ਅੱਜ ਜਿੱਥੇ ਸਾਡੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਮੀਡੀਆਂ ਬਹੁਤ ਅੱਗੇ ਤੱਕ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ,ਉੱਥੇ ਹੀ ਅੱਜ ਦੀ ਨੇਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਥੱਲੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕੁਚਲੀ ਗਈ ਹੈ । ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਇਹ ਵਿਗਾੜ ਲੱਚਰ ਫਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਮੋਬਾਇਲ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀਆਂ ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਸਾਇਟਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਚੁਕਿੱਆ ਹੈ । ਨੌਜਵਾਨੀ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਕੇ ਜਿੱਥੇ ਆਪਣਾ ਆਪਾ ਭੁੱਲ ਚੁੱਕੀ ਹੈ,ਉੱਥੇ ਹੀ ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਤੋਂ ਕੋਹਾਂ ਹੀ ਦੂਰ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ । ਜਿਵੇ ਹੀ ਲੱਚਰ ਫਿਲਮਾਂ ਆਪਣੇ-ਆਪਣੇ ਨਵੇਂ ਰੰਗ ਬਖੇਰਦੀਆਂ ਹਨ ਠੀਕ ਉਸੇ ਤਰ੍ਰਾਂ ਨੌਜਵਾਨੀ ਉਨ੍ਹਾ ਰੰਗਾਂ ਦੇ ਛਿੱਟੇ ਆਪਣੇ ਉੱਪਰ ਪਾ ਰਹੀ ਹੈ । ਜਿਹੜੀ ਆਸ਼ਕੀ ਗਰਮ-ਜੋਸ਼ ਪੁਰਾਣੇ ਨੌਜਵਾਨ ਧਰਮ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਲਈ ਕਰਿਆ ਕਰਦੇ ਸਨ,ਅੱਜ ਜਵਾਨ ਹੋਏ ਗਰਮ-ਸੁਭਾਹੀ ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀਆਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਹੀਰ-ਰਾਝੇਂ ਬਣਾ ਕੇ ਪਿਆਰ ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਆਪਣੀ ਕਾਮ ਪੂਰਤੀ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ । ਇਹ ਵੱਡਾ ਸੰਤਾਪ 'ਪੰਜਾਬ' (ਜੋ ਕੇ ਗੁਰੂਆਂ-ਪੀਰਾ,ਯੋਧਿਆਂ-ਬਹਾਦਰਾਂ,ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ਹੈ) ਉੱਤੇ ਕਾਲਾ ਵੱਡਕਾਰ ਧੱਬਾ ਬਣ ਕਰ ਲੱਗ ਗਿਆ ਹੈ । ਅੱਜ ਦੇ ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀਆਂ ਧਰਮ ਤੋਂ ਇੰਨੇ ਅਣਜਾਣ,ਬੇਸੁਰਤੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਘੱਟ ਪਰ ਪੱਬਾਂ,ਕਲੱਬਾਂ,ਸਿਨਮਿਆਂ,ਗੰਦੇ ਲੱਚਰ ਗੀਤਾਂ,ਅੱਧਨੰਗੇ ਪਹਿਰਾਵਿਆਂ,ਜੈੱਲਾਂ,ਹੇਅਰ ਸਟਾਇਲਾਂ,ਕੈਪਰੀਆਂ,ਟੋਪਾਂ,ਜ਼ੀਨਾ,ਮੋਬਾਇਲ ਫੋਨਾਂ ਦੇ ਰਿਚਾਰਜ ਕੂਪਨਾਂ ਤੇ ਸਕੀਮਾਂ ਦਾ ਪੂਰਾ-ਪੂਰਾ ਗਿਆਨ ਹੈ । ਧਰਮ ਦੇ ਰਾਹ ਉੁੱਤੇ ਚੱਲਣ ਵਾਲੇ ਵੀਰ-ਭੈਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਮਜ਼ਾਕ ਦਾ ਪਾਤਰ ਹਨ । ਧਰਮ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੁਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਸਾਰਾ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਕੰਨਾਂ ਤੇ ਫੋਨ ,ਜਾਂ ਮੋਬਾਇਲ ਸਕਰੀਨਾਂ ਤੇ ਉਗਲਾਂ ਮਾਰ ਮਾਰ ਟੋਏ ਜਿਹੇ ਪੁੱਟਦੇ ਰਹਿਣਾ ਨੌਜਵਾਨੀ ਦੀ ਸਮਝਦਾਰੀ ਉੱਤੇ ਤਰਪਾਲ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ ।ਜਿੱਥੇ ਕੀਤੇ ਵੀ ਦੇਖੋ ਚਾਹੇ ਉਹ ਬਾਜ਼ਾਰ ਹੈ,ਚਾਹੇ ਬੱਸ ਹੈ, ਤੇ ਚਾਹੇ ਕਾਲਜ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀਆਂ ਹਨ,ਹਰ ਪਾਸੇ ਮੋਬਾਇਲ ਤੇ ਗਾਨੇ ਲਾ ਕੇ ਕੰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬੂਬਨੇ ਜਿਹੇ ਪਾ ਕੇ ਸਾਰੇ ਹੀ ਨਖ਼ਰੇ ਤੇ ਆਕੜਾਂ ਭਰੇ ਫਿਰ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਐਸੀ ਗਲਤਾਨ ਨੌਜਵਾਨੀ ਜਿੱਥੇ ਸਿਨਮਿਆਂ,ਪੱਬਾਂ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਦੁਰਗੰਧ ਫੈਲਾ ਰਹੀ ਹੈ,ਉੱਥੇ ਇਸ ਨੇ ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਅਤੇ ਮੰਦਰ-ਮਸਜਿਦ ਵੀ ਨਹੀ ਬਖ਼ਸ਼ੇ । ਜੇ ਕਿਧਰੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮਾਗਮਾਂ ਦਾ ਹਾਲ ਦੇਖਣਾ ਹੋਵੇ ਤਾ ਇਹ ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀਆਂ ਵੱਧ-ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਸੱਜ-ਧੱਜ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,ਉੱਥੇ ਕੋਈ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਚਾਰ ਪਤਾ ਨਹੀ ਕੰਨੀਂ ਪਾਉਦੇ ਨੇ ਜਾ ਨਹੀ ਐਪਰ ਤੇਰੇ ਵਾਲਾ ਆ ਗਿਆ ਜਾਂ ਆ ਗਈ,ਲਾਲ ਸੂਟ ਵਾਲਾ ਪਟੋਲਾ ਦੇਖ ਕਿੰਨਾ ਘੈਂਟ ਹੈ ; ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਬੇਮਤਲਬੀ ਕਮਲਘੋਟੇ ਬੋਲ ਕੋਲੇ ਲੰਘਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲੋ ਸੁਣੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ।
ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈਰਾਨਗੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪੇ ਬੇਖ਼ਬਰ ਜਿਹੇ ਹੋ ਕੇ ਲਾਡਪੁਣੇ ਦੀ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਕਿਉਂ ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਹਨ । ਨਵੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ ਜਾਗਦੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀ ??? ਜੇ ਇਹੋ ਹਾਲ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਆਗਾਂਹ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਇਨ੍ਹਾ ਦੀਆਂ ਹੀ ਕਰਤੂਤਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਆ ਜਾਵੇਗੀ ।
ਮੈਂ ਬੇਸਮਝ,ਨਾਦਾਨ ਜਿਹਾ ਇਨਸਾਨ ਦੋਵੇਂ ਹੱਥ ਜੋੜ ਇਹ ਬੇਸੁਰਤ ਨੌਜਵਾਨੀ ਦੇ ਪੈਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰ ਧਰ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੇਰੇ ਵੀਰੋ ਤੇ ਭੈਣੋਂ ਇਸ ਆਪਹੁਦਰੀ ਬਦਸੋਚ ਨੂੰ ਛੱਡੋ ਆਪਣੇ ਜੀਵਣ ਨੂੰ ਕੁਰਾਹੇ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਚਾਓ । ਮੇਰੀ ਦੁਹਾਈ ਹੈ ਆਪਣੇ ਧਰਮ ਨੂੰ ਪਹਿਚਾਣੋ । ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀਆਂ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦੇ ਮੁੱਲ ਪਾਓ । ਇਸ ਪਾਕ-ਪਵਿੱਤਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਗੰਦਲਾ ਹੋਣ ਤੋ ਬਚਾਓ ।

ah padh ke, baba bulleh shah di ik kaafi yaad agi, k duniya da ki ho reha... eh kaafi padh ke mehsoos hunda k duniya ajj nahi, shuru ton hi eda di si, farq sirf technology da si.. pehlan v distraction sigian par oh hor kisam dia si...
Kaam ne picha kade na shaddeya!!


kaafi -

ulte hor zaamane aaye, taan main bhed sajjan de bhaye | tek |

kaan langdan nu maaran lagge, chidiyan jurre dhaaye !
ghode chugan roodiyan te, gadhon khaved pavaye!

aapniaa wich ulfat naahi, kiyaa chaache kiyaa taaye,
pio putran itfaaq na kaayi, dheeyan naal na maaye!

sachiya nu paye milde dhakke, jhoothe kol bahaaye,
agle ho kangaale bethe, pishliyan farash vishaaye!

bhooriyan vaale raaje keete, raajiyan bheekh mangaaye,
bulleya, hukam huzooron aaya, tis nu kaun hataaaye!

ulte hor zaamane aaye, taan main bhed sajjan de bhaye!!


translation:-

es kaafi wich saai ji ne apne samhe de raajneetik parivartan ate sabhiyacharak giravat wall ishara kita hai!
aap kehnde han ke samhe di sari chaal hi ulti ho gayi hai. kaan ate chiddiyan, baazan nu maar rahian han. ghode roodiyan uutte ja pahunche han ate khote hare-bhare khet char rahe han. peo-puttar,maa-puttar,maa-dhi, ate hor sake sambhadiyan wich koi pyaar dikhayi nahi denda. sachiyan nu dhakke pai rhe ne ate jhoothe parwaan chad rhe ne. wadde, shotte ho gaye ne te shotte, wadde ho gaye ne. gareeb, raaje ban gye ne te raaje , mangte ban gaye han par eh sabh kul-malik di raza anusaar ho reha hai.

Guru nanak sahib v shabad wich pehlon shikayit karde ne :- "aiti maar payi kurlaane tain ki dard na aayia||"
fer nal hi lokan di durdasha nu malik di mauj nal jod de hoye kehnde han:-  "aape jod vichode aape vekh teri vadiyaayi ||"
(aad granth, p: 360)
bulleshah di es kaafi wich eh dowe rang dikhayi dende han