This section allows you to view all posts made by this member. Note that you can only see posts made in areas you currently have access to.
Topics - Kudi Nepal Di
Pages: 1 ... 10 11 12 13 14 [15] 16 17 18 19 20 ... 25
281
« on: July 17, 2010, 07:59:50 AM »
KikliThis is another game, basically for women. Two girls clasp their hands and move in circle. This was a game, which was played by two or four girls and multiple of two thereof.  Kikli kleer di,
Pag mere vir de,
Daupatta mere bhai da
Phitte mun jawai da
Gheeta PatharSome pebbles, stones or broken earthenware could be broken further into pieces and used for playing Gheeta Pather. This was a game, which did not involve running or jumping and was played sitting on the floor. KhiduThe girls would sing along with Khidu (Ball), in fact these rhymes and game is suitable for the children: This was for the first round, there was the second and third till the end was reached by counting ten and singing the tenth song. Kokla ChhapakiThis game is popular even today amongst the children. Both boys and girls play it. Children sit in a circles and a child who has cloth in hand goes around the circle-singing: It is a kind of warning for the children sitting in a circle not to look back. The cloth is then dropped at the back of a child. If it is discovered before the child who had placed it there had completed the round, the child who discovered the cloth would run after him and try to touch him with it till he sits in the place vacated by the one who had discovered the cloth. Chicho Chich GanerianThis game is for both boys and girls. It is generally played by two teams and involves drawing as many vertical lines as possible. Lukan Miti (Hide & Seek)This was also played by both boys and girls and continues to this day. Two teams can also play this. One has to hide, the other has to seek but before doing it a call is given. Guli DandaThis is basically a game for the boys and is the simplest version of modern cricket. It is played with a wooden stick and 'guli' (another small wooden piece pointed at both the ends.) Two teams divide themselves, one throws the guli and the other team uses the danda- (stick) to strike it. There are various other games that are played with Guli Danda Kidi Kada or StapooThis is a game played both by the girls and boys. It is still common amongst some of the children. This game is played with in small boundary (court), drawn on the ground and a piece of stone. Ghaggar PhissiThis is another game for the boys. One boy would bend and the other boys, may be one or two or three get on top of him, if he could bear the weight, he would win. In case he could not bear the weight and fell, he would lose. Kabbadi This game is popular even today and is played now by both boys and girls. This was included in the Asian Games also and is popular all over south Asia. The game is played between two teams. A line is drawn between the two teams and each team would send a player across the line. If the player after crossing the line is able to touch a player of the opposite side and came back without being caught, the team doing so would win and a point was added to its score. This process by the player crossing the line has to be performed in a single breath. The team with higher score would be the winner Rasa Kashi (Tug of War) The men generally played this game. These day’s women also participate in the game which is played by two teams. A line is drawn between the two teams, each having one end of the rope in its hands. The team, which is able to drag the other team to its side, is the winning team. AkharasThese were very popular. Located near the well outside the village, sometimes near the temple. These were the places where the boys learnt wrestling from a Guru or Pehlwan-Wrestler. Martial ArtThis was also a part of the teaching in Akharas, where the boys learnt the use of weapons. Nihangs practice martial arts to keep up the traditions. Kite Flying (Patang Bazi)It is now very much an urbanized game and is popular with the rural folks as well. It has now assumed an International character. Besides the games mentioned above, Chaupat, Shatranj (Chess), camel and bullockcart races, cock fights in addition to Kabutar bazi, chakore bazi and bater bazi are well known.  LATTOO ( yo-yo), played mostly by the boys. add some more pictures... i ll search soon dhanwad
282
« on: July 16, 2010, 10:30:47 AM »
panjaan paaian da sadda sattanda te hai
mitti vatna di da sadda aunda tan te hai
oh choh kankandi oh saron di khushboh
ruh sadi jhanjor ke janda taan hai
baithan haan pardean ch waang pardesi
mapean da cheta sattaunda tan hai
kai takkde ne hor we rah sadda
ud ke othe pahunchjan nu dil chaunda taan hai
koi karda hou sadde lai aaje we shingar
oh zulfan da hanera kade chaunda taan hai
aaj sab ne ral ke hai hond meri nu saddya
hun jahaj watna nu koi jaanda taan hai
aasi pardesian ne hun des nu jaana
mitti mathe laani
naale maapean nu gal launa
yaaran nal ral bhangre paune
nale ohnu ghar leana
mitti watna di da sadda aasin sir mathe laana
283
« on: July 16, 2010, 05:52:21 AM »
ਕਿਸੇ ਜਾਤੀ ਦੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਿਕ ਨੁਹਾਰ ਮੇਲਿਆਂ ਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪੂਰੇ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।   ਮੇਲੇ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਤੀ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਸਾਹ ਲੈਂਦੀ,ਲੋਕ-ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨਿਖਰਦੀ ਤੇ ਚਰਿੱਤਰ ਦਾ ਨਿਰਮਾਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਮਨ-ਪਰਚਾਵੇ ਤੇ ਮੇਲ-ਜੋਲ ਦੇ ਸਮੂਹਿਕ ਵਸੀਲੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ,ਮੇਲੇ ਧਾਰਮਿਕ ਤੇ ਕਲਾਤਮਿਕ ਭਾਵਾਂ ਦੀ ਵੀ ਤ੍ਰਿਪਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਤੀ ਦਾ ਸਮੁੱਚਾ ਮਨ ਤਾਲ-ਬੱਧ ਹੋ ਕੇ ਨੱਚਦਾ ਤੇ ਇਕਸਰ ਹੋ ਕੇ ਗੂੰਜਦਾ ਹੈ। ਮੇਲਾ,ਬੀਜ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ,ਪੰਜਾਬੀ ਚਰਿੱਤਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਸਮਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਜਾਬੀਆਂ ਲਈ ਹਰ ਪਲ ਪੁਰਬ ਤੇ ਹਰ ਦਿਨ ਮੇਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਾਤਾਂ ਵਾਲੇ ਕਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਆਏ ਹੀ ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮੇਲਾ ਮਨਾਉਣ ਹਨ। ਜਿੱਥੇ ਚਾਰ ਛੇ ਪੰਜਾਬੀ ਜੁੜ ਜਾਣ, ਉਹ ਤੁਰਦਾ ਫਿਰਦਾ ਮੇਲਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਸੁਚ-ਮੁੱਚ ਹੀ ਕੋਈ ਤਿਉਹਾਰ ਜਾਂ ਮੇਲਾ ਹੋਵੇ,ਫੇਰ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦਾ ਜਲਾਲ ਤੇ ਭਖਦਾ ਉਤਸ਼ਾਹ ਵੇਖਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੇਲਾ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਇਕੱਠ ਹੈ,ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਲਾੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਬਰਾਤੀ ਕੋਈ ਵੀ ਨਹੀ। ਪੰਜਾਬੀ ਤਾਂ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਲਾੜਾ ਬਣਿਆ ਫਿਰਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ 'ਨਿਜ' ਘੋੜੀ ਚੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਹਰ ਮੇਲੇ ਦੀ ਆਪਣੀ ਨਵੇਕਲੀ ਸਖ਼ਸੀਅਤ,ਰੰਗ ਤੇ ਚਰਿੱਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਬਹੁ-ਰੰਗਤਾ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਬਹੁ-ਪੱਖੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਹੁੰਗਾਰਾ ਭਰਦੀ ਹੈ। ਮੇਲੇ ਦਾ ਹਰ ਦ੍ਰਿਸ ਮਨਮੋਹਣਾ ਤੇ ਲੁਭਾਵਣਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਸੱਭਿਆਚਾਰਿਕ ਪ੍ਰਤੀ-ਨਿਧਤਾ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਹਰ ਪੁਰਬ ਤੇ ਮੇਲੇ ਉੱਤੇ ਕੋਈ ਨਵੀ ਚੀਜ ਜਰੂਰ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਲਈ ਹਰ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਭਰਭੂਰ ਬਜ਼ਾਰ ਉੱਭਰ ਆਉਦਾ ਹੈ,ਜਿੱਥੇ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਦੀਆਂ ਵੰਨ-ਸਵੰਨੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿੱਤ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਨਿੱਕ-ਸੁੱਕ,ਚੂੜੀਆਂ,ਵੰਗਾਂ,ਹਾਰ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਤੇ ਖਿਡੋਣਿਆਂ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ,ਨਵੀ ਵਹੁਟੀ ਵਾਂਗ ਸਜੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਕਲਾਕਾਰ ਤੇ ਸ਼ਿਲਪੀ ਆਪੋ-ਆਪਣੀ ਕਲਾ ਦੀਆਂ ਸੁੰਦਰ ਕ੍ਰਿਤਾਂ,ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਕੇ,ਉਸ ਦੇ ਹੁਸਨ ਨੂੰ ਨਿਖਾਰਦੇ ਹਨ । ਮੇਲਿਆਂ ਦਾ ਕਾਫ਼ਲਾਮੇਲੇ ਕਈ ਵੰਨਾਂ ਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਸਜੀਲਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਸਦਾ ਤੁਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਹੁਤ ਮੇਲੇ ਮੌਸਮਾਂ,ਰੁੱਤਾਂ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹਨ । ਮੋਸਮੀ ਮੇਲੇ,ਜੋ ਮਨੁੱਖੀ ਮਨ ਦੀ ਕੁਦਰਤ ਨਾਲ ਇਕਸੁਰਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹਨ,ਰੁੱਤਾਂ ਦੇ ਬਦਲਦੇ ਗੇੜ ਵਿੱਚੌ ਜਨਮੇਂ । ਹਰ ਨਵੀਂ ਰੁੱਤ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਕਿਰਤਿਕ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਲਿਆਉਦੀ ਜੀਵਣ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਸਾਹਸ ਭਰਦੀ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਨਵੇ ਸੁਪਨੇ ਲਟਾਕਾਂਦੀ ਹੈ । ਰੁੱਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਮਿੱਠੀ ਤੇ ਹੁਸੀਨ ਰੁੱਤ ਬਸੰਤ ਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਸੁਹਾਵਣੀ ਰੁੱਤੇ ਮਾਘ ਸੁਦੀ ਪੰਜ ਨੂੰ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਬੜੇ ਹੁਲਾਸ ਤੇ ਚਾਅ ਨਾਲ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਅਨੇਕਾਂ ਥਾਈ ਨਿੱਕੇ-ਵੱਡੇ ਮੇਲੇ ਲਗਦੇ ਹਨ । ਪਟਿਆਲੇ ਤੇ ਛੇਹਰਟਾ ਦੀ ਬਸੰਤ ਪੰਚਮੀ ਖਾਸ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ । ਦੇਸ ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬਸੰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੇਲਾ ਹਕੀਕਤ ਰਾਇ ਦੀ ਸਮਾਧ ਉੱਤੇ , ਲਾਹੋਰ ਵਿੱਚ ਲੱਗਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ । ਫੱਗਣ ਵਿੱਚ ਹੋਲੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਹੋਲੀ ਰੰਗਾਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ । ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਦਰਤ ਵਸਦੀ ਹੈ ਤੇ ਕੁਦਰਤ ਵਿੱਚ ਰੱਬ । ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਖੇਡਦਾ ਪੰਜਾਬੀ ਕੁਦਰਤ ਤੇ ਰੱਬ ਦੋਹਾਂ ਨਾਲ ਇਕਸੁਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਤੋ ਚਲਿਆ ਆ ਰਿਹਾ , ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਯੁਗ ਕਈ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅੰਸ਼ ਰਚਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਸਦਾ ਮੂਲ ਸਰੂਪ ਨਿਤਾਰਨਾ ਕਠਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ । ਕਈ ਹੋਲੀ ਨੂੰ ਪੁਰਾਣਿਕ ਕਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਭਗਤ ਦੀ ਕਥਾ ਨਾਲ ਜੋੜਦੇ ਹਨ । ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ,ਇਸ ਪੁਰਬ ਨੂੰ,ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀਆਂ ਬੀਰ-ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਜਵੱਲਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਵੀ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿਤੀ । ਉਹ ਹੋਲੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਦਰਬਾਰ ਸਜਾਇਆ ਕਰਦੇ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੂਰਮੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਸ਼ਸਤਰਾ ਦੇ ਕਰਤੱਬ ਵਿਖਾਉਦੇ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਸਿਰਕੱਢ ਸੂਰਮਿਆਂ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ ਕਰਦੇ । ਹੁਣ ਵੀ ਹੋਲੇ ਮਹੱਲੇ ਨੂੰ ਅਨੰਦਪੁਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੇਲਾ ਜੁੜਦਾ ਹੈ । ਸਾਵਣ ਦੀ ਰੁੱਤ ਦਾ ਆਪਣਾ ਸਵਾਦ ਹੈ । ਇਸ ਸਹਾਵਣੀ ਰੁੱਤੇ ਤੀਆਂ ਦੇ ਮੋਸਮੀ ਮੇਲੇ ਲਗਦੇ ਹਨ । ਨਵੀਆਂ ਵਿਆਹੀਆਂ-ਵਰ੍ਹੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਇਸ ਤਿੱਥ ਦੀ ਉਡੀਕ ਖਾਸ ਉਤਸੁਕਤਾ ਨਾਲ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ । ਤੀਆਂ ਦਾ ਮੇਲਾ ਹਰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਲਗਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀ ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ, ਪਿਪਲਾਂ ਹੇਠਾਂ ਪੀਂਘਾਂ ਪਾ ਕੇ ਝੂਟੀਆਂ ਤੇ ਤੀਆਂ ਦੇ ਗੀਤ ਗਾਉਦੀਆਂ, ਮੇਲਾ ਰਚ ਲੈਦੀਆਂ ਹਨ । ਜਰਗ ਦਾ ਮੇਲਾਇਹ ਮੇਲਾ ਚੇਤਰ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ , ਜਰਗ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਸੀਤਲਾ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਪਤਿਆਉਣ ਲਈ ਲਗਦਾ ਹੈ । ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਚੇਚਕ ਦੇ ਦਾਣੇ , ਸੀਤਲਾ ਦੇਵੀ ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਨਾਲ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ । ਸੀਤਲਾ ਦੇਵੀ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਰੱਖਣ ਲਈ , ਕਈ ਰੱਖਾਂ ਤੇ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਮਾਵਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਅਰੋਗ ਹੌ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਉਚੇਚੇ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਜਰਗ ਦੇ ਮੇਲੇ ਤੇ ਸੁਖਣਾ ਦੇਣ ਆਉਦੀਆਂ ਹਨ । ਜਰਗ ਦਾ ਮੇਲਾ ਇੱਕ ਟੋਭੇ ਦੁਆਲੇ ਲਗਦਾ ਹੈ । ਮਾਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ,ਟੋਭੇ ਵਿੱਚੋਂ ਮਿੱਟੀ ਕੱਢ ਕੇ , ਇਹ ਮਟੀਲਾ ਜਿਹਾ ਖੜਾ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਮਟੀਲੇ ਨੂੰ ਮਾਤਾ ਦਾ ਰੂਪ ਮੰਨ ਕੇ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਭੇਟਾਵਾਂ ਚਾੜ੍ਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ , ਦੇਵੀ ਮਾਤਾ ਨੂੰ ਬਹਿੜੀਏ ਅਥਵੇ ਬਹੇ ਗੁਲਗੁਲੇ ਭੇਟ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਇਸੇ ਤੋਂ, ਇਸ ਮੇਲੇ ਨੂੰ 'ਬਹਿੜੀਏ ਦਾ ਮੇਲਾ ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲਗ ਪਿਆ ਹੈ । ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਸੁੱਖਾਂ ਸੁੱਖੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ , ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੇਲੇ ਦੀ ਪੂਰਬ ਸੰਧਿਆ ਨੂੰ , ਮਾਈ ਦੀ ਭੇਟਾ ਲਈ ਗੁਲਗੁਲੇ ਪਕਾ ਕੇ , ਪਹਿਲਾਂ ਸੀਤਲਾ ਦੇਵੀ ਦੇ ਵਾਹਣ , ਖੋਤੇ ਨੂੰ , ਗੁਲਗੁਲੇ ਖਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਫਿਰ ਕੁਝ ਵੰਡੇ ਤੇ ਕੁਝ ਆਪ ਖਾਧੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਖੋਤਿਆਂ ਦੀ ਬੜੀ ਕਦਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਲੋਕੀ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੀਤਲਾ ਮਾਈ ਦਾ ਵਾਹਣ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਪੂਜਦੇ ਅਤੇ ਗੁਲਗੁਲੇ ਤੇ ਛੋਲੇ ਆਦਿ ਭੇਟ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਘੁਮਿਆਰ ਆਪੋ-ਆਪਣੋ ਖੋਤਿਆਂ ਨੂੰ , ਉਚੇਚੇ ਤੌਰ ਤੇ ,ਸਜਾ-ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕੇ ਲਿਆਉਦੇ ਹਨ । ਕਈਆਂ ਨੇ ਖੋਤਿਆਂ ਉੱਪਰ ਘੋਗਿਆਂ , ਕੋਡੀਆਂ ਤੇ ਮੋਤੀਆਂ ਨਾਲ ਜੜੀਆਂ ਵੰਨ-ਸਵੰਨੀਆਂ ਝੁੱਲਾਂ ਪਾਈਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਪੀਰਾਂ ਫ਼ਕੀਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਰਧਾ ਵਿੱਚ ਮੇਲੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿੱਚ , ਪੀਰਾਂ ਫ਼ਕੀਰਾਂ ਲਈ, ਅਥਾਹ ਸ਼ਰਧਾ ਭਰੀ ਹੈ । ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ , ਪੀਰਾਂ ਫ਼ਕੀਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਣੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । , ਜਿਸ ਦਾ ਕੁੱਝ ਅੰਸ਼ ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਧਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਮੁਰੀਦਾਂ ਵਿੱਚ ਰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਹਿਜ ਭਾਵ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ । ਖ਼ਾਨਗਾਹਾਂ,ਹੁਜਰਿਆਂ ਤੇ ਤੱਕੀਆਂ ਉੱਤੇ ਲਗਦੇ ਮੇਲੇ ਸੁਭਾਅ ਵਿੱਚ ਭਾਵੇਂ ਧਾਰਮਿਕ ਹਨ ਤੇ ਪੀਰਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਆਦਰ ਭਾਵ ਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਪ੍ਰਗਟਾਉਣ ਲਈ , ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮੁਰੀਦਾਂ ਤੇ ਸੇਵਕਾਂ ਵੱਲੋ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਗੇੜ ਨਾਲ ਇਹ ਸਾਂਝੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਤੇ ਭਾਵੁਕ ਏਕਤਾ ਦਾ ਹੁੰਗਾਰਾ ਭਰਦੇ ਹਨ । ਅਜਿਹੇ ਬਹੁਤੇ ਮੇਲੇ ਸੂਫੀ਼ ਫਕੀਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹਨ । ਜਗਰਾਵਾਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀਰੋਸ਼ਨੀ ਦਾ ਮੇਲਾ , ਜਗਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ , ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੂਫ਼ੀ ਫਕੀਰ ਅਬਦੁੱਲ ਕਾਦਰ ਜਿਲਾਨੀ ਦੀ ਕਬਰ ਉੱਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ੧੪,੧੫ ਤੇ ੧੬ ਫੱਗਣ ਨੂੰ ਲਗਦਾ ਹੈ । ਭਾਵੇ ਇਹ ਮੇਲਾ ਮੁਸਲਮਾਨੀ ਮੁੱਢ ਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਹਿੰਦੂ ਸਿੱਖ ਵੀ ਇਸ ਮੇਲੇ ਹੁੰਮ-ਹੁੰਮਾ ਕੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਦੇਸ ਦੀ ਵੰਡ ਪਿੱਛੋਂ, ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚੋ ਹਿਜਰਤ ਕਰ ਜਾਣ ਮਗਰੌਂ ਵੀ, ਇਹ ਮੇਲਾ , ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ, ਉਸੇ ਜੋਸ਼ ਤੇ ਉਮੰਗ ਨਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਲਗ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਇਸ ਮੇਲਾ ਦਾ ਨਾਉ ' ਰੋਸ਼ਨੀ ' ਇਸ ਲਈ ਪਿਆ ਕਿ ਮੇਲੇ ਦੇ ਦਿਨੀ ਪੀਰ ਦੀ ਕਬਰ ਉੱਤੇ ਅਨੇਕਾਂ ਚਿਰਾਂਗ ਬਾਲੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ , ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਾਫ਼ੀ ਦੂਰੋ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਤੇ ਅਲੋਕਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਮੇਲੇ ਦਾ ਆਪਣਾ ਜਲੌ ਹੈ । ਮਲੇਰਕੋਟਲਾ ਵਿੱਚ, ਹੈਦਰ ਸ਼ੇਖ਼ ਦੇ ਮਕਬਰੇ ਉੱਤੇ ਨਿਮਾਣੀ ਇਕਾਦਸ਼ੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭਾਰੀ ਮੇਲਾ ਲਗਦਾ ਹੈ । ਮਲੇਰਕੋਟਲੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਪੋਹ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਰਵਾਰ ਸਖੀਸਰਵਰ ਦਾ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੇਲਾ ਲਗਦਾ ਹੈ , ਜਿਸ ਨੂੰ ' ਨਿਗਾਹਾ ਮੇਲਾ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਇੱਕ ਮੇਲਾ ਮੋਗੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਲਗਦਾ ਹੈ । ਲੁਧਿਆਣੇ ਦੇ ਭਾਡਲਾ ਪਿੰਡ ਵਿਖੇ ਵੀ ਸਖੀਸਰਵਰ ਦੀ ਖ਼ਾਨਗਾਹ ਉੱਤੇ ਜੇਠ ਦੇ ਚਾਨਣ ਪੱਖ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵੀਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੇਲਾ ਲਗਦਾ ਹੈ । ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਂ ਦੀ ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਮੇਲੇਪੰਜਾਬ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਇਲਾਹੀ ਧਰਤੀ ਹੈ । ਪ੍ਰੋ: ਪੂਰਨ ਸਿੰਘ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਜਿਉਦਾ ਹੀ ਗੁਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਉੱਤੇ ਹੈ । ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਚੱਪਾ-ਚੱਪਾ ਧਰਤੀ ਗੁਰੂਆਂ ਦੇ ਪਾਵਨ ਸਥਾਨਾਂ ਉੱਤੇ, ਖ਼ਾਸ ਖ਼ਾਸ ਤਿੱਥਾਂ ਨੂੰ ਮੇਲੇ ਲਗਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਪੱਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਹਰ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਪੰਜੇ ਸਾਹਿਬ ਅਤੇ ਕੱਤਕ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਨਨਕਾਣਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਮੇਲਾ ਲਗਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ । ਲਾਹੋਰ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਦੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਿਵਸ ਉੱਤੇ ਡੇਹਰਾ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਜੋੜ-ਮੇਲਾ ਲੱਗਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ । ਭਾਰਤੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮੁਕਤਸਰ, ਤਰਨ ਤਾਰਨ, ਡੇਰਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੇ ਗੁਰਦਾਸਪੁਰ ਆਦਿ ਥਾਵ ਉੱਤੇ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬਾਂ ਦੀ ਸਿਮਰਤੀ ਵਿੱਚ ਮੇਲੇ ਲਗਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋ ਦੋ ਤਿੰਨ ਖ਼ਾਸ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੇਲਿਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ ਇੱਥੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ । ਮੁਕਤਸਰ ਦਾ ਮੇਲਾਇਹ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਮੇਲਾ, ਮਾਘੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਮੁਕਤਸਰ ਵਿੱਚ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਦਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ੧੭੦੫ ਈ: ਵਿੱਚ ਮੁਗ਼ਲਾਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ੋਜਾਂ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਦੀਆਂ ਮਾਲਵੇ ਇਲਾਕੇ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ ਤਾਂ ਸਿੰਘ ਨੇ, ਖਿਦਰਾਣੇ (ਅਜੋਕਾ ਮੁਕਤਸਰ ) ਦੇ ਤਾਲ ਦੇ ਕੰਢੇ ਵੇਰੀਆਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਸੇ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ, ਚਾਲੀ ਸਿੰਘ ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਬੇਦਾਵਾ ਲਿਖ ਕੇ ਦੇ ਗਏ ਸਨ, ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਜਥੇਦਾਰ ਮਹਾਂ ਸਿੰਘ ਦੀ ਬੇਨਤੀ ਮੰਨ ਕੇ ਬੇਦਾਵਾ ਫਾੜ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਟੁੱਟੀ ਮੁੜ ਗੰਢੀ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਇਹਨਾਂ ਸ਼ਹੀਦ ਸਿੰਘਾਂ ਨੂੰ ਮੁਕਤੇ ਕਹਿ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਥਾਂ ਦਾ ਨਾਉਂ ਮੁਕਤਸਰ ਰੱਖਿਆ । ਮਾਘੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸੰਗਤਾਂ ਹੁੰਮ-ਹੁੰਮਾ ਕੇ ਇੱਥੇ ਆਉਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮੁਕਤਸਰ ਦੇ ਪਾਵਨ ਸਰੋਵਰ ਵਿੱਚ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ । ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾਹੋਲੀ ਤੌ ਅਗਲੇ ਦਿਨ, ਚੇਤ ਵਦੀ ਪਹਿਲੀ ਨੂੰ, ਅਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਕੇਸਗੜ੍ਹ ਦੇ ਸਥਾਨ ਉੱਤੇ, ਇੱਕ ਮੇਲਾ ਭਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਖਾਲਸੇ ਨੂੰ ਸ਼ਾਸਤਰ-ਵਿੱਦਿਆ ਤੇ ਯੁੱਧ-ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਦੋ ਦਲ ਬਣਾ ਕੇ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮਸਨੂਈ ਲੜਾਈ ਕਰਵਾਉਦੇ ਤੇ ਬਹਾਦਰ ਯੋਧਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰੋਪੇ ਬਖ਼ਸ਼ਦੇ। ਉਦੋਂ ਤੋ, ਹਰ ਸਾਲ ਅਨੰਦਪੁਰ ਵਿੱਚ, ਹੋਲੀ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਹੋਲਾ ਮਹੱਲਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਤਰਨ ਤਾਰਨ ਦੀ ਮੱਸਿਆਤਰਨ ਤਾਰਨ ਵਿੱਚ ਉਂਙ ਤਾਂ ਹਰ ਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਮੇਲਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਪਰ ਭਾਦੋ ਦੀ ਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬੜਾ ਭਾਰੀ ਉਤਸਵ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕੀ ਦੂਰੋਂ ਦੂਰੋਂ ਹੁੰਮ-ਹੁੰਮਾ ਕੇ ਇਸ ਮੇਲੇ ਵਿੱਚ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਸਾਹਿਬਜ਼ਾਦਿਆਂ ਦੀ ਸ਼ਹੀਦੀ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਤੇ ਵੀ ਮੋਰਿੰਡਾ, ਚਮਕੋਰ ਅਤੇ ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਜੋੜ-ਮੇਲੇ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੀ ਆਪਣੇ ਮਹਿਬੂਬ ਪਾਤਰਾਂ ਤੇ ਕਵੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਵੀ ਸਨੇਹ ਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਹੈ। ਜਗਦੇਉ ਕਲਾਂ ਵਿੱਚ ਹਾਸ਼ਮ ਸ਼ਾਹ ਤੇ ਲੁਧਿਆਣੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੋ: ਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਮੇਲੇ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਤਿਉਹਾਰਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦਾ ਲੰਮਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਤੁਰਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਚੰਨ ਦੀਆਂ ਤਿੱਥਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਪੁਰਬ ਏਕਾਦਸ਼ੀ, ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਤੇ ਮੱਸਿਆ ਆਦਿ ਖੂਹ ਦੀਆਂ ਟਿੰਡਾਂ ਵਾਂਗ ਗੇੜੇ ਪਏ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਫਿਰ ਸੰਗਰਾਂਦ ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਨਵੇਂ ਮੂੰਹ ਆਉਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਨਵਾਂ ਵਰ੍ਹਾਂ ਚੇਤਰ ਦੀ ਏਕਮ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ 'ਨਵਾਂ ਸੰਮਤ' ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਬਹਾਰ ਭਰ ਜੋਬਨ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੋ, ਰੁੱਤ ਦਾ ਸਵਾਦ ਮਾਨਣ ਲਈ, ਇਸ ਦਿਨ ਨਵੀਂ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਬੱਲੀਆਂ ਤੇ ਛੋਲਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹੋਲਾਂ ਭੁੰਨ ਕੇ ਖਾਧੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਰੀਤ ਨੂੰ 'ਅੰਨ ਨਵਾਂ ਕਰਨਾ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਚੇਤਰ ਸੁਦੀ ਅੱਠਵੀ ਨੂੰ ਦੇਵੀ ਦੇ ਉਪਾਸ਼ਕ ਕੰਜਕਾਂ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਿਨ ਕਵਾਰੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 'ਕੰਜਕਾਂ' ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਦੇਵੀ ਮਾਤਾ ਦਾ ਰੂਪ ਮੰਨ ਕੇ ਪੂਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੜਾਹ ਪੂੜੀਆਂ ਤੇ ਕੁਝ ਪੈਸੇ ਪੈਸੇ ਦੱਖਣਾ ਵਜੋਂ ਭੇਟ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਕੰਜਕਾਂ ਕਰਨ ਨਾਲ ਮਾਤਾ ਰਾਣੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬੱਚੇ ਨਰੋਏ। ਚੇਤਰ ਸੁਦੀ ਨੂੰ ਰਾਮ-ਨੋਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਪੈਂਦਾ ਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਿੱਥ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਨੇ ਜਨਮ ਲਿਆ ਸੀ। ਰਾਮ ਨੋਮੀ ਨੂੰ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸ੍ਰੀ ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਜੀ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਵਿੱਚ ਭਜਨ ਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਛਬੀਲਾਂ ਲਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੇਠ ਹਾੜ ਦੀਆਂ ਤਪਦੀਆਂ ਲੂਆਂ ਪਿੱਛੋ ਸਾਵਣ ਦੇ ਮੀਹਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਸਵਾਦ ਹੈ। ਇਸ ਰੁੱਤ ਦਾ ਰਸ ਤੇ ਸਵਰਗੀ ਝੂਟਾ ਮਾਨਣ ਲਈ, ਦੀ ਤੀਜੀ ਤਿੱਥ ਨੂੰ ਤੀਆਂ ਮਨਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਰ ਸਾਵਣ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਭੈਣ ਭਰਾ ਦੇ ਨਿਰਮਲ ਪਿਆਰ ਤੇ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਪ੍ਰਤੀ ਮਿੱਠੀਆਂ ਨਿਰਛਲ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦਾ ਬੋਧਿਕ ਹੈ। ਭੈਣ ਬੜੇ ਚਾਅ ਨਾਲ ਰਾਵਾਂ ਦੀ ਬੀਣੀ ਤੇ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਸੂਤਰ ਬੰਨਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸੇ ਰੁੱਤੇ ਦੁਆਪਰ ਯੁਗ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਨੇ ਅਵਤਾਰ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਹਨਾਂ ਦਾ ਪੁਰਬ ਭਾਦਰੋਂ ਦੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ-ਪੱਖ ਦੀ ਅਠੱਵੀਂ ਨੂੰ 'ਜਨਮ ਅਸ਼ਟਮੀ' ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਸੂ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਅਕਾਸ਼ ਦੀ ਨੀਲੀ ਭਾਹ ਵੇਖਣ ਵਾਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਰ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਹਨੇਰੇ-ਪੱਖ ਦੀਆਂ ਪੰਦਰਾਂ ਤਿਥਾਂ ਨੂੰ ਸਰਾਧ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਅਥਵਾ ਪਿਤਰਾਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸ਼ਰਧਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਰਾਧ ਇੱਕ ਧਾਰਮਿਕ ਰੀਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਮਨੋਰਥ, ਪਿਤਰਾਂ ਨੂੰ ਅਗਲੇ ਲੋਕ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਪਹੁੰਚਾਣਾ ਹੈ। ਸਰਾਧਾਂ ਦੇ ਮੁਕਦਿਆਂ ਹੀ ਨੌਰਾਤੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਅੱਸੂ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਚਾਨਣ-ਪੱਖ ਦੀ ਏਕਮ ਤੋਂ ਨੌਵੀਂ ਤਿਥ ਤੱਕ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਤਿਥਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਤਾ ਗੌਰਜਾਂ ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਮਾਈ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਮੰਗਲ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਬੜੀਆਂ ਸ਼ੁਭ ਮੰਨੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲੇ ਨੌਰਾਤੇ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਕੁੜੀਆਂ, ਘਰ ਦੀ ਕਿਸੇ ਨੁੱਕਰੇ ਜਾਂ ਕੋਰੇ ਕੁੱਜੇ ਵਿੱਚ ਜੌਂ ਬੀਜਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਉਹ 'ਖੇਤਰੀ' ਜਾਂ 'ਗੋਰਜਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ' ਆਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੁਸਹਿਰੇ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਤੱਕ ਇਸ ਖੇਤਰੀ ਵਿੱਚੋਂ ਜੌਂਆਂ ਦੇ ਬੁੰਬਲ ਨਿਕਲ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਇਹਨਾਂ ਬੁੰਬਲਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅੰਗ-ਸਾਕਾਂ ਦੀਆਂ ਪੱਗਾਂ ਵਿੱਚ ਟੁੰਗਦੀਆਂ ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਸ਼ਗਨ ਵਜੋਂ ਭੇਟਾ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਨੌਰਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੀ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਨੌਰਾਤੇ ਨੂੰ ਗੋਹੇ ਵਿੱਚ ਮਿੱਟੀ ਗੁੰਨ੍ਹ ਕੇ, ਘਰ ਦੀ ਕਿਸੇ ਕੰਧ ਉੱਤੇ ਸਾਂਝੀ ਮਾਈ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਬਣਾ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮੂਰਤੀ ਵਿੱਚ, ਕਲਾਤਮਿਕ ਸੁੰਦਰਤਾ ਭਰਨ ਲਈ, ਕਈ ਵਿਧੀਆਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਸ ਨੂੰ ਫੁੱਲਾਂ, ਕੌਡੀਆਂ ਤੇ ਮੋਤੀਆਂ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਤੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਪਾਸੇ ਚੰਨ ਚੜ੍ਹਦਾ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸੂਰਜ ਡੁਬਦਾ ਵਿਖਾਈਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਂਝੀ ਦੇਵੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਦੀ ਥਾਂ ਕੇਵਲ ਉਸ ਦਾ ਚਿੱਤਰ ਹੀ ਉਲੀਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਂਝੀ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਤੇ ਚਿੱਤਰ ਲੋਕ-ਕਲਾ ਦਾ ਸੋਹਣਾ ਨਮੂਨਾ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਲੋਕ-ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਪੂਰੇ ਜਲੌ ਵਿੱਚ ਰੂਪਮਾਨ ਹੋਈ ਹੈ। ਸਾਂਝੀ ਮਾਈ ਦੀ ਪੂਜਾ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਸ਼ਾਮ ਵੇਲੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦੁਸਹਿਰੇ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਸਰਘੀ ਵੇਲੇ ਸਾਂਝੀ ਮਾਈ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਟੋਭੇ ਜਾਂ ਨਦੀ ਨਾਲੇ ਵਿੱਚ, ਜਲ-ਪ੍ਰਵਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨੌਰਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਸਬਿਆਂ ਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਲੋਕ-ਨਾਟ ਰਾਮ-ਲੀਲ੍ਹਾ ਖੇਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਦਸਵੇਂ ਨੌਰਾਤੇ ਨੂੰ ਦੁਸਹਿਰਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੱਤਕ ਤੋਂ ਸਰਦੀ ਦੀ ਰੁੱਤ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰੁੱਤ ਚਾਨਣ ਬੀਜ ਕੇ ਜੰਮੀ ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਰੁੱਤ ਦੀ ਠੰਢ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਿੱਘ ਹੈ, ਸਵੇਰ ਵਾਂਗ ਸੱਜਰੀ ਤੇ ਰਾਤ ਵਾਂਗ ਅਲਸਾਈ। ਇਸ ਰੁੱਤ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਉਸਤਵ ਮਨਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੱਤਕ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਨੂੰ, ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ, ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਦਾ ਜਨਮ ਉਤਸਵ, ਬੜੀ ਧੂਮ ਧਾਮ ਨਾਮ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੱਤਕ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕਣੀ ਪ੍ਰਜਵੱਲਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ਪੱਖ ਦੀ ਚੌਥੀ ਤਿਥ ਨੂੰ 'ਕਰਵਾ ਚੌਥ' ਦਾ ਪੂਰਬ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦਿਨ ਸੁਹਾਗਣ ਇਸਤਰੀਆਂ ਨਿਰਜਲ ਵਰਤ ਰਖ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਦੀ ਲੰਮੀ ਆਯੂ ਲਈ ਕਾਮਨਾ ਕਰਦੀਆਂ ਤੇ ਅਹੋਈ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਰ ਕੱਤਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਲੋਕ-ਪੁਰਬ ਦਿਵਾਲੀ ਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸਾਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕੀਂ ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਲਿੰਬ-ਪੋਚ ਕੇ ਸੰਵਾਰ-ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਘਰ ਦੀਆਂ ਦੀਵਾਰਾਂ ਉੱਤੇ ਲੱਛਮੀ ਦੇਵੀ, ਉਸ ਦਾ ਵਾਹਣ ਮੋਰ ਅਤੇ ਫੁੱਲ, ਵੇਲਾਂ ਤੇ ਬੂਟੇ ਉਲੀਕ ਕੇ, ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਰੰਗ ਭਰਦੇ ਹਨ। ਰਾਤ ਵੇਲੇ, ਘਰਾਂ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ਿਆਂ, ਖਿੜਕੀਆਂ ਅਤੇ ਕੋਠਿਆਂ ਦੇ ਬਨੇਰਿਆਂ ਉੱਤੇ, ਦੀਵਿਆਂ ਨੂੰ ਪਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਜਾ ਕੇ ਬਾਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਰਾਤ ਕਈ ਲੋਕ ਲਖਸ਼ਮੀ ਦੇਵੀ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਦਿਵਾਲੀ ਦਾ ਜਲੌ ਵੇਖਣ ਵਾਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਦਿਵਾਲੀ ਦਾ ਮੁੱਢ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਦੇ ਵੇਲੇ ਬੱਝਿਆ। ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਹਰਿਗੋਬਿੰਦ ਗਵਾਲੀਅਰ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ 52 ਰਾਜਿਆਂ ਨੂੰ, ਬੰਦੀ ਤੋਂ ਛੁਡਵਾ ਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਪੁੱਜੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦਿਨ ਸਬੱਬ ਨਾਲ ਦਿਵਾਲੀ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਵਾਗਤ ਵਿੱਚ ਸਾਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਤੇ ਹਰਿਮੰਦਰ ਜਗਮਗਾ ਉਠਿਆ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਦਿਵਾਲੀ ਨੂੰ ਉਚੇਚੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਦਿਵਾਲੀ ਮੌਸਮੀ ਉਤਸਵ ਹੈ-ਅੰਦਰ ਦੀ ਜੀਵਨ ਕਣੀ ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਕਣੀ ਨਾਲ ਇਕਸੁਰ ਹੋ ਕੇ ਜਗਣ ਦਾ ਉਤਸਵ ਹੈ, ਕੁਦਰਤ ਦੀ ਜੋਤ ਨਾਲ ਅੰਦਰ ਦੀ ਜੋਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਜਵੱਲਿਤ ਕਰਨਾ। ਦੀਵਿਆਂ ਦੀ ਜੋਤ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਪਰ ਮਿਥਿਹਾਸ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਰਾਵਨ ਉੱਤੇ ਵਿਜੈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਪਿੱਛੋਂ ਸੀਤਾ ਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਜਦੋਂ ਅਜੁਧਿਆ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਵਾਗਤ ਵਿੱਚ ਸਾਰਾ ਸ਼ਹਿਰ ਜਗਮਗਾ ਉਠਿਆ। ਪੋਹ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅਖ਼ੀਰਲੇ ਦਿਨ ਲੋਹੜੀ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਲੋਹੜੀ ਦੇ ਪੁਰਬ ਤੋਂ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ, ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚੇ, ਟੋਲੀਆਂ ਬਣਾ ਕੇ, ਸੁਰੀਲੀ ਲੈਅ ਵਿੱਚ ਗੀਤ ਅਲਾਪਦੇ ਹੋਏ ਲੋਹੜੀ ਲਈ ਲੱਕੜਾਂ, ਗੋਹੇ ਤੇ ਢਿੰਗਰ ਆਦਿ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਕਿਸੇ ਗੀਤ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਦਾ ਕੋਈ ਅੰਸ਼ ਵੀ ਉਸਲਵੱਟੇ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। 'ਸੁੰਦਰ ਮੁੰਦਰੀਏ' ਗੀਤ ਵਿੱਚ ਦੁੱਲ੍ਹੇ ਭੱਟੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਇੱਕ ਘਟਨਾ ਵਲ ਸੰਕੇਤ ਹੈ। ਲੋਹੜੀ ਵਾਲੀ ਰਾਤ ਉਂਞ ਤਾਂ ਹਰ ਗਲੀ-ਮਹੱਲੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਲੋਹੜੀ ਬਾਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜਿਸ ਘਰ ਪੁੱਤਰ ਜੰਮਿਆ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਨਵਾਂ ਨਵਾਂ ਵਿਆਹ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ, ਉਹ, ਲੋਹੜੀ ਨੂੰ ਉਚੇਚੇ ਸ਼ਗਨਾਂ ਨਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗਲੀ ਮਹੱਲੇ ਵਿੱਚ ਗੁੜ ਤੇ ਚਿੜਵੇ-ਰਿਓੜੀਆਂ ਵੰਡਦੇ ਹਨ। ਲੋਹੜੀ ਤੋਂ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਮਾਘੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ 'ਮਕਰ ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ' ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੁਕਤਸਰ ਦਾ ਪ੍ਰਸਿਧ ਮੇਲਾ ਮਾਘੀ ਨੂੰ ਹੀ ਲਗਦਾ ਹੈ। ਫੱਗਣ ਦੀ ਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸ਼ਿਵਰਾਤਰੀ ਦਾ ਪੁਰਬ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮੇਲਿਆਂ ਅਤੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਨਿਰੰਤਰ ਤੁਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
284
« on: July 15, 2010, 07:51:05 AM »
-ਤੂੰ ਕਿਹੜਿਆਂ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਖੇਲ੍ਹੇਂ,
ਮੈਂ ਕੀ ਜਾਣਾ ਤੇਰੀ ਸਾਰ ਨੂੰ।
-ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਦੀ ਮੈਲ ਨਾ ਜਾਵੇ,
ਨ੍ਹਾਉਂਦਾ ਫਿਰੇਂ ਤੀਰਥਾਂ 'ਤੇ।
-ਗੋਰਾ ਰੰਗ ਡੱਬੀਆਂ ਵਿੱਚ ਆਇਆ
ਕਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਖਬਰ ਕਰੋ|
-ਕਿੱਥੋਂ ਭਾਲਦੈਂ ਬਜੌਰ ਦੀਆਂ ਦਾਖਾਂ,
ਕਿੱਕਰਾਂ ਦੇ ਬੀਜ, ਬੀਜ ਕੇ।
-ਜਿਹੜੇ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ ਮਰਾਂ ਗੇ ਨਾਲ ਤੇਰੇ,
ਛੱਡ ਕੇ ਮੈਦਾਨ ਭੱਜ ਗਏ।
-ਜਿਹੜੇ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ ਰਹਾਂਗੇ ਦੁੱਧ ਬਣ ਕੇ,
ਪਾਣੀ ਨਾਲੋਂ ਪੈਗੇ ਪਤਲੇ।
-ਉੱਥੇ ਅਮਲਾਂ ਦੇ ਹੋਣਗੇ ਨਿਬੇੜੇ,
ਜਾਤ ਕਿਸੇ ਪੁੱਛਣੀ ਨਹੀਂ।
-ਗੋਰੇ ਰੰਗ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਾ ਪੁੱਛਦਾ,
ਮੁੱਲ ਪੈਂਦੇ ਅਕਲਾਂ ਦੇ।
-ਤੇਰੀ ਹਾੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਵਕੀਲਾਂ ਖਾਧਾ,
ਸਾਉਣੀ ਤੇਰੀ ਸ਼ਾਹਾਂ ਲੁੱਟ ਲਈ।
-ਉੱਚਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅੰਬਰ ਦਾ ਰਾਜਾ,
ਰੋਹੀਆਂ 'ਚ ਹਾਅੜ ਬੋਲਿਆ।
-ਗਿੱਧਿਆਂ 'ਚ ਨੱਚਦੀ ਦਾ,
ਤੇਰਾ ਦੇਵੇ ਰੂਪ ਦੁਹਾਈਆਂ।
-ਨਿੰਮ ਦੇ ਸੰਦੂਖ ਵਾਲੀਏ,
ਕਿਹੜੇ ਪਿੰਡ ਮੁਕਲਾਵੇ ਜਾਣਾ।
-ਦੁੱਧ ਰਿੜਕੇ ਝਾਂਜਰਾਂ ਵਾਲੀ,
ਕੈਂਠੇ ਵਾਲਾ ਧਾਰ ਕੱਢਦਾ।
-ਚਰਖੇ ਦੀ ਘੂਕ ਸੁਣ ਕੇ,
ਜੋਗੀ ਉੱਤਰ ਪਹਾੜੋਂ ਆਇਆ।
-ਭੈਣਾਂ ਵਰਗਾ ਸਾਕ ਨਾ ਕੋਈ,
ਟੁੱਟ ਕੇ ਨਾ ਬਹਿਜੀਂ ਵੀਰਨਾ।
-ਕਾਲੀ ਡਾਂਗ ਮੇਰੇ ਵੀਰ ਦੀ,
ਜਿੱਥੇ ਵੱਜਦੀ ਬੱਦਲ ਵਾਂਗੂੰ ਗੱਜਦੀ।
-ਮੇਰਾ ਵੀਰ ਧਣੀਏ ਦਾ ਬੂਟਾ,
ਆਉਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਲੈਣ ਵਾਸ਼ਨਾ।
-ਮਾਂਵਾਂ ਨੂੰ ਪੁੱਤ ਐਂ ਮਿਲਦੇ,
ਜਿਉਂ ਸੁੱਕੀਆਂ ਵੇਲਾਂ ਨੂੰ ਪਾਣੀ।
-ਪੁੱਤ ਵੀਰ ਦਾ ਭਤੀਜਾ ਮੇਰਾ,
ਭੂਆ ਕਹਿ ਕੇ ਮੱਥਾ ਟੇਕਦਾ।
-ਧਨ ਜੋਬਨ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀਆਂ ਵਾੜੀਆਂ,
ਸਦਾ ਨਹੀਂ ਅਬਾਦ ਰਹਿਣੀਆਂ।
-ਤਿੰਨ ਰੰਗ ਨਹੀਉਂ ਲੱਭਣੇ,
ਹੁਸਨ, ਜੁਆਨੀ, ਮਾਪੇ।
-ਨਹੀਉਂ ਲੱਭਣੇ ਲਾਲ ਗੁਆਚੇ,
ਮਿੱਟੀ ਨਾ ਫਰੋਲ ਜੋਗੀਆ।
-ਕਿਤੇ ਲਿੱਪਣੇ ਨਾ ਪੈਣ ਬਨੇਰੇ,
ਪੱਕਾ-ਘਰ ਟੋਲੀਂ ਬਾਬਲਾ।
-ਕਿਹੜੇ ਹੌਸਲੇ ਲੰਬਾ ਤੰਦ ਪਾਵਾਂ,
ਪੁੱਤ ਤੇਰਾ ਵੈਲੀ ਸੱਸੀਏ।
-ਕੱਟ ਦੇ ਫਰੰਗੀਆਂ ਨਾਮਾ,
ਇੱਕੋ ਪੁੱਤ ਮੇਰੀ ਸੱਸ ਦਾ।
-ਹਾੜ੍ਹੀ ਵਢੂੰਗੀ ਬਰੋਬਰ ਤੇਰੇ,
ਦਾਤੀ ਨੂੰ ਲਵਾ ਦੇ ਘੁੰਗਰੂ।
-ਚਿੱਟੇ ਚੌਲ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁੰਨ ਕੀਤੇ,
ਰੱਬ ਨੇ ਬਣਾਈਆਂ ਜੋੜੀਆਂ।
-ਸੱਸਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਧਰਮ ਦੀਆਂ ਮਾਵਾਂ,
ਤੂੰ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਕੂੜ ਦੀ ਮਾਂ ਏਂ।
-ਜੱਗ ਜੀਉਣ ਵੱਡੀਆਂ ਭਰਜਾਈਆਂ,
ਪਾਣੀ ਮੰਗਾਂ ਦੁੱਧ ਦੇਂਦੀਆਂ।
-ਮੁੰਡੇ ਮਰਗੇ ਕਮਾਈਆਂ ਕਰਦੇ,
ਲੱਛੀ ਤੇਰੇ ਬੰਦ ਨਾ ਬਣੇ।
-ਪਾਣੀ ਡੋਲ੍ਹਗੀ ਝਾਂਜਰਾਂ ਵਾਲੀ,
ਕੈਂਠੇ ਵਾਲਾ ਤਿਲ੍ਹਕ ਗਿਆ।
285
« on: July 13, 2010, 10:42:54 PM »
mera valo sab nu sat shri akal ji....
well admin n sub admin ji tuhanu pj staff members vali rules bane chaide... ik new topic create kita java... us vich har staff member nu changa tharah samjhda dita jave ki rules han pj staff members de... cuz je staff he galati karu gaya ta... normal users nu vi kuch nhi kehya ja sakda...
dhanvad...
pj pari
desi jatti
286
« on: July 13, 2010, 11:38:51 AM »
mera vale sab nu sat shri akal jee....  1. Click additional options button  2. Click choose file button  3. Select picture then click open button  4. If u want add more pictures then click more attachments  5. Last option Click post button then your Picture will save.... Dhanwad Pj pari & pj gallery work Desi Jatti!!!!!!
287
« on: July 13, 2010, 06:14:05 AM »
ਚਾਰ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਦੀ ਇੱਕ ਬੱਚੀ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਆਪਣੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਕੋਲ ਆਈ ਸੀ।
ਗਲੀ-ਮੁਹੱਲੇ ਦੇ ਬੱਚੇ ਹਿੰਦੀ 'ਚ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ ਪਰ ਉਹ ਬੱਚੀ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਦੀ ਸੀ।
ਇਕ ਬੱਚੇ ਨੇ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ,"ਤੁਮ ਪੰਜਾਬੀ ਮੇਂ ਬਾਤ ਕਿਉਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੋ?"
ਬੱਚੀ ਬੋਲੀ:ਇੰਗਲੈਂਡ ਵੲਲੇ ਇੰਗਲਿਸ਼ ਬੋਲਦੇ ਹਨ,ਹਿੰਦੂ ਹਿੰਦੀ ਤੇ ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਵਾਲੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਦੇ ਹਾਂ।
ਕਾਸ਼...ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲੈਣ ਤੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਨ।
ਆਉ..ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀਏ,ਪੜੀਏ ਅਤੇ ਲਿਖਣ 'ਚ ਮਾਣ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰੀਏ।
288
« on: July 12, 2010, 10:55:30 AM »
mera valo sare nu sat shri akal jii...
mai ik sugg dana ma...... hai aa ma... nu ape pura karlooo.... cuz tusie sab hasde ho :sad:
hanji ae hai kiii.. mai aj gal votin bare karne ja rahi haii jehra comp hunde use vich plz votes cut na karoo... cuz jehra new users aa jehna de.. 4 ja 5 postin hundi aa oh vi vote karde han but oh di vote accept nhi kiti jandi....
ohnda vi haq hai votin karna da....
so aj mai esi bare gs naal gal kiti oh kehde kii votes nikali hundi aa so oh da vi di solution hai tuhade kolo admin, sub admin, global mod ip address check kar sakde han so je same hoya ta oh vote cut kiti java... baki nhii...
baki tusie sab ki sochde ho....
je galati ho gayi hova ta maff kardoo...
dhanvad
289
« on: July 12, 2010, 10:05:57 AM »
Welcome! You have entered [Mitra Da Dera] at 5:33 pm
[doabiahunk] 5:33 pm: xoxoxoxoxoxo
[gabbru top da] 5:33 pm: sdk
[doabiahunk] 5:33 pm: full of funnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnn
[Mitra Da Dera]: has left at 5:33 pm
[Mitra Da Dera]: karam_sandhu has entered at 5:33 pm
[Mitra Da Dera]: karam_sandhu has entered at 5:33 pm
[doabiahunk] 5:33 pm: lol
[gabbru top da] 5:34 pm: sdjfjijgfkhcasgjkhjkgh
[gabbru top da] 5:34 pm: bjsdgjgjdgj\
[gabbru top da] 5:34 pm: bhvsdjhgfjsdbvmnvbhjedgsdnjv
[gabbru top da] 5:34 pm: vjdegsdvbscbvkfhbkehbvk
[Mitra Da Dera]: Sweet_Desi_kuri has left at 5:34 pm
[karam_sandhu] 5:35 pm: karam sandhu iz back
Welcome! You have entered [Yaara Di Mehfil EXPLICIT] at 5:35 pm
[gabbru top da] 5:35 pm: bgjergjvsdjbgjsdgbfdjfjscjgj
[gabbru top da] 5:36 pm: jwehfjwmsnsdbhfjhjjjashdfjh\
[gabbru top da] 5:36 pm: nwdkfhkdsfkdf
[AJNABI__DOST->Jatti09] 5:36 pm: sat shri akla ji
[karam_sandhu->Jatti09] 5:36 pm: bhaj ja jatt aa gaya e
[AJNABI__DOST->Jatti09] 5:36 pm: ki gal ikale baith gye tusi
[gabbru top da] 5:36 pm: kini vari ssa boli mein tu jawab nahi titta
[karam_sandhu->Jatti09] 5:36 pm: watto watti nas ja
[doabiahunk] 5:37 pm: mainu keha e v hun?
[doabiahunk] 5:37 pm: gtd????????????????????????????????????????
[Jatti09->AJNABI__DOST] 5:37 pm: ssa jee.....
[Jatti09->AJNABI__DOST] 5:37 pm: vasia he
[gabbru top da] 5:37 pm: kuriya to fursat miley tahi
[AJNABI__DOST->Jatti09] 5:37 pm: naam ki e tuhada
[Jatti09->karam_sandhu] 5:38 pm: ki hai je mai na gayi ta ki karlu gaye
[AJNABI__DOST->Jatti09] 5:38 pm: vese te nhi,jina nu moz mastia changia lgdiaa oh chup evain nhi hunde
[karam_sandhu->Jatti09] 5:38 pm: tu janadi nhi jatt nu
[AJNABI__DOST->Jatti09] 5:39 pm: busy ho kuj
[Jatti09->karam_sandhu] 5:39 pm: ja ja bahut dekh tuhade varge
[doabiahunk] 5:39 pm: o na bharava
[Jatti09->AJNABI__DOST] 5:39 pm: mera name????
[karam_sandhu->Jatti09] 5:39 pm: hun ek hor dekh lo
[doabiahunk] 5:39 pm: kise kudi naal ni c
[doabiahunk] 5:39 pm: ph. te c
[AJNABI__DOST->Jatti09] 5:39 pm: ji haan kiu dsde nhi kise nu
[gabbru top da] 5:39 pm: sali prosacing slow ho ge
[karam_sandhu->Jatti09] 5:39 pm: bhaj jao change chunde te
[Yaara Di Mehfil EXPLICIT]: gharry has left at 5:40 pm
[doabiahunk] 5:40 pm: hor koi bolda e ni
[gabbru top da] 5:40 pm: karammmm kittey mar geya
[gabbru top da] 5:40 pm: lozer pundey all
[Jatti09->AJNABI__DOST] 5:40 pm: nhi
[doabiahunk] 5:40 pm: mai taa ignore karta
[karam_sandhu] 5:40 pm: eithe hi hai 22
[doabiahunk] 5:40 pm: kit takre sahi
[AJNABI__DOST->Jatti09] 5:41 pm: kiu
[gabbru top da] 5:41 pm: bolda nahi tu
[Jatti09->karam_sandhu] 5:41 pm: mai tenu kuch keha jehra aiwe gal karne lag gaye
[doabiahunk] 5:41 pm: dhan-2 kara deni a vadde jatt di!
[gabbru top da] 5:41 pm: karam
[Jatti09->AJNABI__DOST] 5:41 pm: vasia he
[karam_sandhu->Jatti09] 5:41 pm: sry g
[gabbru top da] 5:41 pm: hhahahhahahahhahahahhahah
[doabiahunk] 5:41 pm: rehnde 22 kyun mooh lana
[doabiahunk] 5:41 pm: kanjraa nu!
[AJNABI__DOST->Jatti09] 5:41 pm: ki gal dosti krn da dil nhi hunda kise naal
[gabbru top da] 5:41 pm: oh mall ageya
[doabiahunk] 5:41 pm: ssa sweta!
[Jatti09->karam_sandhu] 5:42 pm: pata ne mera naal he kyu sab fight karde aa
[karam_sandhu->Jatti09] 5:42 pm: main ta ehna kehna c ke jatt aa gaya hai te bhaj jao jann bachoni
[_munda_tere_joga_] 5:42 pm: sweeta agi ji di saheli
[_munda_tere_joga_] 5:42 pm: haha
[gabbru top da] 5:42 pm: s nu ssa dekh kidda bolunda hai
[gabbru top da] 5:42 pm: hunk
[gabbru top da] 5:42 pm: hat tu
[karam_sandhu->Jatti09] 5:42 pm: kaun karda hai fi8 thude naal
[Jatti09->karam_sandhu] 5:42 pm: lol ok ok
[karam_sandhu->Jatti09] 5:42 pm: bhaj jao phir hun
[karam_sandhu->Jatti09] 5:42 pm: jatt a gayae
[gabbru top da] 5:43 pm: teriya jehriya sweeta nal yarriyan ahe ne mainu changiya lagdeya
Welcome! You have entered [Mitra Da Dera] at 5:43 pm
[doabiahunk] 5:43 pm: ai
[karam_sandhu->Jatti09] 5:43 pm: kaun karda fi8 tuhade naal
[doabiahunk] 5:43 pm: laio taan mai sareyaa nu baluna a
[doabiahunk] 5:43 pm: 22
[Jatti09->karam_sandhu] 5:43 pm: chalooo bye
[Jatti09->karam_sandhu] 5:43 pm: tc rabb rakha
[doabiahunk] 5:43 pm: lai jatti ssa
[doabiahunk] 5:43 pm: dekh la sareyaa nu baluna
[doabiahunk] 5:43 pm: lol
[gabbru top da] 5:43 pm: hahhaahaahahaahha
[gabbru top da] 5:43 pm: gussa kargeya 22 tu
[Jatti09] 5:43 pm: ssa doabia
[karam_sandhu->Jatti09] 5:43 pm: aakhir tuc bhajj he gaye
[doabiahunk] 5:44 pm: ki haal?
[Jatti09->karam_sandhu] 5:44 pm: haan
[doabiahunk] 5:44 pm: na na
[Jatti09] 5:44 pm: thik aa tusie daso
[doabiahunk] 5:44 pm: kithe gussa bharva
[gabbru top da] 5:44 pm: ssa 009
[Mitra Da Dera]: sweta has left at 5:44 pm
[Jatti09] 5:44 pm: ssa gtd
[Mitra Da Dera]: gharry has entered at 5:44 pm
[Mitra Da Dera]: gharry has entered at 5:44 pm
[Jatti09->ji] 5:44 pm: jiii gal sun
[doabiahunk] 5:44 pm: a gya garry v
[doabiahunk] 5:44 pm: ssa
[gharry] 5:45 pm: ssa 22
[karam_sandhu] 5:45 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
[doabiahunk] 5:45 pm: dekh la
[gharry] 5:45 pm: party kado karni aa
[doabiahunk] 5:45 pm: gtd
[doabiahunk] 5:45 pm: jado kaho
[gharry] 5:45 pm: ajj ki ker do
[gharry] 5:45 pm: karam nu ban ker ke
[gabbru top da] 5:45 pm: ik nikli te ik hor a ge har kuri ishq e choor age ve mein gallan sachiya kehneya kuriya te bassa yarro aunde he rehan geya
[gabbru top da] 5:45 pm: ssa gharry 22
[doabiahunk] 5:45 pm: galat gal 22
[Jatti09] 5:45 pm: gharry ban kyu karna???
[doabiahunk] 5:46 pm: gharry ajo
[doabiahunk] 5:46 pm: pahuncho meri jagah te pher
[gabbru top da] 5:46 pm: jatti ssa
[doabiahunk] 5:46 pm: hahaha
[doabiahunk] 5:46 pm: sahi a
[doabiahunk] 5:46 pm: aho
[gharry] 5:46 pm: yr osnu addat bann gyi
[doabiahunk] 5:46 pm: us besharam nu kad k
[doabiahunk] 5:46 pm: lol
[doabiahunk] 5:46 pm: :yeah:
[gabbru top da] 5:46 pm: koi te appne kaprey change kar lavo besahrmo
[doabiahunk] 5:47 pm: aho party te ana
[karam_sandhu] 5:47 pm: o ghariyaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaaa tainu jatt etthe e aaa
[doabiahunk] 5:47 pm: lol
[gharry] 5:47 pm: jatti ta yr kuddi aa o nhi ker sakdi ethe change
[gabbru top da] 5:47 pm: jatt
[gabbru top da] 5:47 pm: jatt
[gabbru top da] 5:47 pm: jatt
[gabbru top da] 5:47 pm: jatt
[gabbru top da] 5:47 pm: jatt
[gabbru top da] 5:47 pm: jatt
[gabbru top da] 5:47 pm: jatt]
[doabiahunk] 5:47 pm: koi ni
[gabbru top da] 5:47 pm: jayy
[gharry] 5:47 pm: hunk 22 tu ker le
[doabiahunk] 5:47 pm: rehn de opher
[karam_sandhu] 5:47 pm: 22 lamba karke likh
[doabiahunk] 5:47 pm: mai taantyar baitha
[doabiahunk] 5:47 pm: loltusi pahuncho
[gabbru top da] 5:48 pm: lambbaaaaa
[gharry] 5:48 pm: gopiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
[karam_sandhu] 5:48 pm: jatt 22 likh lamba
[Jatti09] 5:48 pm: aa ji nu ki problem hoyi haii
[ji->Jatti09] 5:48 pm: sunao ji
[doabiahunk] 5:48 pm: ki kehnda
[Mitra Da Dera]: AJNABI__DOST has left at 5:49 pm
[doabiahunk] 5:49 pm: oe ji ki gal oe kudi n uki kehna
[doabiahunk] 5:49 pm: lol
[_munda_tere_joga_] 5:49 pm: hanjiiiiiiiiiiiiiiii
[doabiahunk] 5:49 pm: ahahahahahahahahahahaha
[_munda_tere_joga_] 5:49 pm: veerrr
[_munda_tere_joga_] 5:49 pm: a ban ki rhe
[_munda_tere_joga_] 5:49 pm: ajattiyeeeeeeeeeeeeeeeeee
[_munda_tere_joga_] 5:49 pm: sire di vehleiye
[_munda_tere_joga_] 5:49 pm: aaj boldi nahi
[gharry] 5:49 pm: ki kari jana
[Jatti09] 5:49 pm: futteh muh
[Jatti09->ji] 5:49 pm: bahut jaldiii jawab de dita
[_munda_tere_joga_] 5:49 pm: hahah
[gabbru top da] 5:49 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gharry] 5:50 pm: jatti nu pj ne punjabi sakha diti
[ji->Jatti09] 5:50 pm: mai aya c geri marn
[doabiahunk] 5:50 pm: lai gtd nu v kanjar wala dora pai gya
[Jatti09] 5:50 pm: hor ki
[ji->Jatti09] 5:50 pm: daso ki gal hai ji
[doabiahunk] 5:50 pm: ahahahahahahahahahahahahahahaha
[Mitra Da Dera]: Velly___Ranja has left at 5:50 pm
[gharry] 5:50 pm: pehlla e v usa usa kardi c
[Jatti09->ji] 5:50 pm: very gud....
[doabiahunk] 5:50 pm: kyun aundi nahi c pehlan?
[gharry] 5:50 pm: hun mrika kihndi aa
[gabbru top da->Jatti09] 5:50 pm: ssa 09
[gabbru top da] 5:50 pm: hahhahahhahah
[doabiahunk] 5:50 pm: accha!
[doabiahunk] 5:51 pm: kyun punjabi ni c aundi?
[gabbru top da] 5:51 pm: dora kadi kadi painda hai
[gharry] 5:51 pm: nhi yr
[karam_sandhu] 5:51 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
[_munda_tere_joga_] 5:51 pm: gharryyyyyy
[gharry] 5:51 pm: sab aunda c
[gharry] 5:51 pm: ha 22
[gabbru top da] 5:51 pm: karm bas kar hun
[Jatti09->ji] 5:51 pm: ethe baithna hunda hai ta chatroom vala dekh vi karok
[gabbru top da] 5:51 pm: sharm kar
[gabbru top da] 5:51 pm: jatta de lai janda hai
[ji] 5:51 pm: karam hat ja
[gharry] 5:51 pm: yr e dasdia k sanu greji aundi aa
[gabbru top da->Jatti09] 5:51 pm: helloooooooo
[ji] 5:52 pm: spam past na kar chat vich
[doabiahunk] 5:52 pm: accha!
[doabiahunk] 5:52 pm: e gal a
[_munda_tere_joga_] 5:52 pm: karm hat ja haje ji ithe hi a
[Mitra Da Dera]: Dukhi jatt has entered at 5:52 pm
[Mitra Da Dera]: Dukhi jatt has entered at 5:52 pm
[ji] 5:52 pm: last var kehnda tenu hun mai
[_munda_tere_joga_] 5:52 pm: nahi ta phir gol kar dena ine tenu
[_munda_tere_joga_] 5:52 pm: hahhaha
[karam_sandhu] 5:52 pm: ok ji 22
[Jatti09] 5:52 pm: mainu aundi hai punjabi
[Jatti09->gabbru top da] 5:52 pm: hanji
[gharry] 5:52 pm: party ker fer
[doabiahunk] 5:52 pm: accha e taan kehde k
[doabiahunk] 5:52 pm: pj ne sikhayi a
[Dukhi jatt] 5:52 pm: kidda janta
[doabiahunk] 5:52 pm: vadia
[Dukhi jatt] 5:52 pm: ssa ik war phir
[doabiahunk] 5:52 pm: ssa dukhi
[gabbru top da->Jatti09] 5:52 pm: shuke r hai tusi jawab ditta
[gharry] 5:53 pm: ssa22
[ji->Jatti09] 5:53 pm: sadha ethe hona hi dar aa lokan nu smio
[Dukhi jatt] 5:53 pm: jaar thude begar dil ne lagda
[Jatti09->gabbru top da] 5:53 pm: hanji
[ji->Jatti09] 5:53 pm: chat dekhie chahe na
[karam_sandhu] 5:53 pm: ssa dukhi 22
[gabbru top da] 5:53 pm: jatt jatt jattt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gharry] 5:53 pm: dil ethe sadd jaea ker 22
[karam_sandhu] 5:53 pm: main 22 dusri kholi hai
[gabbru top da->Jatti09] 5:53 pm: mein keh ssa malko
[gabbru top da] 5:53 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gabbru top da] 5:53 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Jatti09->ji] 5:53 pm: ok
[gabbru top da] 5:53 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Dukhi jatt] 5:54 pm: bassssssssssssssssss
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Dukhi jatt] 5:54 pm: karam
[Jatti09->gabbru top da] 5:54 pm: sat shri akal ji
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Dukhi jatt] 5:54 pm: karam 22 bas
[karam_sandhu] 5:54 pm: hhahahahahahhahahahahaha
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Jatti09] 5:54 pm: aiwe ganda na panooooo ethe
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Dukhi jatt] 5:54 pm: bas hore ne
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Jatti09] 5:54 pm: baki site vang
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Dukhi jatt] 5:54 pm: bassssssssss
[Mitra Da Dera]: ji has left at 5:54 pm
[Mitra Da Dera]: _munda_tere_joga_ has left at 5:54 pm
[Mitra Da Dera]: doabiahunk has left at 5:54 pm
[Mitra Da Dera]: _Ranjha_ has left at 5:54 pm
[gabbru top da] 5:54 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gabbru top da->Jatti09] 5:55 pm: mafi muskal jatti g
[gabbru top da->Jatti09] 5:55 pm: ae gand nahi hai
[Dukhi jatt->Jatti09] 5:55 pm: ssa g
[gabbru top da->Jatti09] 5:55 pm: its a fun
[gabbru top da] 5:55 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Mitra Da Dera]: _munda_tere_joga_ has left at 5:55 pm
[gabbru top da] 5:55 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Mitra Da Dera]: _Ranjha_ has left at 5:55 pm
[gharry->Jatti09] 5:55 pm: e sab apgal aa
[gabbru top da] 5:55 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[Dukhi jatt->Jatti09] 5:55 pm: ah ki rhia sab
[karam_sandhu] 5:55 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
[gabbru top da] 5:55 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gharry->Jatti09] 5:55 pm: bolen di jarurt nhi
[gabbru top da] 5:55 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[gabbru top da] 5:55 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[karam_sandhu] 5:55 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
[karam_sandhu] 5:55 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
[Dukhi jatt] 5:55 pm: bas karo yaar
[karam_sandhu] 5:55 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
[karam_sandhu] 5:55 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
[gharry->Jatti09] 5:55 pm: challo dujje room ch challde aa
[Mitra Da Dera]: ji has left at 5:55 pm
[karam_sandhu] 5:55 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
[gabbru top da] 5:55 pm: jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jattjatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt jatt
[karam_sandhu] 5:55 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT
[karam_sandhu] 5:55 pm: BURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA TRAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAARRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR JATTT JATT JATTT JATTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTBURHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA
290
« on: July 12, 2010, 06:16:00 AM »
Hopscotch is a fun game nearly everyone has played as a kid. Feel as though you've outgrown your childhood and can't recall or never played before? Start practicing jumping on one leg and read on!
Things You'll Need:
•Chalk
•Small token to throw
•Energy!!!
step-1
To begin, you will need chalk to draw out your game board. You should choose an area that's wide enough with space for you to jump on.
step-2
The more challenging you want the board to be, the more challenging boxes you create! Be sure to label each box numbers from 1 to how ever many box's there are on your game board.
step-3
Next, you will need a small token that is yours to throw and use during the game. A necklace, wood chip, or a stones.
step-4
You start with leaving your token on the space marked 1. You hop all the way down the drawn boxes, then you hop all the way back to where your token is at. Stop and swoop down (still on one leg) and pick up the token and jump off the board at the starting point. Next, you toss your token to the box numbered 2. You go all the way back down and back, and before getting off of box 3, be sure to pick up your token before leaping over boxes 1 and 2. Next, you toss your token to box 3. Keep repeating those steps until you toss your token out of the box it's supposed to be at or if you step on a line or fall. Then, it's the next person's turn.
step-5
To win hopscotch, you have to be the first person who tossed their token all the way down the board game and back to number 1. If there are other tokens in a box, remember, you cannot step in that box. Even if it means you have to leap like you've never leaped before- you have to or you will lose your turn....
my fav. game FOREVER!!!!!!!!!!!!!
mai esi variii india gayi c bahut khedi aa games
pj pari & pj gallery team
desi jatti :rockon:
291
« on: July 11, 2010, 02:07:12 PM »
mera valooooooo sab nu ssa jee..... well mai aa kehna mangdi aa kiii jehra lok - virsa section usnu move kita jiwe je possible haii may be usnaal lokka nuuuu hor viii help mil sakdiiii haiii... tusie ki sochde hoo??????
& plz post karooo
pj pari & pj gallery team
Desi Jatti!!!!!!!
292
« on: July 11, 2010, 11:56:41 AM »
੧ . ਮਾਂ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਦੀ ਹੈ iਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਹੈ
ਕਿ ਉਹ ਵੀ ਆਪਣੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਣ i
੨. ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਪਹਿਲਾ ਸਾਹ ਲਿਆ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਸਨ i ਉਹ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਲੈਣ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕੋਲ ਹੋਵੋ i
੩.ਬਚਪਣ ਵਿੱਚ ਬਿਸਤਰਾ ਗਿੱਲਾ ਕਰਿਆ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਾ ਕਰੀਂ ਕਿ ਮਾਂ-ਬਾਪ
ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਗਿੱਲੀਆਂ ਹੋਣ i
੪. ਪੰਜ ਸਾਲ ਦਾ ਲਾਡਲਾ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਪਿਆਰ ਦੀ ਆਸ ਰਖਦਾ ਹੈ i 50 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ
ਵੀ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਪਿਆਰ ਅਤੇ ਆਦਰ ਦੀ ਉਮੀਦ ਰਖਦੇ ਹਨ i
੫. ਬਚਪਨ ਵਿੱਚ ਗੋਦੀ ਵਿੱਚ ਪਾਲਣ ਵਾਲੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਨਾ ਦੇਣਾ i
੬. ਪਤਨੀ ਪਸੰਦ ਨਾਲ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਮਾਂ-ਬਾਪ ਕਰਮਾਂ ਨਾਲ i ਪਸੰਦ ਖਾਤਰ, ਕਰਮਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦਾ ਦਿਲ ਨਾ ਦੁਖਾਓਣਾ i
੭. ਮਾਂ-ਬਾਪ ਸ਼ੱਕੀ,ਕਰੋਧੀ,ਪੱਖ-ਪਾਤੀ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ,ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਪ੍ਰਤੱਖ ਦੇਵਤੇ ਹਨ i
੮. ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦਿਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਹੱਝੂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ i ਇੱਕ ਬੇਟੀ ਦੀ ਡੋਲੀ ਵੇਲੇ,ਦੂਜਾ ਜਦੋਂ ਪੁੱਤਰ ਮੂੰਹ ਮੋੜ ਲਵੇ i
੯. ਜਿਹੜੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਬੋਲਣਾ ਸਿਖਾਓਣ,ਉਹ ਵੱਡੇ ਹੋ ਕੇ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਨੂੰ ਚੁੱਪ ਰਹੋ ਕਹਿਣ,
ਸ਼ਰਮ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ i
293
« on: July 11, 2010, 07:29:16 AM »
Needle work of Punjab is unique, it has beautiful names because of its associations with beautiful aspects of life and the beautiful designs which the dextrous fingers of Punjab's proverbially beautiful women create have such a wealth of forms and motifs that they defy enumeration. Phulkari meaning Flower work, is a spectacular style of embroidery peculiar to punjab and an essential part of everyday life. Almost every ceremony in which women participate is given a touch of additional colour and richness by the use of Phulkari on account of its being considered auspicious and a sign of 'Suhag'. Some of these are called Baghs, literally a garden, Phulkaris, literally flower work, rummals, scarfs. The patterns of needle work done on the bed spreads, chunnis, dupattas (these are head covers) and shirts and Salvars, are still different.
Needle work on phulkaris is done on a deep coloured cotton cloth with striking silk threads. The threads is pierced upwards from underneath the cloth into free-hand motifs, while in the Baghs and Rummals such cloth is worked on the top side only. This type of embroidery is so excellently done that it is hard to distinguish between the left and right or upward and downward side. It has the look of a carpet. The patterns are not restricted or controlled, but bold, free and highly imaginative. The designs and motifs are an expression of the embroiderer's thought and aspirations. These women can stitch a railway train, motorcar, lorry or even a rath (chariot) out of sheer curiosity. Birds, domestic and wild animals in different sizes and from different angels are common. In the whole composition, one often comes across several ornaments such as hansali, tika, karda, ponchi, singhar-patti and guluband. Another peculiarity of this embroidery is that no two Phulkaris are alike. These were traditionally used for wear but now are exported as wall hangings and sewn as jackets etc.
294
« on: July 10, 2010, 01:01:32 PM »
One of the popular organized forms of work and entertainment for young girls is Tirinjen - where the girls spin and sing. Tirinjen is a kind of social club, which can be organized in any home, where place for spinning wheels and the girls is available for a day/night. The girls would sing and dance, would express their sorrow and happiness, pangs of separation and joy of meeting. The spinning wheel plays a significant role in the life of the women, as a companion, counselor in distress, friend and guide.
An example of a song sung by a married girl during Tirinjen:Charkha mera rangla, vich sone dian mekhan,
Ni mai tenu yaad karan, jad charkhe wal dekhan.
My spinning wheel is multi colored
Inlaid with nails of gold,
I think of you
Whenever I see my spinning wheel.
Har charkhe de gere
Yad awen toon mitra
Each circle of the wheel,
Brings your sweet memories to my mind.
295
« on: July 10, 2010, 12:59:29 PM »
ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨਾਲ ਡੂੰਘਾ ਸੰਬੰਧ ਹੈ। ਹਰ ਉਮਰ, ਵਰਗ ਅਤੇ ਦੇਸ ਦੇ ਲੋਕ ਖੇਡਾਂ ਵੱਲ ਰੁਚਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮਨੁੱਖੀ ਖੇਡ-ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਦਾ ਬੋਧ ਇੱਕ ਨੰਨ੍ਹੇ ਬੱਚੇ ਦੀਆਂ ਹੱਥਾਂ ਪੈਰਾਂ ਨੂੰ ਹਿਲਾਉਣ ਅਤੇ ਅੰਗੂਠੇ ਪਕੜਨ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਰੂਪ ਦੀਆਂ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਬਾਲਗ ਖੇਡ ਕਾਰਜਾਂ ਦਾ ਬੀਜ ਰੂਪ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੰਜ-ਛੇ ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸੁਚੇਤ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਖੇਡਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਖੇਡ ਅਤਿ ਪਿਆਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਧਾਰਨਾ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਕਿ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਮਸਤ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਪੀਣ ਅਤੇ ਮਾਂ, ਪਿਉ ਸਭ ਕੁਝ ਵਿਸਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੁੰਡਿਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਬਾਲਪਣ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਤਦਾ ਹੈ। ਜੁਆਨੀ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਮਾਹ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੁਆਨ ਕੁੜੀਆਂ ਲਈ ਖੇਡਾਂ ਸਰੀਰਕ ਅਭਿਆਸ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਮਨੋਭਾਵ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਦਾ ਵੀ ਢੁਕਵਾਂ ਜ਼ਰੀਆ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੁਆਨ ਗੱਭਰੂ ਸਰੀਰਕ ਬਲ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਸੁਡੌਲਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਬਾਹਰੀ ਖੇਡਾਂ (Out door games) ਖੇਡਦੇ ਹਨ। ਬਿਰਧ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਮਰਦ ਵੀ ਵਿਹਲ ਦਾ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਣ ਲਈ ਢੁਕਵੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡ ਕੇ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਖੇਡ ਰੁਚੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਸਿੱਟਿਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਉੱਤੇ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ ਕਿ ਖੇਡ ਕਾਰਜ ਮਨੁੱਖ ਵਿਚਲੀ ਵਾਫ਼ਰ ਸ਼ਕਤੀ ਦਾ ਨਿਸਤਾਰਾ ਕਰਨ, ਸਰੀਰਕ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਕਮੀ ਨੂੰ ਭਰਪੂਰ ਕਰਨ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ, ਸਰੀਰਕ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਧੱਕਾ ਲਾਉਣ ਦਾ ਵੱਡਾ ਸਾਧਨ ਹਨ। ਮਨੁੱਖ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜੀਵ-ਜੰਤੂ ਵੀ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਦੇ ਵੇਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਤੱਖ ਹੈ ਖੇਡ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਦੀ ਸਹਿਜ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਖੇਡਾਂ ਜੀਵਨ ਦਾ ਇੱਕ ਅਤਿਅੰਤ ਲਾਜ਼ਮੀ ਅੰਗ ਹਨ।
ਲੋਕ-ਖੇਡਾਂ ਲੋਕ-ਸਮੂਹ ਦੀ ਸਮੂਹਿਕ ਰਚਨਾ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਹਿਜ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਿੰਮਦੀਆਂ ਵਿਗਸਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਜਾਤੀ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਭਾਗ ਲੋਕ-ਖੇਡਾਂ (Folk games) ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ-ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਸੌਖੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਖੇਡ ਸਮਗਰੀ ਜਿਵੇਂ ਇੱਟਾਂ ਦੇ ਰੋੜੇ, ਗੀਟੇ, ਗੀਟੀਆਂ, ਠੀਕਰਾਂ, ਟਾਹਣਾਂ, ਕੌਡੀਆਂ, ਲੱਕੜੀ, ਕੋਲਾ, ਡੰਡਾ, ਗੁੱਲੀ, ਖੂੰਡੀਆਂ, ਪੁਰਾਣੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਲੀਰਾਂ ਦਾ ਖਿੱਦੋ ਅਤੇ ਸਣ ਦੀਆਂ ਰੱਸੀਆਂ, ਰੱਸੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਵਧੇਰੇ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਹਰਕਤਾਂ, ਭੱਜ-ਦੌੜ, ਉੱਛਲ-ਕੁੱਦ ਅਤੇ ਦਾਅ-ਪੇਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ-ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਨਿਸਚਿਤ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨ ਦੀ ਮੁਥਾਜੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਸਵੇਰੇ, ਦੁਪਹਿਰੇ, ਲੌਢੇ ਪਹਿਰ, ਤ੍ਰਿਕਾਲਾਂ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਚਾਨਣੀਆਂ ਰਾਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਵਿਹਲ ਮਿਲ ਜਾਵੇ ਤੇ ਮੁੰਡੇ-ਕੁੜੀਆਂ ਰਲ ਜਾਣ ਖੇਡ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਘਰਾਂ ਦੇ ਕੱਚੇ ਵਿਹੜੇ, ਲੰਮੀਆਂ ਗਲੀਆਂ, ਹਵੇਲੀਆਂ, ਚੁਰੱਸਤੇ, ਬਾਹਰਵਾਰ ਥਾਂਵਾਂ ਅਤੇ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਖੇਤ ਖੇਡ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਲੋਕ-ਖੇਡਾਂ ਅਟੇ ਸਟੇ ਨਹੀਂ ਖੇਡੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ, ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਿਸਚਿਤ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਮੀਨ ਉੱਤੇ ਵਾਹੇ ਗਏ ਆਕਾਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਖੇਡ 'ਅੱਡੀ ਟੱਪਾ' 'ਸਮੁੰਦਰ ਪਟੜਾ', ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੀ ਖੇਡ 'ਬਿਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਮਾਂ' ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਖੇਡ 'ਵਾਂਝੀ' ਜਾਂ 'ਸਹਿਆ ਕੁੱਤਾ' ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਖਾਨਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੰਦਰ ਹੀ ਰਹਿਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਲੋਕ-ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਕੋਈ ਰਸਮੀ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ। ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਿਧੀ ਦਾ ਪਰੀਚੈ ਜਾਤੀ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਅਚੇਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੇਡ ਵਿਰਸੇ ਦੁਆਰਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲੋਕ-ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕਤਰ ਕਰਨ, ਪੁੱਗਣ, ਆੜੀ ਮਿਥਣ ਦੀਆਂ ਵਿਧੀਆਂ ਸਧਾਰਨ ਪਰ ਦਿਲਚਸਪ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੁੱਗਣ ਦੇ ਗੀਤ ਟੱਪਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਵੇਂ:
ਉਕੜ ਦੁਕੜ ਭੰਬਾ ਭੌ
ਅੱਸੀ ਨੱਬੇ ਪੂਰਾ ਸੌ
..........
..........
ਈਂਗਣ ਮੀਂਗਣ ਤਲੀ ਤਲੀਂਗਣ
ਗੁੜ ਖਾਵਾਂ, ਵੇਲ ਵਧਾਵਾਂ, ਮੂਲੀ ਪੱਤਰਾ
..........
ਹੱਥ ਕਤਾੜੀ ਪੈਰ ਕਤਾੜੀ
ਨਿੱਕਲ ਬਾਲਿਆ ਤੇਰੀ ਵਾਰੀ।
ਲੋਕ-ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਇੱਕਤਰ ਕਰਨ ਦਾ ਢੰਗ ਵੀ ਬਹੁਤ ਦਿਲਖਿੱਚਵਾਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਕਿਸੇ ਉੱਚੀ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਉੱਚੀ ਸੁਰ ਵਿੱਚ ਲੈਮਈ ਬੋਲ ਉਚਾਰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਣ ਕੇ ਬੱਚੇ ਚੌਰੀ-ਛਿਪੀ, ਬਹਾਨੇ ਨਾਲ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਨਿਕਲ ਕੇ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬੁਲਾਵਾ ਗੀਤ ਦਾ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਨ ਇਹ ਹੈ:
ਛਾਨਣੀ 'ਚ ਰੋੜ, ਸਾਰੇ ਮੁੰਡੇ ਖੇਡਦੇ ਸੁੱਚਾ ਮਾਂ ਦੇ ਕੋਲ।
ਛਾਨਣੀ 'ਚ ਆਟਾ, ਸਾਰੇ ਮੁੰਡੇ ਖੇਡਦੇ ਗੁਲੂ ਖੋਂਹਦਾ ਮਾਂ ਦਾ ਝਾਟਾ।
ਆ ਜਾਉ ਮੁੰਡਿਓ ਬਾਹਰ ਦੇ ਬਹਾਨੇ - ਓ-ਹੋ-ਓ।
ਖੇਡ ਸਮੇਂ ਪਿੱਤ ਦੱਬਣ ਵਾਲੇ ਅਰਥਾਤ ਰੋਂਦੂ ਖਿਡਾਰੀ ਲਈ ਕਟਾਖ਼ਸ਼ੀ ਖੇਡ ਗੀਤ ਗਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦੋਸ਼ੀ ਹੋਣ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ:
ਸਾਡੀ ਪਿੱਤ ਦੱਬਣਾ ਘਰ ਦੇ ਚੂਹੇ ਚੱਬਣਾ
ਇਕ ਚੂਹਾ ਰਹਿ ਗਿਆ ਸਪਾਹੀ ਫੜ ਕੇ ਲੈ ਗਿਆ
ਸਪਾਹੀ ਨੇ ਮਾਰੀ ਇੱਟ ਭਾਵੇਂ ਰੋ ਭਾਵੇਂ ਪਿੱਟ
............
ਖੇਡ ਅਤੇ ਖੇਡ-ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਹੈ। ਨਿੱਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਖੇਡ 'ਆਕੜਾ ਬਾਕੜਾ' 'ਲਾਟੂ' 'ਭੰਬੀਰੀਆਂ ਚਲਾਉਣ', 'ਗੁਲੇਲ ਨਾਲ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬੰਨ੍ਹਣ' ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਹੱਥਾਂ ਦੀਆਂ ਉਂਗਲੀਆਂ ਨਾਲ ਧਾਗਿਆਂ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ 'ਆਕਾਰਾਤਮਕ ਨਮੂਨੇ ਬਣਾਉਣ', 'ਗੁੱਡੀਆਂ ਪਟੋਲੇ ਖੇਡਣ', 'ਗੁੱਡੀ ਫੂਕਣ' ਅਤੇ 'ਕਿੱਕਲੀ ਪਾਉਣ' ਆਦਿ ਖੇਡ-ਕਾਰਜ ਹਨ। ਗੁੱਡੀ ਫੂਕਣ ਦੀ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਬਾਕਾਇਦਾ ਸਿਆਪਾ ਕਰਨ ਦੀ ਰੀਤ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਰਲਾਪ ਉੱਤੇ ਦ੍ਰਵਿਤ ਹੋ ਕੇ ਇੰਦਰ ਦੇਵਤਾ ਮੀਂਹ ਵਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਿੱਕੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਂ ਨਾਲ 'ਮਿੱਟੀ ਦੀਆਂ ਘੋੜੀਆਂ ਬਣਾਉਣ' ਅਤੇ 'ਗਿੱਲੀ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਖਿਡੌਣੇ ਥੱਪਣ' ਦੇ ਖੇਡ-ਕਾਰਜ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰੇ ਹਨ। ਖੇਡ ਕਾਰਜ ਦੇ ਟਾਕਰੇ ਤੇ ਖੇਡ ਇੱਕ ਨਿਯਮਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰਤਿਯੋਗਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਿਅਕਤੀ ਭਾਗ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਭਾਵੇਂ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਕੁਝ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਦੋ ਟੋਲੀਆਂ ਜਾਂ ਟੀਮਾਂ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਿੱਚ ਖੇਡਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਿਡਾਰੀ ਸਮੁੱਚੀ ਟੋਲੀ ਨਾਲ ਖੇਡਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਲੋਕ-ਖੇਡਾਂ 'ਛੂਹਣ, ਛਪਾਈ' ਅਤੇ 'ਲੁਕਣ ਮਚਾਈ' ਆਦਿ ਖੇਡਾਂ ਹਨ।
ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਰਗਾਂ, ਦੇਸੀ ਅਤੇ ਬਦੇਸੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਸਾਰੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ, ਬੀਜ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਉਛਲਣ, ਕੁੱਦਣ, ਭੱਜਣ ਆਦਿ ਦੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਮੂਲ ਮਨੁੱਖੀ ਪ੍ਰਵਿਰਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਲੋਕ-ਖੇਡ 'ਬਿੱਲੀ ਮਾਸੀ' ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਖੇਡ 'Old Witch'ਇੱਕ ਹੀ ਰੂਪ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਹਨ। ਪੱਛਮ ਦੀ 'Hide & Seek' ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਲੋਕ-ਖੇਡ 'ਲਿਕਣ-ਮਚਾਈ' ਦੋਵੇਂ ਸਮਾਨ ਰੂਪ ਖੇਡਾਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਦੇਸ ਦੀ ਖੇਡ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕ੍ਰਿਕਟ, ਟੇਬਲ ਟੈਨਿਸ, ਬਾਸਕਟਬਾਲ, ਬੈਡਮਿੰਟਨ ਅਤੇ ਵਾਲੀਬਾਲ ਆਦਿ ਖੇਡਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਲੋਕ-ਖੇਡ 'ਖਿੱਦੋ ਖੂੰਡੀ' ਦਾ ਵਿਕਸਿਤ ਰੂਪ ਹਾਕੀ ਦੀ ਖੇਡ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਅਨੇਕਾਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਨੁੱਖੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਤਿਹਾਸਿਕ ਪੜਾਵਾਂ ਅਤੇ ਦੇਸਾਂ ਵਿਚਲੇ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਖੇਡ-ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਨਰ ਸਿਰਜਣਾ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਖੇਡ-ਰੂਪਾਂਤਰ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਨਵੇਂ ਖੇਡ-ਰੂਪਾਂਤਰ ਦੇ ਜਨਮ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦੇਸ ਅਤੇ ਜਾਤੀ ਦੀਆਂ ਭੂਗੋਲਿਕ, ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਰਤਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਜਾਤੀ ਦੀਆਂ ਮੂਲ ਪ੍ਰਸਥਿਤੀਆਂ ਦੀ ਉਸ ਜਾਤੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਦੇਣ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭੂ-ਖੰਡ ਦੀਆਂ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸੀਮਾਂਵਾ,ਮੋਹਤ ਦਿਲ ਵਾਯੂਮੰਢਲ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਧਾਰਿਤ ਅਰਥਚਾਰਾ, ਭਾਈਚਾਰਿਕ ਸਾਂਝ ਅਤੇ ਇਸ ਖਿੱਤੇ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਗੀ ਸਾਂਝ ਹੈ।ਭਾਵੇਂ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਕ੍ਰਿਕਟ, ਫੁੱਟਬਾਲ,ਬੈਡਮਿੰਟਨ,ਟੇਬਲ ਟੈਨਿਸ, ਹਾਕੀ ਅਤੇ ਵਾਲੀਬਾਲ ਆਦਿ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੱਬਰੂਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਸੁਡੋਲਤਾ ਅਤੇ ਬਲਵਾਨਤਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਖੇਡਣ ਦੀ ਰੁੱਚੀ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਲੋਕ-ਖ਼ੇਡਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਮੇਂ,ਸਥਾਨ,ਲਿੰਗ ਅਤੇ ਆਯੂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਉੱਤੇ ਵੰਡ ਕਰਨੀ ਕਠਿਨ ਹੈ। ਦਸ ਬਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਆਯੂ ਤੱਕ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਕੁੜੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਰਲ ਕੇ ਇੱਕਠੇ ਖੇਡ ਦੇ ਹਨ। 'ਖਿੱਦੋ ਖੁੰਡੀ', 'ਕੁਸ਼ਤੀ', 'ਕਬੱਡੀ' ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਨਿੱਕੇ ਬੱਚੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੱਧਖੜ ਉਮਰ ਤੱਕ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪੂਰੇ ਸ਼ੌਕ ਨਾਲ ਖੇਡੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦੇ ਖੇਡ-ਕਾਰਜ 'ਗੁੱਡੀਆਂ ਪਟੋਲੇ' ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਸਾਰੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਘਰ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਖੁਲੀਆਂ ਥਾਂਵਾਂ ਤੇ ਖੇਡੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਕੁੜੀਆਂ ਵੀ 'ਗੇਂਦ ਗੀਟੇ', ਅਤੇ ਖੇਹਨੂੰ (ਥਾਲ ਪਾਉਣੇ) ਗਲੀ ਵਿੱਚ ਬੈਠ ਕੇ ਖੇਡ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਮਰਦਾਂ ਦੀਆਂ ਬੈਠ ਕੇ ਖੇਡਣ ਵਾਲੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਸ਼ਤਰੰਜ, ਚੋਪੜ, ਤਾਂਸ਼, ਬਾਰਾਂ ਟਹਿਣੇ ਅਤੇ ਘਰੋਂ ਬਾਹਰ ਸੱਥ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਰੁੱਖਾਂ-ਬਰਖਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਬੈਠ ਕੇ ਖੇਡੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਵਰਗੀਕਰਨ ਖੇਡ ਵਿਚਲੇ ਕਾਰਜ਼ ਨੂੰ ਅਧਾਰ ਮੰਨ ਕੇ ਕਰਨਾ ਉੱਚਿਤ ਹੈ। ਜਿਸ ਦੇ ਅਧਾਰ ਉੱਤੇ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਦੋ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਰੂਪਾਂ ਮਾਨਸਿਕ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਗੱਲ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨੀ ਜਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰੇਕ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਮਾਨਸਿਕ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਦੋਵੇਂ ਕਾਰਜ਼ ਦਾਅ ਪੇਚ ਅਤੇ ਬਲਵਾਨਤਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਥਿੱਤੀ ਵਿੱਚ ਕਾਰਜ਼ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਭਲਤਾ ਨੂੰ ਅਧਾਰ ਮੰਨ ਕੇ ਉਸ ਖੇਡ ਦੇ ਵਰਗ ਦਾ ਨਿਰਣਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪੱਛਮੀ ਵਿਦਵਾਨਾ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੇ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਵਰਗੀਕਰਨ ਦੇ ਅਧਾਰ ਉੱਤੇ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਅਨੁਕਰਣਾਤਮਕ ਅਰਥਾਤ ਸਾਂਗ/ ਨਕਲ ਰੂਪ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੱਚਲਿਤ ਲੋਕ-ਖੇਡ 'OLD WITCH' ਦੀ ਸਮਾਨ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਲੋਕ-ਖੇਡ 'ਬਿੱਲੀ ਮਾਸੀ' ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੱਚਾ ਮਾਸੀ ਦੇ ਕਲਪਿਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਦਾਕਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਘੇਰੇ ਵਿਚਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹਥੇਲੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਵੰਡਣ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਲਿਆਤਮਕ ਬੋਲ ਹੱਥਾਂ ਉੱਤੇ ਕੀਤੇ ਛੋਹ ਕਾਰਜ ਦੇ ਨਾਲ ਚਲਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ
ਇੱਥੇ ਘਿਉ ਦੀ ਚੂਰੀ, ਇੱਥੇ ਦਹੀਂ ਦੀ ਫੁੱਟੀ,
ਇੱਥੇ ਗੁੜ ਦੀ ਰੋੜੀ।
ਦੂਸਰਾ ਬੱਚਾ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਕੇ ਬਿੱਲੀ ਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੁਰਾਉਣ ਦਾ ਅਭਿਨੈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਾਸੀ ਅਤੇ ਬਿੱਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੈ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੱਚੇ ਦੌੜ-ਭੱਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਦਾਅ-ਪੇਚ ਵਰਤਦੇ ਹੋਏ ਲੈਮਈ ਲੋਕ-ਖੇਡ, ਗੀਤ ਅਤੇ ਹੱਥਾਂ ਦੀਆਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨਾਲ ਘੇਰਾ ਪਾੜ ਕੇ ਇੱਕ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਅੱਗੜ-ਪਿੱਛੜ ਦੌੜ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਉਤਪੰਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਰੀਰਕ ਖੇਡਾਂ 'ਕਬੱਡੀ' 'ਕੁਸ਼ਤੀ' 'ਮੁੰਗਲੀਆ' ਫੇਰਨੀਆਂ' 'ਬੋਰੀ ਜਾਂ ਮੁਗਦਰ ਚੁੱਕਣੇ', ਅਤੇ ਛਾਲਾਂ ਹਨ। ਕੁੜੀਆਂ ਨੇ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਲੰਮੀ ਅਤੇ ਉੱਚੀ ਛਾਲ ਦੇ ਸਮਾਂਤਰ 'ਰੱਸੀ ਟੱਪਣ' ਅਤੇ 'ਅੱਡੀ ਛੜੱਪਾ' ਆਦਿ ਖੇਡਾਂ ਸਿਰਜੀਆਂ ਹਨ। 'ਅੱਡੀ ਛੜੱਪਾ' ਵਿੱਚ ਆਹਮੋਂ-ਸਾਹਮਣੀ ਬੈਠੀਆਂ ਦੋ ਕੁੜੀਆਂ (ਦਾਹੀਆਂ) ਦੀਆਂ ਲਟੇਵੇਂ ਦਾਅ ਨਿੱਸਲ ਲੱਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਅਕਾਰ (ਸਮੁੰਦਰ ਖੂਹੀ) ਨੂੰ ਟੱਪਣ ਨਾਲ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਲੰਮੀ ਛਾਲ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦੋਹਾਂ ਦਾਹੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਖੜੇ ਪੈਰਾਂ ਅਤੇ ਹੱਥ ਮੁੱਠਾਂ ਅਤੇ ਗਿੱਠਾਂ ਦੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਉੱਚਾਈਆਂ (ਖੂਹ ਦਾ ਮਣ੍ਹਾਂ, ਕੰਧ, ਛੱਤ ਅਤੇ ਉੱਚਾ ਮੁਨਾਰਾ) ਨੂੰ ਟੱਪਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਰੱਸੀ ਟੱਪਣ ਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਖੇਡ ਜੋ ਸੰਸਾਰ ਭਰ ਵਿੱਚ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਚਾਈ ਸਮਾਨ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਟੱਪਣ ਦੀ ਗਤੀ ਮੱਧਮ ਤੋਂ ਤੇਜ ਹੁੰਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਨਾਲ ਖੇਡ-ਗੀਤ ਗਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਤੁਕ ਕਾਹਲੀ-ਕਾਹਲੀ ਦੁਹਰਾਉਣ ਨਾਲ ਟੱਪਣ ਦੀ ਗਤੀ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਡ, 'Rope Skipping', ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਹਰ ਥਾਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ:
'ਕਿਕਲੀ' ਲੋਕ-ਨਾਚ, ਲੋਕ-ਖੇਡ ਵੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਰੀਰਕ ਵਰਜਿਸ਼ ਕਾਰਨ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯ ਹੈ । ਇਹ ਜੋਟਿਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਸਰੀਰਕ ਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸਮਤੋਲ ਦੀ ਸਥਾਪਤੀ ਦਾ ਇਹ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਹੈ । 'ਕਿਕਲੀ' ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਲੈਅ ਦੇ ਸਮਵਿਧ, ਦੋਹਾਂ ਸਿਰਿਆਂ ਤੋਂ ਫੜੀ, ਘੁਮਾਈ ਜਾਂਦੀ ਰੱਸੀ, ਦੇ ਉਪਰੋਂ ਟੱਪਣ ਸਮੇਂ ਸਰੀਰਕ ਯੋਗਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਮਾਨਸਿਕ ਚੇਤੰਨਤਾ ਦੀ ਬਹੁਤ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬੀ ਮਰਦਾਂ ਦੀ ਖੇਡ 'ਕੁਸ਼ਤੀ' ਅਥਵਾ 'ਘੋਲ' ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਨਿੱਕਿਆਂ ਬੱਚਿਆਂ ਤੋਂ ਅੱਧਖੜ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਕੁਸ਼ਤੀ ਹਰੇਕ ਮੇਲ ਦਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਅੰਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਤੀਵੀਆਂ ਦੇ ਗਿੱਧੇ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮਰਦਾਂ ਦੇ ਘੋਲਾਂ (ਕੁਸ਼ਤੀ) ਦੇ ਅਖਾੜੇ ਬੱਝਦੇ ਹਨ । ਪਿੰਡਾ ਵਿੱਚ ਛਿੰਝਾਂ ਪੈਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮੱਲਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾਂ ਪਿੰਡ ਵੱਲੋਂ ਸਾਂਝੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਰਨ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਰਹੀ ਹੈ । 'ਰੱਸਾਕਸ਼ੀ' ਦੀ ਖੇਡ ਜੋ ਜ਼ੋਰ ਅਜਮਾਈ ਦੀ ਖੇਡ ਹੈ । ਆਮ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
ਕੁੱਝ ਸਰੀਰਕ ਖੇਡਾਂ ਜਿਵੇਂ ਗੁੱਲੀ ਡੰਡਾ' ਖਿੱਦੋ ਖੁੰਡੀ', 'ਖੁੱਤੀਆਂ' (ਨੂਣ ਤੇਲ ਲਲੇ) 'ਪਿੱਠੂ', 'ਗੋਲੀਆਂ, 'ਕੌਡੀਆਂ', 'ਬੰਟਿਆਂ' ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਸਰੀਰਕ ਕਾਰਜ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬੰਨਣ ਦਾ ਤਿੱਖਾ ਅਭਿਆਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਕੁੜੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਖੇਡ 'ਅੱਡੀ ਟੱਪਾ', ਸ਼ਟਾਪੂ' , ਟਾਪੂ, 'ਸਮੁੰਦਰ ਪੱਟੜਾ' , 'ਪੀਚੋ ਬੱਕਰੀ', ਅਤੇ 'ਸਮੁੰਦਰ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਰੂਪ ਦੀ ਖੇਡ ਹੈ । ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਰੀਰਕ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ 'ਬਾਂਦਰ ਕਿੱਲਾ' ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਾਅ-ਪੇਚ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਬਾਂਦਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੱਚਾ ਕਿੱਲੇ ਕੋਲ ਪਈਆਂ ਜੁੱਤੀਆਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਿੱਲੇ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹੀ ਰੱਸੀ ਨੂੰ ਪਕੜ ਕੇ ਟੱਪਦਾ ਹੋਇਆ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਦੂਸਰੇ ਜੁੱਤੀਆਂ ਚੁੱਕਣ ਦੀਆਂ ਝਕਾਨੀਆਂ ਦਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ 'ਜੰਡ ਬ੍ਰਹਾਮਣ' /ਜੱਟ ਬ੍ਰਾਹਮਣ', ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਲਾਕਾਈ ਭੇਦ ਦੇ ਅਧੀਨ 'ਡੰਡਾ ਡੁੱਕ', ਡੰਡ ਪੜਾਂਗੜ,' ਪੀਲ ਪਲੀਘਣ'ਅਤੇ ਕੀੜ ਕੜਾਂਗਾਂ' ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਖੇਡਣ ਸਮੇਂ ਬੱਚੇ ਬਹੁਤ ਫੁਰਤੀ ਤੇ ਚਲਾਕੀ ਨਾਲ ਦਰੱਖਤ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਲਮਕਦੇ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰਦੇ ਹਨ ਦਾਹੀ ਵਾਲਾ ਬੱਚਾ ਪੂਰੇ ਦਾਅ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
296
« on: July 10, 2010, 09:00:07 AM »
Jagga jammeya te milan vadhaiyan
vadda hoke dakay marda.
Jagge mareya Lyllpur daka
taran kharhak gayian.
Jagga Singh was born in 1901 or 1902 in village Burj Singh Walateh. Chunnian, Distt. Kasur. Jagga's father Makhan Singh passed away when he was only a small child. His father had owned muraba (250 acres of land) the ownership of which passed to the young Jagga. He grew up under the care of his Chacha (uncle) Roop Singh and mother Bhagaan. Makhan Singh and Bhagaan had six children before Jagga was born but none of them survived. At last Makhan Singh went to the nearby village Sodhiwala to meet and pay tribute to Sant Sodhi Inder Singh. Sodhi Inder Singh told them to buy a Bakkra (male goat) before the birth and told that it should be touched by the newly born. The Sage Inder Singh also told them to not to name the child with initials of J. However, when the child was born, an uncle of the child insisted on naming the child Jagat Singh which was against the directions of the saint. In a few days Bakkra fell ill and died. So in the course 12 Bakkras died and were buried in the backyard. Finally the young child survived by the great saint's blessings. Jagga owned 10 muraba (250 acres of land) so he was not asked to do anything by his chacha and mother. He had grown up as a pampered child. Once he cut a lot of sugar cane from his one uncle and distributed those to his friends. For that, he was given a hard beating by his uncle. Jagga went at night and broke all the Tinds of his uncle's khuh and threw into the well. When this uncle told his shirika to go to the police and report against Jagga, the relatives asked him, "Who told you to name him Jagga?" So he realized his mistake. In village Burj Singh Wala, most families were Muslim Telis but only 17 or 18 families of Sidhu Jatts. Both communities used to live in harmony. When Jagga was in his teen age, he started to go wrestle at akhara (Open Wrestling Ring) with his friend Sohan Teli. Sohan Teli maintained his friendship with Jagga till the last breath of Jagga. Because of Jagga's fondness of wrestling, this is said in a folk song. “Jagge Jatt da jahngiya patt da killay uttay tangeya reha.”
Jagga married Inder Kaur of village Talwandi. They had only a girl child, Gaabbo who is living now at village Vanwala near Lambi in Mukatsar distt. She is believed to be in her 80s now. During the English rule, all the people of guts and independent nature were watched carefully by the British Governments first units of Informers were Patwari, Nambardar, Thanedar and Safedposh. Jagga was of a medium height, wheatish color, sharp features, strong body, trimmed beard and double ringed kunddian muchhan. One day Jagga went to Patwari to get the numbers (Farad) of his land. Jagga paid no respect to the Patwari and paid no bribe. Patwari refused to give him the Farad. Jagga gave him the worst beating of his life and thus he had to give him farad and apologize as well. In one of the folk songs we hear,
“Kachay pulaan te larhaiyan hoiyan Chhaviyan de ghund murh gaye.”
 This Kacha Pul was located between Jagga's village Buraj and his in law's village Talwandi. Beharhwala's Nakai used to live at their Bhua's village in Talwandi. These Nakai had some relation with Maharaja Ranjit Singh's in-laws and were very notorious for their evils. Nobody could cross the bridge without their permission. One day, when Jagga was going to cross the bridge, one of the Nakai hit his horse with a bamboo club (daang) thus the horse and Jagga both fell. Though Jagga was alone, the Nakais consisted of 5 to 6 brothers. They had a fierce fight and finally Jagge ne vahni paa lae (gave them a tough beating). Later those Nakais fled the area and settled in Lahore. Jagga's fame in the area resulted in attracting the ire of the Jaildar of Kal Mokal. Jaildar considered Jagga's braveness to be a challenge. He stuck Jagga in a false case and convicted him for 4 years in jail. When Jagga got released and came back to Buraj, in those days in vill. Bhai Feru a theft incident happened. The inspector of the area was a person named Asgar Ali who was a friend of Jaildar. Both Jaildar and inspector found this theft incident to be another chance to harass Jagga. They called Jagga to appear at the police station but Jagga declined to go. The leading and friendly people of Jagga persuaded him to appear at the Police station. Their names were Kehar Singh and Mehal Singh of Kawaan village and Dulla Singh of Jajjal village. This Dulla Singh made Jagga his Dharam da Puttar. In later days this Dulla Singh and his family killed eight people and were hanged to death. Jagga agreed to go to the police with them but on the way he disagreed to go as he thought of the haughty nature of inspector Asgar Ali. He said to his fellows clearly, "If this inspector said something insulting, that will be hard to swallow for me. That's why I'm not going back." From that day Jagga went underground and became a Dacoit. First he snatched a riffle from a police sapoy then another from Atma Singh of Acharke village. The first decoity by Jagga was at village Ghumiari at some goldsmith's house. Ghumiari village is located at the border of Kasur and Lohore distts. Jagga's other companions were Jhanda Singh Nirmal Ke and Thakur Singh Mandeyali. They robbed all the gold from them and lit fire to Vahis (ledgers) which were the loan records of the poor mass. They shared the gold at Jhanda Singh's khuh which was almost 1/2 ser (£4?) for everyone in the group. After that Jagga made his own group. His new members were Banta Singh, his childhood friend Sohna Teli, Lalu Nai (he was Kaana from one eye), Bholu and Bawa. Lalu Nai was an expert in cooking, when all used to sleep at night Lalu Nai was guarding them with a riffle. While Jagga made many decoities but his most famous decoities are of Sayadpur and Layllpur. Jagga's one nephew, Thakur Singh was the reader of D.S.P. That D.S.P. asked Thakur Singh for the help in capturing Jagga. When Thakur Singh went to Jagga with some offer, Jagga asked him to fulfill his long desire to make an encounter with D.S.P. Thakur Singh felt to be sandwiched in two troubles, Jagga and D.S.P., so he decided to be neutral. Jagga used to tell police in advance whatever village he went. "Capture me there or don't vex the innocents" were his words. Once he went to his nanke (maternal grandparents home) at village Ghumman Ke to watch a drama. Even though he had sent an advanced notice to police, no police personnel came all night. Jagga tore all the ledgers of that village's Bania and Shahukars and freed all the poor people from their heavy loans. A woman from village Lakhu ke was his dharam Bhen (baptized sister) who used to serve them food. Jagga gave her countless gold coins. Samelike once Jagga saw an old man with no warm clothes selling carrots in extreme cold, when asked, that old man had no son or daughter. He gave him plenty of gold. In those days police would sleep in locked police stations, from the fear of Jagga. Police feared Jagga would decoit them their riffles and other ammunition. Inspector Asgar Ali made the two entrances of the station for his protection. Jagga's fellow Banta Singh had argued with his Chachi on many occasions. Banta's Chachi was involved in adultery (extra marital relations) with a Vairagi of her own village Thamman Ke Wala. He tried to straighten them many times but all his tries were in of no use. One cold night Chachi was sitting and was warming herself in front of fire when Jagga and Banta approached her. They again tried to conciliate her from her bad deeds but she told them in a cold manner to do whatever they want to do, she won't change. They shot her on the spot and went to her lover Bawa Vairagi's home. They challenged him to come out of the house but he didn't come out but locked himself in from the inside. Jagga and Banta called him to come out many times but he didn't and finally they climbed and burst through the roof. From the Paarh (hole), they threw fire in as an idea to make them come out but all the family of about ten people burnt to death instead. Jagga fell in deep sorrow for Vairagi's family's death.
297
« on: July 09, 2010, 07:39:12 AM »
ਸ਼੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ
ਜਗ੍ਹਾ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਸ਼ਹਿਰ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਸ ਅੱਡਾ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ:ਰਾਜਾ ਸਾਂਸੀ, ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਮਹੱਤਤਾ:ਇਤਿਹਾਸਕ/ਧਾਰਮਿਕ
ਸੰਖੇਪ ਬਿਓਰਾ:
ਸ਼੍ਰੀ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਇਕ ਧਾਰਮਿਕ ਅਸਥਾਨ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਪੰਜਵੇ ਗੁਰੂ ਸ੍ਰੀ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਨੇ ਬਣਵਾਇਆ।
_______________________________________________________________________________
ਸੁਖਨਾ ਝੀਲ
ਜਗ੍ਹਾ:ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਉਤਰ ਪੂਰਵ ਵਿਚ
ਸ਼ਹਿਰ:ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਸ ਅੱਡਾ:ਸੈਕਟਰ-43, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ:ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ:ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਮਹੱਤਤਾ:ਬਣਾਵਟੀ
ਸੰਖੇਪ ਬਿਓਰਾ:
ਇਹ ਇਕ ਬਣਾਵਟੀ ਝੀਲ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਇਕ ਰਮਣੀਕ ਸਥਾਨ ਹੈ।
_______________________________________________________________________________
ਰੌਕ ਗਾਰਡਨ
ਜਗ੍ਹਾ:ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਉਤਰ-ਪੂਰਵ
ਸ਼ਹਿਰ:ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਸ ਅੱਡਾ:ਸੈਕਟਰ-43, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ:ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ:ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਮਹੱਤਤਾ:ਬਣਾਵਟੀ
ਸੰਖੇਪ ਬਿਓਰਾ:
ਇਸ ਗਾਰਡਨ ਦੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਨੇਕ ਚੰਦ ਨੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਟੁੱਟੇ ਹੋਏ ਘਰੇਲੂ ਸਮਾਨ ਨੂੰ ਵਰਤ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਹੈ। ਕਲਾਕਾਰੀ ਦਾ ਇਕ ਉਤਮ ਨਮੂਨਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
_______________________________________________________________________________
ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਜ਼ਾਇਬਘਰ
]ਜਗ੍ਹਾ:ਰਾਮ ਬਾਗ, ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਸ਼ਹਿਰ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਸ ਅੱਡਾ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ:ਰਾਜਾ ਸਾਂਸੀ, ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਮਹੱਤਤਾ:ਇਤਿਹਾਸਕ
ਸੰਖੇਪ ਬਿਓਰਾ:
ਇਸ ਅਜ਼ਾਇਬਘਰ ਵਿਚ 18ਵੀਂ ਅਤੇ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਿਆਂ ਚਿਤਰਕਲਾਵਾਂ, ਹਥਿਆਰ, ਕਵਚ, ਹੱਥ ਲਿਖਤਾਂ ਅਤੇ ਸਿੱਕੇਆਂ ਦਾ ਅਤੁੱਲ ਸੰਗਰਹਿ ਹੈ।
ਇਥੇ ਤਿਨ ਕਲਾ ਚਿੱਤਰਸ਼ਾਲਾ (Art Galleries) ਹਨ, ਇਕ ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ, ਇਕ ਜ਼ਿਲਿਆਂ ਵਾਲੇ ਬਾਗ਼ ਬਾਰੇ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਇਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਲਾਕਾਰ ਠਾਕਰ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ।
_______________________________________________________________________________
ਵਾਘਾ ਬਾਰਡਰ
ਜਗ੍ਹਾ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ 29 ਕਿ.ਮੀ.
ਸ਼ਹਿਰ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਸ ਅੱਡਾ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ:ਰਾਜਾ ਸਾਂਸੀ, ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਮਹੱਤਤਾ:ਇਤਿਹਾਸਕ
ਸੰਖੇਪ ਬਿਓਰਾ:
ਵਾਘਾ, ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿਚਲੀ ਇਕੋ ਇਕ ਸੜਕੀ ਸਰਹੱਦ ਹੈ, ਇਹ G.T. Road ਉਤੇ ਲਾਹੌਰ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਅਤੇ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ (ਭਾਰਤ) ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਹੈ।
ਵਾਘਾ ਬਾਰਡਰ ਵਿਖੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਝੰਡਾ ਉਤਾਰਨ ਦੀ ਰਸਮ ਅਤੇ ਗਾਰਡ ਬਦਲੀ ਉਥੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ ਦਾ ਮਨੋਰੰਜਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਸਮ ਅਤਿ ਦੇਖਣ ਯੋਗ ਹੈ।
_______________________________________________________________________________
ਜਲਿਆਂ ਵਾਲੇ ਬਾਗ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ
ਜਗ੍ਹਾ:ਦਰਬਾਰ ਸਾਹਿਬ ਤੋਂ 400 ਮੀਟਰ ਉੱਤਰ ਵੱਲ
ਸ਼ਹਿਰ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਸ ਅੱਡਾ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ:ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ:ਰਾਜਾ ਸਾਂਸੀ, ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਮਹੱਤਤਾ:ਇਤਿਹਾਸਕ
ਸੰਖੇਪ ਬਿਓਰਾ:
ਅੰਗ੍ਰੇਜੀ ਰਾਜ ਵਿਚ ਹੋਏ ਕਤਲੇਆਮ ਕਾਰਨ ਇਹ ਬਾਗ ਬਹੁਤ ਮਸਹੂਰ ਹੈ। ਇਹ ਹਰਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਉੱਤਰ ਵੱਲ 400 ਮੀਟਰ ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ। 1919 ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਗਰੇਜ ਉੱਪ ਰਾਜਪਾਲ ਜਨਰਲ ਡਾਇਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਸੀ। ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਕਾਰਨ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਨੂੰ ਲੱਗੇ ਧੱਕੇ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿਚ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੀਆਂ ਮੀਟਿਗਾਂ ਅਤੇ ਮੁਜਾਹਰਿਆਂ ਉੱਤੇ ਉਸਨੇ ਰੋਕ ਲਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। 13 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919 ਨੂੰ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਭੀੜ ਵਿਸਾਖੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਅਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੀ ਹੋਈ। ਦੁਪਿਹਰ ਬਾਅਦ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦੀ ਤਦਾਦ ਵਿਚ ਲੋਕ ਵਿਸਾਖੀ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਜਿਲਿਆਂ ਵਾਲਾ ਬਾਗ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋਏ। ਇਹ ਮੈਦਾਨ ਚਾਰੋ ਪਾਸਿਓ ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੈ, ਸਿਰਫ ਅੰਦਰ ਆਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਤੰਗ ਗਲੀ ਹੈ।
ਜਨਰਲ ਡਾਇਰ ਖੁੱਦ ਫੋਜ ਲੈ ਕੇ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਤੇ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀਆਂ ਆਪਣੇ ਬੰਦਿਆ ਨੂੰ ਗੋਲੀਬਾਰੀ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਸਦੇ ਕਾਰਨ 370 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੋਤ ਹੋਈ ਅਤੇ 1200 ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਲੋਕ ਜਖਮੀ ਹੋਏ। ਭਾਰਤ ਵਲੋਂ ਇਸ ਸਾਮੁਹਿਕ ਕਤਲੇਆਮ ਦੇ ਵਿਰੁਧ ਰੋਸ਼ ਜਾਹਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਗਾਂਧੀਜੀ ਨੇ ਰਾਸਟਰੀ ਪੱਧਰ ਤੇ ਹੜਤਾਲ ਕਰਵਾਈ, ਨਾ ਮਿਲਵਰਤਨ ਅੰਦੋਲਣ ਸੁਰੂ ਕੀਤੇ ਜਿਹੜੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੀਂਹ ਪੱਥਰ ਬਣੇ। ਅੱਜ ਇਹ ਮੈਦਾਨ ਉੱਪਵਣ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਥੇ ਇਕ ਸ਼ਾਤਮਈ ਬਗੀਚਾ ਹੈ। ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਯਾਦਗਰੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਇਤਿਹਾਸ ਬਾਰੇ ਦਸਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਉੱਤਰ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੂਹ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੋਲੀਆਂ ਤੋ ਬਚਨ ਲਈ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰੀਆ ਸੀ ਅਤੇ ਕੰਧ ਉੱਤੇ ਕੁੱਝ ਗੋਲੀਆ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਸਾਂਭਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਾਗ ਦੇ ਪੂਰਬ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਅਖੀਰ 'ਚ ਇੱਥੇ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਯਾਦਗਰੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
_______________________________________________________________________________
ਪੇਂਡੂ ਅਜ਼ਾਇਬਘਰ
]ਜਗ੍ਹਾ:ਪੰਜਾਬ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਯੁਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਸ਼ਹਿਰ:ਲੁਧਿਆਣਾ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਬਸ ਅੱਡਾ:ਲੁਧਿਆਣਾ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ:ਲੁਧਿਆਣਾ
ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡਾ:ਲੁਧਿਆਣਾ ਮਹੱਤਤਾ:ਪੰਜਾਬੀ ਪੇਂਡੂ ਸਭਿਆਚਾਰ
ਸੰਖੇਪ ਬਿਓਰਾ:
ਲੁਧਿਆਣਾ ਪੰਜਾਬੀ ਪੇਂਡੂ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀਆ ਧੁੰਦਲੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆ ਯਾਦਾਂ ਦੀਆ ਅਨਮੋਲ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਸਾਂਭੀ ਬੈਠਾ ਹੈ।
ਇੱਥੇ ਲੰਘ ਗਏ ਸੁਨਿਹਰੇ ਵਕਤ ਦੀ ਕਲਾ, ਸ਼ਿਲਪਕਾਰੀ, ਜਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਦੇ ਤੌਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਸਾਧਨਾ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
hor vi bahut ne maiiiiii jaldiii search karuuu gayiiii hor je tuhanu mil gaye ta tusie post kardoooooooo
298
« on: July 09, 2010, 07:30:15 AM »
Sat Sri Akaal ji...Sab nu badeh Prem naal ji.
P"....da matlab PREM, Payar hi Payar sub naal. Sub ton pehlan Akaal Purkh ji de Paviter Charna ji naal. Sikhi naal te sub saristy naal. Sub naal sadaa mittha bolna, ji keh ke bolna.
U"....da matlab UNDER, Akaal Purkh ji de hukam de under hona. Oh asi aap ho nai sakde Akaal Purkh ji bakshish karn sade te sanu aapne under kar lain, asi Pulan haar jeev haan ji Akaal Purkh ji aap ji bakshind pitah ho ji aap sanu aape hi sohne banaa lo ji.
N"....da matlab NIMAANA,daaas. Akaal Purkh ji sanu nimane banaa lain ke asi apne aap nu Sikh akhwaa sakie.
J"....da matlab hai JIND TE JAAN. Sri Satguru Sachepatshah ji di bakshi Sikhi sanu aapni jind jaan ton vi payari hove.
A"....da matlab aap AKAAL PURKH JI. baksh lo ji sanu ji aap ji apne paviter charna ji vich ji.
B"....da matlab hai ji BACHE. asi sub Akaal Purkh ji de shote shote bache haan ji. sikh sadaa hi bacha hi hunda hai Akaal Purkh ji de paviter charna ji da.
I"....da matlab hai ji IMAANDAR. Sikh enaa imaandar hunda hai oh supne vich vi kise naal dagaa nai karda. Kise nu thokha nai dinda. Sikhi ton bah raa koi kam nai karda.
Es nu kehnde ne PUNJABI.
je likhna vich kuch galati ho gayi hova ta mai maaf mangdiiiiii haiii
Pj pari & pj gallery team
Desi Jatti :rockon:
299
« on: July 08, 2010, 09:31:44 AM »
ਗੱਲਾਂ ਕਰਨੀਆਂ ਬੜੀਆਂ ਸੋਖੀਆਂ ,
ਪੁਗਾਣੀਆਂ ਕੋਈ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ .
ਲਾ ਤਾਂ ਹਰ ਕੋਈ ਲੈਂਦਾ ,
ਨਿਬਾਓਣੀਆਂ ਕੋਈ ਕੋਈ ਜਾਣਦਾ .
ਘਰ ਅਪਣੇ ਹੋਣ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੇ ?
ਦੂਜੇ ਲਈ ਪੱਥਰ ਨਹੀ ਚੁੱਕੀਦਾ .
ਰਾਹ ਜਾਂਦੀ ਕੁੜੀ ਵੱਲ ਕਦੀ ਮਾੜਾ ਨਹੀ ਤੱਕੀਦਾ ,
ਯਾਰੀ ਜਿੱਥੇ ਲਾਈਏ ਜਾਨ ਵਾਰ ਕੇ ਨਿਬਾਈਏ .
ਜਿਗਰੀ ਯਾਰਾਂ ਨਾਲ ਕਦੀ ਦਗਾ ਨਹੀ ਕਮਾਈਦਾ ,
ਜੇ ਸਮਝ ਨਾ ਆਵੇ ਅਗਲਾ ਵਰਕਾ ਨਹੀ ਖੋਲੀਦਾ .
ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਇਹਸਾਨ ਕਦੀ ਕਿਸੇ ਦਾ ਨਹੀ ਭੁੱਲੀਦਾ ,
ਯਾਰੀ ਵਿਚ ਪੈਸਾ ਕਦੀ ਨਹੀ ਲਈਦਾ .
ਦੁਸਮਣ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਨਹੀ ਜਾਈਦਾ ,
ਰਾਹ ਜਾਂਦੇ ਨਾਲ ਬਹੁਤੀ ਦੋਸਤੀ ਨਹੀ ਪਾਈਦੀ .
ਯਾਰੀ ਦੋਸਤੀ ਚ ਕਦੇ ਕੁੜੀ ਨਹੀ ਲਿਆਈਦੀ ,
ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਕਿਹਾ ਕਦੀ ਨਹੀ ਮੋੜੀਦਾ .
ਭੁੱਲ ਕੇ ਵੀ ਸੱਜਣਾ ਦਾ ਕਦੀ ਦਿਲ ਨਹੀ ਤੋੜੀਦਾ
300
« on: July 08, 2010, 09:29:55 AM »
ਪੂਰਬੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮਾਲਵਾ ਭੂਖੰਡ ਵਿੱਚ 'ਮਰਦਾਂ ਦਾ ਗਿੱਧਾ' ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ 'ਚੋਬਰਾਂ ਦਾ ਗਿੱਧਾ' ਜਾਂ 'ਮਲਵਈਆਂ ਦਾ ਗਿੱਧਾ ' ਵੀ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਭੰਗੜੇ ,ਗਿੱਧੇ,ਝੂੰਮਰ,ਸੰਮੀ ਆਦਿ ਲੋਕ ਨਾਚਾਂ ਵਾਂਗ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਤੇ 'ਮਰਦਾਵੇਂ ਗਿੱਧੇ' ਦੇ ਨਚਾਰ ਸਮੂਹ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀਆਂ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਤੌ ਇਲਾਵਾ,ਅਲਗੋਜ਼ੇ,ਢੋਲਕ,ਚਿਮਟੇ,ਬੁੱਘਦੂ,ਸੀਟੀ ,ਗੜਵੇ ,ਛੈਣੇ ,ਬਾਲਟੀ ਆਦਿ ਵਾਲੇ ਮਰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ,ਇਹ ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਸਾਜ਼ ਸੰਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।ਇਸ ਲੋਕ-ਨਾਚ ਵਿੱਚ ਨਾਚ ਵਰਗੀਆਂ ਮੁਦਰਾਵਾਂ ਘੱਟ ਅਤੇ ਲੰਮੀਆਂ ਬੋਲੀਆਂ ਦੀ ਭਰਮਾਰ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਬੋਲੀਆਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ-ਦੁਨੀਆਂ ਦੀ ਨਾਸ਼ਮਾਨਤਾ,ਰੱਬ ਦੀ ਹੋਂਦ ,ਪ੍ਰੇਮ-ਪਿਆਰ,ਇਸਤਰੀ ਪ੍ਰਤੀ ਖਿੱਚ ਅਤੇ ਇਲਾਕਾਈ ਮਾਣ ਤੋਂ ਛੁੱਟ ਹੋਰ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਿਕ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬੋਲਕਾਰ ਕੰਨਾਂ ਤੇ ਖੱਬਾ ਹੱਥ ਰੱਖ ਕੇ ਸੱਜੀ ਬਾਂਹ ਉਤਾਂਹ ਨੂੰ ਉਭਾਰ ਕੇ ਬੋਲੀ ਚੁੱਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੋਲੀ ਦੇ ਅੰਤਮ ਚਰਣ ਤੇ ਬਾਕੀ ਸਾਥੀ ਆਪਣੇ ਸਾਜ਼ ਵਜਾਉਦੇ ਹਨ,ਸਮੂਹ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਦੋ ਅੱਗੇ ਨਿਕਲ ਕੇ ਪੱਬਾਂ ਭਾਰ ਹੋ,ਸਰੀਰ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਧੜ ਨੂੰ ਹਰਕਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆਉਦੇ ਹਨ। ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਇਹ ਨਾਚ ਕਾਫੀ ਹਰਮਨ ਪਿਆਰਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। 
Pages: 1 ... 10 11 12 13 14 [15] 16 17 18 19 20 ... 25
|
Show Posts