nice billo

Punjabi Virsa Sydney 2012.....MANMOHAN WARIS...NEW SONG ..PIND

>



ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਅਮੀਰ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਿਨੋਂ ਦਿਨ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਲਾਚਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਦੇਸੀ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਚੇਤ ਤੋਂ ਫੱਗਣ ਤੱਕ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਧਾਰਮਿਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਰੀਤ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਵਿਚ ਵੀ ਬਾਰਾਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਅਪਾਣੀ ਮਹਾਨਤਾ ਦਰਸਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਸਾਉਣ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਗਰਮੀ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਮੀਂਹ ਨਾਲ ਫਸਲਾਂ, ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ 'ਤੇ ਰੌਣਕ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿਤੇ ਸਾਉਣ ਵਿਚ ਮੀਂਹ ਨਾ ਪੈਂਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਲੋਕ ਬੋਲੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਉਤੇ ਪੈ ਰਹੇ ਅਸਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ -
ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਮੀਂਹ ਨਾ ਪੈਂਦਾ,
ਸੁਕੀਆਂ ਵੈਹਣ ਜ਼ਮੀਨਾਂ,
ਤੂੜੀ ਖਾਂਦੇ ਬਲਦ ਹਾ ਗਏ,
ਗੱਭਰੂ ਗਿਝ ਗਏ ਫੀਮਾ,
ਆਦਿ ਜਦੋਂ ਮੀਂਹ ਦੀ ਨਿੱਕੀ ਨਿੱਕੀ ਭੂਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਨਜ਼ਾਰਾ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ :
ਨਿੱਕੀ ਨਿੱਕੀ ਕਣੀ ਦਾ ਮੀਂਹ ਵਰਸੇਂਦਾ, ਮਗਰੋਂ ਪੈਂਦੀ ਭੂਰ
ਰੋਟੀ ਲੈ ਨਿਕਲੀ ਖੇਤ ਹੋ ਗਿਆ ਦੂਰ

ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਅੰਬਰਾਂ ਉਤੇ ਘਟਾ ਕਾਲੀਆਂ ਛਾਈਆਂ
ਛੁੱਟੀ ਆਜਾ ਫੌਜੀਆਂ ਮੇਰਾ ਜ਼ੋਬਨ ਦੇਵੇ ਦੁਹਾਈਆਂ
ਇਕ ਖਾਸ ਗੱਲ ਜੋ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੈ, ਉਹ ਵਿਆਹੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਪੇਕੇ ਪਿੰਡ ਆਉਣਾ, ਕੁਝ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਿਸਾਨੀ ਹਾੜੀ ਦੀ ਫਸਲ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਆਹ ਹਾੜ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਹੀ ਹੋਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਹਾੜ ਦੇ ਵਿਚ ਵਿਆਹੀ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਸਾਉਣ ਦੇ ਮਹਨੇ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਪਿੰਡ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਕਾਰਣ ਤਾਂ ਇਹਦਾ ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਖੋਜ ਸੀ ਪਰ ਪੁਰਾਣੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਨਾਲ ਇੰਜ ਜੋੜਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸ 'ਤੇ ਕੋਈ ਕਿੰਤੂ-ਪ੍ਰੰਤੂ ਨਾ ਹੋਵੇ। ਫਿਰ ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਇਕੱਠੀਆਂ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣਾ ਮਨ ਪ੍ਰਚਾਵਾ ਕਰਨ ਲਈ 'ਤੀਆਂ' ਨਾਂਅ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਬਣਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਬਹਾਨੇ ਗਿੱਧੇ ਵਿਚ ਨੱਚ-ਟੱਪ ਕੇ ਮਨ ਵੀ ਖੁਸ਼ੀ ਨਾਲ ਝੂਮ ਉਠਦਾ ਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਤਨ ਦੀ ਅਰੋਗਤਾ ਵੀ ਜੁੜੀ ਸੀ।
ਉਦੋਂ ਕੁੜੀਆਂ ਗਿੱਧੇ ਨੂੰ ਵਾਜਾਂ ਮਾਰਦੀਆਂ ਕਹਿੰਦੀਆਂ ਸਨ :
ਗਿੱਧਿਆ ਪਿੰਡ ਵੜ ਵੇ ਬਾਹਰ ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਈਂ।
ਸਾਉਣ ਦੀ ਘਟਾ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਜਦੋਂ ਮਨ ਝੂੰਮਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਲੋਕ ਬੋਲੀ ਕਹਿੰਦੀ ਐ :
ਸਾਉਣ ਮਹੀਨਾ ਦਿਨ ਗਿੱਧਿਆਂ ਦੇ ਸੱਭੇ ਸਹੇਲੀਆਂ ਆਈਆਂ
ਭਿੱਜ ਗਈ ਰੂਹ ਮਿੱਤਰਾ, ਘਟਾ ਕਾਲੀਆਂ ਛਾਈਆਂ।
ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਰੀਆਂ ਨੇ ਸਹੁਰੇ ਚਲੀਆਂ ਜਾਣਾ ਤਾਂ ਇਹ ਬੋਲੀ ਇਸ ਵਿਛੋੜੇ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ :
ਸੌਣ ਵੀਰ ਕੱਠੀਆਂ ਕਰੇ,
ਭਾਦੋਂ ਚੰਦਰੀ ਵਿਛੋੜੇ ਪਾਵੇ
ਇਸ ਵਿਚ ਇਕ ਹੋਰ ਲੋਕ ਬੋਲੀ ਸਾਉਣ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਮਹੀਨੇ ਭਾਦੋਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦੀ ਹੈ
ਤੀਆਂ ਤੀਜ ਦੀਆਂ, ਭਾਦੋਂ ਦੇ ਮੁਕਲਾਵੇ
ਜਾਂ ਫਿਰ ਪੰਜ ਭਾਦੋਂ ਨੂੰ ਆਈ ਵੇ, ਮੇਰਾ ਲੈਣ ਦਰੋਜਾ।
ਸਮੇਂ ਨੇ ਸਮਾਂ ਹੀ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਨਾ ਹੁਣ ਸਾਉਣ ਵੀਰ ਕੱਠੀਆਂ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਭਾਦੋਂ ਵਿਛੋੜੇ ਪਾਉਂਦੀ ਐ। ਹੁਣ ਤੀਆਂ, ਗਿੱਧਾ, ਭੰਗੜਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਕੂਲਾਂ, ਕਾਲਜਾਂ ਦੀਆਂ ਸਟੇਜ਼ਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ। ਟੁੱਟ ਰਹੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਨਾ ਸਾਂਭਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਹ ਵੀ ਸਮਾਂ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਵਾਲਾ ਵੀ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਹੈਲੋ-ਹਾਏ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ।

-rajvir kaur

nice post

mai ta kehna sirf ik vaar vota paun to nah kar den sare fer dekho kida sidhe honge sare

true ,par jehre sharaab peende oh de vota nu diwali wangu udeeq de  :

Mein wi kohsish kiti si labban di photo, par labbi ni koye, koi ni jado es waar india gaya, lai ah google te paun lye. Ehi pic purre google wich missing ah :pagel:


Mathai rajj ke khaya kar tu :smile:  Pakoddiyan khatte wich hi swad lagdia menu. Tu kachia khandi rehni??

khatte waleya hor hundiya pakoddiyan , cha naal khan waleya hor  :wait:

...

haye oye pataseeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeeee
my fav...per jada khan naal mooh pakkk jaanda

sade pind haiga jadon koi born hunda...nanake a k patse wande de a

acha, eh riwaj mae pehli vaar suniya patase waddan wala  :5:

:hehe:  bachpan sachi beprwaah hunda c ,,oh din nhi aune mudke

yeah

 
bhaji ki hunda? Sade wargeya layi thodi jehi history de deya karo :hehe:
 
 
Maybe you can broaden this topic a little bit jithe sare post kar sakan alagh alagh riwaaj jehde apne culture vich ne... What do oyu think?

bhaji jehre seerni laduu patase hunde viyah de i think ohnu e kehne ,je kuch hor hunda te das davo ve  hune e kam rok laiye vadan wala :hehe: ,, oda tuse bhaji (bro) samjiya hona hana?  :laugh:

hanji  gud idea ,ahem, ase vihaar kara ge ehde te  :laugh:

ਬਚਪਨ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਬੇਪ੍ਰਵਾਹ
ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਬੱਸ ਜਾਣਾ ਖੇਲ੍ਹੀ,
ਕੱਟੇ, ਵੱਛੇ, ਬਿੱਲੀਆਂ, ਕੁੱਤੇ
ਇਹ ਵੀ ਸਨ ਲਗਦੇ ਸੱਜਣ ਬੇਲੀ।
ਹੱਟੀ ਜਾ ਕੇ ਮੰਗਣਾ ਝੂੰਗਾ
ਮੰਗੇ ਕੋਈ ਤਾਂ ਕਹੇ, ਮੈਂ ਨਾ ਦੂੰਗਾ,
ਕਾਂ ਨੇ ਖੌ ਲੈਣਾ, ਮਾਰ ਕੇ ਠੂੰਗਾ
ਦੇ ਜਾਹ ਕਾਂਵਾਂ ਤੇਰਾ ਸੜ ਜੇ ਡੱਗਾ।
ਝਾਅ ਝਾਅ ਕਰਨਾ ਮੋਰੀਆਂ ਥਾਣੀ
ਕਰ ਸ਼ਰਾਰਤਾਂ ਨਿੱਤ ਕੁੱਟ ਖਾਣੀ।
ਘਰ ਸੀ ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਾਹੁਣੇ ਆਉਂਦੇ
ਬਿਸਕੁਟ ਨਾਲ ਸੀ ਚਾਹ ਪਿਲਾਉਂਦੇ,
ਉਹ ਤੇ ਸੀ ਇੱਕ ਅੱਧਾ ਖਾਂਦੇ
ਆਪਾਂ ਸਾਰੇ ਚੁੱਕ ਭੱਜ ਜਾਂਦੇ।
ਕੱਟੀ ਤੇ ਬਹਿ ਕੇ ਝੂਟੇ ਲੈਣੇ
ਰਾਤ ਨੂੰ ਫੜਨੇ ਜਗਦੇ ਟਟਹਿਣੇ,
‘ਰਾਏ’ ਕਦੇ ਜਵਾਨ ਨਾ ਹੁੰਦਾ
ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ ਜੇ ਉਹ ਦਿਨ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣੇ।


-ਰਾਏ

Santo banto hoyian kathiyan laggiyan karan magroori
Santo banto hoyian kathiyan laggiyan karan magroori
Aah kuri aagi oh kuri aagi Aah kuri aagi oh kuri aagi
Paake suit sandhoori Jida lak patlaaaa
Jida lakk patla nach nach horju doohri
Jida lakk patla nach nach hoju doohri  :balle:

sohni aa boli :hehe: