ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਹਉਮੈ ਦਾ ਸਰੂਪ ਹੈ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ (ਸੰਸਾਰ) ਦੇ ਸੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਜੋ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਮੋਹ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰਦੀ ਹੈ। ਜਿਹੜੇ ਮਨੁੱਖ ਪ੍ਰਮਾਤਮਾ (ਪ੍ਰਭੂ) ਦਾ ਨਾਮ ਨਹੀਂ ਜਪਦੇ, ਕਾਮ, ਕ੍ਰੋਧ, ਲੋਭ, ਮੋਹ ਅਤੇ ਹੰਕਾਰ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ-ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਫਸੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਹਉਮੈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਸਾਰੇ ਗੁਣ ਲੁੱਟ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਹ ਅਭਿਮਾਨੀ ਬਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਹਉਮੈ ਜੀਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ ਪਰ ਜੇ ਜੀਵ ਇਸ ਤੋਂ ਉਪਜੇ ਭੈੜੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਪਸ਼ਚਾਤਾਪ ਕਰ ਲਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਵੈਰਾਗ ਉਪਜਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਹੀ ਹਉਮੈ ਉਸ ਦੀ ਦਵਾਈ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡਾ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਪੰਜ ਤੱਤਾਂ (ਹਵਾ, ਮਿੱਟੀ, ਪਾਣੀ, ਅਗਨੀ ਤੇ ਆਕਾਸ਼) ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਪੂਰਾ ਢਾਂਚਾ ਅੰਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਬਣਿਆ ਹੈ। ਜੇ ਇਹ ਪਦਾਰਥ ਠੀਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਾ ਮਿਲਣ ਤਾਂ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇ ਤੂੰ ਅੰਦਰ ਹਉਮੈ ਰੱਖੇਂਗਾ, ਨਾਮ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਵਸਾਵੇਂਗਾ ਤਾਂ ਤੇਰੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਸੰਤੁਲਨ ਵਿਗੜ ਜਾਵੇਗਾ।

ਹਉਮੈ ਦੀਰਘ ਰੋਗੁ ਹੈ ਦਾਰੂ ਭੀ ਇਸੁ ਮਾਹਿ॥

(ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ, ਅੰਗ 466)

ਹਉਮੈ ਦੇ ਅਧੀਨ ਹੰਕਾਰੀ ਜੀਵ ਜੋ ਭੈੜੇ ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਪਾਪਾਂ (ਦੁੱਖਾਂ) ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜੀਵ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਠੋਕਰ ਵੱਜਦੀ ਹੈ। ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬੇਨਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਮੈਨੂੰ ਕਾਮ, ਕ੍ਰੋਧ, ਲੋਭ, ਮੋਹ ਤੇ ਹੰਕਾਰ ਦੇ ਦੁੱਖ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰਦੇ। ਹਉਮੈ ਦੇ ਰੋਗ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਨਾਲ ਮੇਰੇ ਵਿਚ ਤੇਰੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਹੋਵੇ ਤੇ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਵਾਂ।

ਐਸੋ ਗੁਨੁ ਮੇਰੋ ਪ੍ਰਭ ਕੀਨ॥

ਪੰਚ ਦੋਖ ਅਰੁ ਅਹੰ ਰੋਗ ਇਹ ਤਨ ਤੇ ਸਗਲ ਦੂਰਿ ਕੀਨ॥

(ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ, ਪੰਨਾ 716)

-ਰਾਜਬੀਰ ਕੌਰ

yep yep :)

n stone heart  :)