ ।
ਝੜ੍ਹ  ਰਹੇ ਨੇ  ਫੁੱਲ ਤਾਂ ਫਿਰ ਕੀ ਹੋਇਆ ,
ਜੜ੍ਹ ਸਲਾਮਤ,  ਸੁੱਕ  ਗਈ ਭਾਵੇਂ  ਡਾਲ ਸੀ ।
ਸ਼ਹਿਰ ‘ਚ ਜਦ ਤੋਂ ਬਣੇ  ਫਲਾਈ ੳਅਰ,
ਫਿਰੇ ਲੱਭਦਾਂ ਝੋਪੜੀਆਂ ਜੋ  ਨਾਲ ਸੀ ।

ਸੁਪਨਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਿੱਤਲੀਆਂ ਨੂੰ ਸਾਥੋਂ ਫੜ੍ਹ ਨਾ ਹੋਇਆ ।
ਰੀਝਾਂ  ਦੇ ਮੋਤੀਆਂ   ਨੂੰ  ਸ਼ਿਅਰੀ  ਜੜ੍ਹ  ਨਾ ਹੋਇਆ ।

ਵਕਤ ਕਿਉਂ ਕਿਰ ਜਾਵੇ ਹੱਥੋਂ ਕੱਕੀ ਰੇਤ ਵਾਂਗਰ ,
ਲੱਖ ਨਜੂਮੀਆਂ ਤੋਂ ਭੇਤ ਇਸ ਦਾ ਪੜ੍ਹ ਨਾ ਹੋਇਆ ।

ਸਾਡੇ ਝੂਠ ਰਹੇ ਬਚਪਨ ਦੇ ਮਾਸੂਮ ਝੂਠ ਵਾਂਗ,
‌\'ਸਿਆਣਿਆਂ \' ਦੇ ਝੂਠ ਸਾਹਵੇਂ ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਖੜ੍ਹ ਨਾ ਹੋਇਆ ।

ਮੰਝਧਾਰ \'ਚ ਆ ਕੇ ਗੁੱਸਾ ਆਇਆ ਖੁਦ ਤੇ ਬਹੁਤ,
ਦੋਸ਼ ਜਿਸਦਾ ਸੀ, ਉਸਦੇ ਸਿਰ ਮੜ੍ਹ ਨਾ  ਹੋਇਆ ।

ਝੂਠਾ  ਦਿਲਾਸਾ  ਹੀ  ਸੀ  ਮੰਜ਼ਲ ਨੇੜੇ   ਹੋਣ ਦਾ,
ਸਾਥੌ ਹੀ ਉਸਦੀ ਅੱਖ \'ਚੋਂ ਪੜ੍ਹ ਨਾ ਹੋਇਆ ।
________________________

ਸਾਂਧਾਂ ਅੱਗੇ ਨੱਕ ਘਸਾਕੇ ।

ਫੋਟੋਆਂ ਥੱਲੇ ਧੂਫ ਧੁਖਾਕੇ ।

ਛੱਡ ਦਿਓ ਲੋਕੋ ਭੇਖ ਬਣਾਕੇ ।

ਬੱਧਾ – ਚੱਟੀ ਭਰਨੀ ਜੀ ।

ਕਰਮ-ਕਾਂਢ ਨੂੰ  ਛੱਡਕੇ ,

ਬਾਣੀ ਦੇ ਲੱਗ  ਜੋ ਚਰਨੀ ਜੀ ।।

ਗੁਰਬਾਣੀ ਹੈ ਸਿੱਖਿਆ ਸਾਂਝੀ ।

ਰਹਿ ਨਾ ਜਾਵੇ ਦੁਨੀਆਂ ਵਾਂਝੀ ।

ਮਾਨਵਤਾ ਦੀ ਕਿਸ਼ਤੀ  ਵਾਲਾ ,

ਏਸੇ ਨੇ ਬਣਨਾ ਹੈ ਮਾਂਝੀ ।

ਗੁਰਬਾਣੀ ਦੇ ਚੱਪੂਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ,

ਜੀਵਨ ਕਿਸ਼ਤੀ  ਤਰਨੀ ਜੀ ।।

ਬਾਣੀ ਨਾ ਵਿਓਪਾਰ ਬਣਾਓ ।

ਮੁੱਲ ਪਾ ਕੇ ਨਾ ਪੜ੍ਹੋ-ਪੜ੍ਹਾਓ ।

ਬਾਣੀ ਗੁਰੂ ,ਗੁਰੂ ਹੈ ਬਾਣੀ ,

ਇਹ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸਮਝੋ-ਸਮਝਾਓ ।

ਹੁਕਮ ਗੁਰੂ ਦਾ ਸਮਝਣ ਖਾਤਿਰ ,

ਸਿੱਖੋ ਆਪੇ ਪੜ੍ਹਨੀ ਜੀ ।।

ਬਾਣੀ ਦੱਸੇ ਸੱਚ  ਤੁਹਾਨੂੰ ।

ਜੀਵਨ ਲਈ ਇਹ ਸਿੱਖਿਆ ਸਾਨੂੰ ।

ਪੜ੍ਹ-ਪੜ੍ਹ ਲੋਕੀਂ  ਗੱਡਾਂ ਲੱਦਦੇ ,

ਫਿਰ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਮੈ ਨਾ ਮਾਨੂੰ ।

ਜੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ  ਸਫਲ ਬਣਾਉਣਾ ,

ਗੁਰਮਤਿ ਧਾਰਨ ਕਰਨੀ ਜੀ ।।

ਤੋਤੇ ਵਾਂਗੂ  ਛੱਡੋ ਰਟਣਾਂ ।

ਅਮਲਾਂ ਤੋਂ ਜੇ ਪਿੱਛੇ ਹਟਣਾਂ ।

ਪੜ੍ਹ ,ਸਿੱਖ ਬਾਣੀ ਧਾਰਨ ਕਰਕੇ ,

ਜੀਵਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਪੈਣਾ ਡਟਣਾਂ ।

ਲਾਜ ਉਸੇ ਦੀ ਰੱਖਦੀ  ਬਾਣੀ ,

ਜੋ ਆ ਜਾਂਦਾ  ਸ਼ਰਨੀ ਜੀ ।।

 ਕਰਮ-ਕਾਂਢ ਨੂੰ  ਛੱਡਕੇ ,

ਬਾਣੀ ਦੇ ਲੱਗ  ਜੋ ਚਰਨੀ ਜੀ ।।
__________________

ਸਿ਼ਵ ਨਾ ਆਖੋਂ ਮੈਨੂੰ
ਸਿ਼ਵ ਨਾ ਆਖੋਂ ਮੈਨੂੰ ਯਾਰੋਂ,
ਉਹਦੇ ਦੁਖ ਦਾ ਇਕ ਕਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਂ ਮੈਂ।
ਬੜਾ ਵਡਾ ਸੀ ਰੁਖ ਉਹ ਦੀ ਸੋਚ ਵਾਲਾ,
ਉਸ ਰੁਖ ਦਾ ਇਕ ਪਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਂ ਮੈਂ।
ਦੁਖਾਂ ਦਾ ਸਾਗਰ ਸੀ ਸਿ਼ਵ,
ਉਸ ਸਾਗਰ ਦਾ ਇਕ ਕਤਰ੍ਹਾਂ ਹਾਂ ਮੈਂ।
ਜਿਹੜੇ ਦੁਖਾਂ ਦਾ ਗੀਤ ਸੀ ਸਿ਼ਵ,
ਉਸ ਗੀਤ ਦੀ ਅਧੂਰੀ ਸਤਰ ਹਾਂ ਮੈਂ।
ਸੋਚਦਾ ਸੀ ਸਿ਼ਵ ਉਥੋਂ, ਜਿਥੋਂ ਲੋਕੀਂ ਸੋਚਣਾ ਬੰਦ ਕਰਦੇ,
ਉਹਨਾਂ ਸੋਚਾਂ ਤੋਂ ਅਜੇ ਨਾਵਾਕਫ਼ ਹਾਂ ਮੈਂ।
____________________

ਲੰਘਦਾ ਸੀ ਰੋਜ਼ ਇਕ ਦਰਿਆ ਦਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਦੀ

ਕਦ ਕੁ ਤੀਕਰ ਦੋਸਤੋ ਉਹ ਪਿਆਸ ਆਪਣੀ ਟਾਲ਼ਦੀ
___________________________

ਨਹੀਂ ਜੇ ਸ਼ੌਂਕ ਮੱਚਣ ਦਾ ਤਾਂ ਅੱਗ ਤੋਂ ਫਾਸਿਲਾ ਰੱਖੀਂ

ਨਾ ਬਲਦੇ ਸੂਰਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ਼ ਆਪਣਾ ਰਾਬਤਾ ਰੱਖੀਂ

ਕਿਤੇ ਨਾ ਆਂਦਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚ ਲਹੂ ਦੀ ਬਰਫ ਜੰਮ ਜਾਵੇ

ਕੋਈ ਕੋਸਾ ਜਿਹਾ ਹਉਕਾਂ ਤੂੰ ਸੀਨੇ ਨਾਲ਼ ਲਾ ਰੱਖੀਂ
__________________________

ਸੋਚੇ ਸੋਚ ਨਾ ਹੋਏ,ਜੇ ਸੋਚੇ ਲੱਖ ਵਾਰ,

   ਫਿਰ ਵੀ ਸੋਚ ਦੇ ਪੰਛੀ ਨੂੰ ਕੋਈ ਪਿੰਜਰੇ ਨਹੀ ਪਾਉਂਦਾ।

‘ਤੇਰਾ ਭਾਣਾ ਮੀਠਾ ਲਾਗੇ’ ਪੜ੍ਹ ਤੇ ਸੁਣ ਲਿਆ,

    ਔਖੀ ਘੜੀ ‘ਚ ਇਹ ਵਾਕ ਵੀ ਚਿੱਤ ਨਹੀਂ ਪਰਚਾਉਂਦਾ।।

ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਹਿ ਕੇ ਲੋਕ ਲਾ ਲਏ ਪਿੱਛੇ,

    ਰਾਹ ਰੱਬ ਦੇ ਘਰ ਦਾ ਕੋਈ ਬਾਬਾ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਦਾ।

ਡੇਰਿਆ ਲਈ ਚੜ੍ਹਾਵੇ, ਬਾਬੇ ਲਈ ਏ.ਸੀ. ਕਾਰਾ ਨੇ,

     ਗਰੀਬ ਦੀ ਟੁੱਟੀ ਛੱਤ ਨੂੰ ਕੋਈ ਇੱਟ ਨਹੀਂ ਲਾਉਂਦਾ।।

ਸੇਵਾ ਲਈ ਨਿਤਨੇਮ ਉਹ ਗੁਰੂ ਘਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,

      ਘਰੇ ਪਿਆਸੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਪਿਲਾਉਦਾ।

ਅੱਗੇ ਵਹਿ ਉਹ ਗੋਲਕ ਤੇ ਚੌਧਰ ਲਈ ਲੜ੍ਹਦੇ ਨੇ,

      ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸਿਖਾੳਂੁਦਾ।।

ਉਹ ਕੋਈ ਧਰਮੀ ਨਹੀਂ , ਸਿਆਸੀ ਸ਼ੈਤਾਨ ਹੋਣੈ,

     ਰੱਬ ਦਾ ਬੰਦਾ ਕਦੇ ਦੂਜਿਆ ਦੇ ਘਰ ਨਹੀਂ ਜਲਾਉਦਾ।

ਕਿੰਨੇ ਘਰ ਉਜੜੇ ਮਜਹਬਾ ਦੇ ਦੰਗਿਆ ਵਿੱਚ,

      ਉਹਨਾਂ ਵਿਚਾਰਿਆ ਦਾ ਕਦੇ ਕੋਈ ਹਿਸਾਬ ਨਹੀਂ ਲਾਉਦਾ।।

ਅਗਿਆਨ ਹਨੇਰੇ ‘ਚ ਗੁਜਾਰਨ ਜੂਨ੍ਹ ਅੰਨ੍ਹੀ,

      ਪਰ ਕੋਈ ਮਨ ‘ਚ ਗਿਆਨ ਦਾ ਦੀਵਾ ਨਹੀਂ ਜਗਾਉਦਾ।

ਰੱਬ ਦੇ ਰਾਹ ਤੇ ਸਬਰ ਸੰਤੋਖ ਜਰੂਰੀ ਹੈ,

      ਮੱਥੇ ਗੋਡੇ ਰਗੜ ਕੇ ਮਨ ਨੂੰ ਸਕੂਨ ਨਹੀਂ ਆਉਦਾ।।

ਸਾਰੇ ਔਗੁਣ ਤਾਂ ਖੁਦ ਤੇਰੇ ’ਚ ਹਨ ,

      ਐਵੇਂ ਉਮਰ ਭਰ ਦੂਜਿਆ ਨੂੰ ਐਬ ਰਿਹਾ ਗਿਣਾਉਂਦਾ।

ਧਰਮ ਕਰਮ ਦੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਹੀ ਮਿਸਾਲ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ,

     ਹੁਣ ਤਾਂ ਬਾਬੇ ਲੁਟਦੇ ਨੇ ਕੋਈ ਆਪਣਾ ਸਰਬੰਸ ਨਹੀਂ ਲੁਟਾਉਦਾ
     _________________________________