App Sbb Nu ਸੂਫ਼ੀ ਸੰਤ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਆਗਮਨ ਪੁਰਬ ਦੀਆਂ ਵਾਧਾਈਆ .... Faridkot ch Festiwal chlk rea a g... and eh virasti Mela hai,, punjab ch only 3 e Virasti mele lgde a........

 History Of BaBa Farid Ji

ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਵਰਕੇ ਫਰੋਲਣ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਖ ਨਜ਼ਰ ਆਓਂਦੇ ਹਨ | ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਅਵਤਾਰ ਧਾਰਨ ਤੋਂ ਕੇਵਲ ਦੋ ਸੌ ਸਾਲ ਪੇਹ੍ਲਾਂ ਫਰੀਦ ਜੀ ਹੋਏ ਸੀ | ਓਹਨਾਂ ਦੇ ਰਚਿਤ ਸ਼ਲੋਕ ਵੀ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਦਰਜ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰ ਸਿਖ ਜਾਂ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਲੇਵਾ ਜਦੋਂ ਵੀ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਨੂੰ ਸਿਜਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਓਹ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ਦਾ ਵੀ ਓਨਾ ਹੀ ਸਤਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਤਨਾ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦਾ ਸਤਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ | ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦਾ ਪੂਰਾ ਨਾਮ ਫਰੀਦੁ --ਦੀਨ ਮਸੂਦ ਸੀ ਓਹ ਹਿਜਰੀ ੫੬੯ ਦੇ ਰਮਜ਼ਾਨ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪਹਲੀ ਤਰੀਖ ਨੂੰ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਈਸਵੀ ਸਨ ੧੧੭੩ ਸੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ੧੧੭੫ ਮਨ ਰਹੇ ਹਨ |
ਇਤਿਹਾਸ ਵਿਚ ਇਹ ਦਰਜ ਹੈ ਕੇ ਬਾਰਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਵਿਚ ਕਾਬੁਲ ਦਾ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਫਾਰੂਕ ਸ਼ਾਹ ਸੀ ਗਜਨੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨੇੜੇ ਦੇ ਇਲਾਕ਼ੇ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਇਸ ਦੀ ਈਨ ਮੰਦੇ ਸਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਫਾਰੂਕ ਸ਼ਾਹ ਦਾ ਪੁਤਰ ਇਤਨਾ ਤੇਜ਼ ਤਰਾਰ ਯੋਧਾ ਅਤੇ ਕਾਬੁਲ ਨਹੀ ਸੀ| ਗਜਨੀ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਾਬੁਲ ਉਪਰ ਕਬਜਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਉਸ ਨੇ ਅਪਨੀ ਲੜਕੀ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਉਸ ਦੇ ਪੁਤਰ ਨਾਲ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਬੁਲ ਦੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦਿਤੀ |
                  ਇਸ ਲੜਾਈ ਝਗੜੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਗਜਨੀ ਦਾ ਇਕ ਭਰਾ ਸ਼ੇਖ ਸਾਈਬ (੫੧੯ ਹਿਜਰੀ ) ਈਸਵੀ ੧੧੨੫ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਵਤਨ ਛਡ ਕੇ ਕਸੂਰ ਵਿਚ ਜਾ ਵਸਿਆ | ਫਿਰ ਕਸੂਰ ਛਡ ਕੇ ਮੁਲਤਾਨ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦੀਪਾਲਪੁਰ ਨੇੜੇ ਕੋਠੀਵਾਲ ਵਿਚ ਆ ਵਸੇ| ਸ਼ੇਖ ਸਾਈਬ ਦੇ ਪੁਤਰ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਬੀਬੀ ਮਰੀਅਮ ਨਾਲ ਕਰ ਦਿਤੀ ਗਈ ਉਸ ਦੀ ਕੁਖ ਵਿਚੋਂ ਤਿਨ ਪੁਤਰ ਅਤੇ ਇਕ ਧੀ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਦੂਜੇ ਪੁਤਰ ਦਾ ਨਾਮ ਫਰੀਦੁ --ਦੀਨ ਮਸੂਦ ਸੀ |
                 ੧੬ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਫਰੀਦ ਜੀ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆ ਨਾਲ ਹਜ ਕਰਨ ਲਈ ਮੱਕਾ ਸ਼ਰੀਫ਼ ਗਏ | ਵਾਪਸ ਆ ਕੇ ਤਾਲੀਮ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕਾਬੁਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ |ਤਾਲੀਮ ਪੂਰੀ ਕਰ ਕੇ ਜਦੋਂ ਮੁਲਤਾਨ ਵਾਪਸ ਆਏ ਤਾਂ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਦਿਲੀ ਵਾਲੇ ਖ੍ਵਾਜਾ ਕੁਤਬ ਦੀਨ ਬਖ੍ਤੀਅਰ ਉਸ਼ੀ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਏ ਤਾਂ ਓਹਨਾ ਦੇ ਮੁਰੀਦ ਬਣ ਗਏ | ਮੁਰਸ਼ਦ ਦੇ ਹੁਕਮ ਅਨੁਸਾਰ ਕੁਝ ਦੇਰ ਹਾਂਸੀ ਅਤੇ ਸਰਸਾ ਵਿਖੇ ਇਸਲਾਮੀ ਤਾਲੀਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਰਹੇ | ਜਦੋਂ ਖਵਾਜਾ ਜੀ ਚੜਾਈ ਕਰ ਗਏ ਤਾਂ ਫਰੀਦ ਜੀ ਅਜੋਧਨ ਆ ਗਏ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਪਾਕ ਪੱਟਣ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਸਮੇਂ ਤਕ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀ ਹੋ ਚੁਕੀ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪ ਜੀ ਦੇ ਛੇ ਲੜਕੇ ਅਤੇ ਦੋ ਲੜਕੀਆਂ ਸਨ ਵਡੇ ਪੁਤਰ ਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ੇਖ ਬਦਰੂ ਦੀਨ ਸੁਲੇਮਾਨ ਸੀ ਜੋ ਬਾਦ ਵਿਚ ਇਨ੍ਹਾ ਦੀ ਗੱਦੀ ਉਪਰ ਬੈਠਾ |
                   ਇਤਿਹਾਸ ਬੋਲਦਾ ਹੈ ਕੇ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਲ ਸਮੇਂ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਅਜੋਧਨ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਫਰੀਦਕੋਟ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘੇ ਸਨ ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਿਲੇ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਚਲ ਰਹੀ ਸੀ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਮਜਦੂਰੀ ਕਾਰਵਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਕੰਮ ਲਈ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ ਪ੍ਰੰਤੂ ਜਦੋਂ ਓਹ ਮਜਦੂਰੀ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ ਤਾਂ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕੇ ਟੋਕਰੀ ਉਨ੍ਹਾ ਦੇ ਸਿਰ ਤੋਂ ਉਪਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਦੇਖ ਸਬ ਲੋਕ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਗਏ ਜਦੋਂ ਰਾਜੇ ਨੂੰ ਖਬਰ ਮਿੱਲੀ ਤਾਂ ਰਾਜਾ ਖੁਦ ਦੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋਇਆ ਕੇ ਇਹ ਤਾਂ ਕੋਈ ਮਹਾਂ ਪੁਰਖ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾ ਤੋਂ ਮੁਆਫੀ ਮੰਗੀ ਅਤੇ ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੂੰ ਛਡ ਦਿਤਾ | ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੇ ਜਿਸ ਰੁਖ ਨਾਲ ਗਾਰੇ ਵਾਲੇ ਹਥ ਸਾਫ਼ ਕੀਤੇ ਓਹ ਰੁਖ ਵੀ ਉਥੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ਉਥੇ ਇਸ ਵੇਲੇ ਉਨ੍ਹਾ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਗੁਰੂਦਵਾਰਾ ਸਾਹਿਬ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਦੀਵਾਨ ਲਗਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਵੀਰਵਾਰ ਮੇਲਾ ਭਰਦਾ ਹੈ | ਉਸ ਸ਼ੇਹਰ ਦਾ ਪਹਲਾ ਨਾਮ ਮੋਕਲਹਰ ਸੀ ਜੋ ਕੇ ਉਸ ਮੋਕਲਹਰ ਰਾਜੇ ਦੇ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸੀ ਬਾਦ ਵਿਚ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਫਰੀਦਕੋਟ ਰਖ ਦਿਤਾ ਗਿਆ | ਹੁਣ ਇਸ ਨਗਰ ਵਿਚ ਉਨਾਹ ਦੇ ਨਾਮ ਉਪਰ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਆਫ ਹੇਲਥ ਸਾਇੰਸ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ |
                 ਸ਼ੇਖ ਬ੍ਰਹਮ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਮਿਲੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾ ਤੋਂ ਸ਼ੇਖ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੇ ਓਹ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦੀ ਗੱਦੀ ਉਪਰ ਗਿਆਰਵੇਂ ਸਥਾਨ ਉਪਰ ਸਨ | ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਪਰਚਾਰ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਸੀ ਇਸ ਵਿਚ ਲੇਹਂਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਅਸਰ ਵੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ |
                               ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਸਧਾਰਨ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਬੋਲੀ ਅਤੇ ਆਮ ਜੀਵਨ ਵਿਚੋਂ ਲਈਆਂ ਉਦਾਹਰਨਾਂ ਆਮ ਮਨਾਂ ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਅਸਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ | ਜਿਵੇਂ -------
                                             ਫਰੀਦਾ ਲੋੜੈ ਦਾਖ ਬਿਜਉਰੀਆਂ ਕਿਕਰਿ ਬੀਜੈ ਜਟੁ ॥
                                              ਹੰਢੈ ਉਂਨ ਕਤਾਇਦਾ ਪੈਧਾ ਲੋੜੈ ਪਟੁ ॥੨੩॥{ਅੰਗ  1379}
                          ਇਸ ਸ਼ਲੋਕ ਵਿਚ ਫਰੀਦ ਜੀ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕੇ ਜੱਟ ਕਿਕਰੀਆਂ ਬੀਜ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬਿਜੋਰ ਦੀਆਂ ਦਾਖਾਂ ਭਾਵ ਛੋਟੇ ਅੰਗੂਰਾਂ ਦੀ ਤਮਨਾ ਰਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰਾਂ ਹੀ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਉਨ ਕਤਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਛਾ ਪੱਟ ਅਰਥਾਤ ਰੇਸ਼ਮ ਦੀ ਰਖਦਾ ਹੈ |
                                  ਜਾਂ

                                                 ਫਰੀਦਾ ਸਕਰ ਖੰਡੁ ਨਿਵਾਤ ਗੁੜੁ ਮਾਖਿਓ‍ੁ ਮਾਂਝਾ ਦੁਧੁ ॥

                                                  ਸਭੇ ਵਸਤੂ ਮਿਠੀਆਂ ਰਬ ਨ ਪੁਜਨਿ ਤੁਧੁ ॥੨੭॥{ਅੰਗ  1379}

                                 ਇਸ ਸ਼੍ਲੋਕ ਵਿਚ ਫਰੀਦ ਜੀ ਫਾਰ੍ਮੋੰਦੇ ਹਨ ਕੇ ਸ਼ੱਕਰ, ਖੰਡ, ਮਿਸਰੀ,ਗੁੜ, ਸ਼ਾਹਿਦ,ਅਤੇ ਮਝ ਦਾ ਦੁਧ ਸਾਰੇ ਹੀ ਮਿਠੇ ਹਨ ਪਰੰਤੂ ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਵਸਤਾਂ ਰੱਬ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਨਹੀ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾ ਵਸਤੂਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਮਿਠਾ ਹੈ|

                          ਅਤੇ

                                            ਫਰੀਦਾ ਇਕਨਾ ਆਟਾ ਅਗਲਾ ਇਕਨਾ ਨਾਹੀ ਲੋਣੁ ॥

                                            ਅਗੈ ਗਏ ਸਿੰਞਾਪਸਨਿ ਚੋਟਾਂ ਖਾਸੀ ਕਉਣੁ ॥੪੪॥ {ਅੰਗ  1380}

                   ਫਰੀਦ ਜੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕੇ ਕਾਫੀ ਲੋਕਾਂ ਪਾਸ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਆੱਟਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਕੋਲ ਆੱਟੇ ਵਿਚ ਲੂਣ ਜਿਨਾ ਵੀ ਆੱਟਾ ਨਹੀ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਅਗੇ ਜਾਣ ਉਪਰ ਹੀ ਪੱਤਾ ਲਗੇਗਾ ਕੇ ਦੁਖ ਕਿਸ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ |

                                ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੂੰ ਸ਼ੱਕਰਗੰਜ ਵੀ ਆਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿਚ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਮਰੀਅਮ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪੁਤਰ ਨੂੰ ਭਗਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਆਖਿਆ ਤਾਂ ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੇ ਪੁਛਿਆ ਕੇ ਮੈਨੂੰ ਭਗਤੀ ਕਰ ਕੇ ਕੀ ਮਿਲੇਗਾ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਆਖਿਆ ਕੇ ਭਗਤੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਦ ਸ਼ੱਕਰ ਮਿਲੇਗੀ | ਫਰੀਦ ਜੀ ਭਗਤੀ ਕਰਨ ਲਗੇ ਤਾਂ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਚਾਦਰ ਹੇਠ ਇਕ ਮੁਠੀ ਸ਼ੱਕਰ ਰਖਣ ਲਗ ਪਈ ਇਤਫਾਕ ਵਸ ਓਹ ਇਕ ਦਿਨ ਸ਼ੱਕਰ ਰਖਨੀ ਭੁਲ ਗਈ ਜਦ ਫਰੀਦ ਜੀ ਭਗਤੀ ਕਰ ਕੇ ਓਠੇ ਤਾਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਤਰਾਂ ਚਾਦਰ ਥਲੇ ਦੇਖਿਆਂ ਤਾਂ ਉਥੇ ਸ਼ੱਕਰ ਪਈ ਸੀ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਇਹ ਅਜੀਬ ਵਰਤਾਰਾ ਦੇਖਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦਿਨ ਤੋਂ ਬਾਦ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਸ਼ੱਕਰ ਗੰਜ ਪੈ ਗਿਆ |

                     ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿਚ ਦਰਜ ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਦੇ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ੧੧੨ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਨ੍ਹਾ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਠੀਕ ਅਰਥ ਸਪਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ,ਤਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਅਨਜਾਣ ਗਲਤ ਅਰਥ ਨਾ ਸਮਝ ਲਵੇ , ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ,ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਮਰ ਦਾਸ ਜੀ ,ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮ ਦਾਸ ਜੀ ਅਤੇ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ੧੮ ਸ਼ਲੋਕ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਦਰਜ ਹਨ ਇਸ ਲਈ ਕੁਲ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ੧੩੦ ਹੈ | ਖਿਆਲਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਅਨੁਸਾਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜ ਹਿਸਿਆਂ ਵਿਚ ਵੰਡ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ |

                      ੧. ਸ਼ਲੋਕ ੧ ਤੋਂ ੧੫ ਤਕ| ਇਸ ਵਿਚ ਸ਼ਲੋਕ ੧੩ ਤੀਜੇ ਨਾਨਕ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਦਾ ਹੈ |

                      ੨.ਸ਼ਲੋਕ ੧੬ ਤੋਂ ੩੬ ਤਕ| ਇਸ ਵਿਚ ਇਕ ਸ਼ਲੋਕ ੩੨ ਪਹਲੇ ਨਾਨਕ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਹੈ|

                     ੩.ਸ਼ਲੋਕ ੩੭ ਤੋਂ ੬੫ ਤਕ | ਇਸ ਵਿਚ ਸ਼ਲੋਕ ੫੨ ਤੀਜੇ ਨਾਨਕ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਦਾ ਹੈ |

                     ੪.ਸ਼ਲੋਕ ੬੬ ਤੋਂ ੯੨ ਤਕ | ਇਸ ਵਿਚ ੭੫,੮੨ ਅਤੇ ੮੩ ਪੰਜਵੇਂ ਨਾਨਕ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ਹਨ |

                     ੫.ਸ਼ਲੋਕ ੯੩ ਤੋਂ ੧੩੦ ਤਕ | ਇਸ ਵਿਚ ਪਹਲੇ ਨਾਨਕ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ੧੧੩,੧੨੦ ਅਤੇ ੧੨੪ ਹਨ| ਤੀਜੇ ਨਾਨਕ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਮਰਦਾਸ ਜੀ ਦੇ ੧੦੪,੧੨੨, ਅਤੇ ੧੨੩ ਹਨ | ਚੌਥੇ ਨਾਨਕ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਜੀ ਦਾ ਇਕ ਸ਼ਲੋਕ ੧੨੧ ਹੈ | ਪੰਜਵੇਂ ਨਾਨਕ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਜੀ ਦੇ ੧੦੫,੧੦੮,੧੦੯,੧੧੦ ਅਤੇ੧੧੧ ਹਨ |

                   ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਲੋਕਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਸੁਨੇਹਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕੇ ਮਨੁਖ ਇਸ ਦੁਨੀਆ ਉਪਰ ਸੇਵਾ ਭਾਵ ਲਈ ਆਓਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਦਰਵੇਸ਼ ਦਾ ਜੀਵਨ ਜੀਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਮਨੁਖ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਆਓਨ ਦਾ ਅਸਲ ਮੰਤਵ ਭੁਲ ਕੇ ਵਿਸ ਗੰਦਲਾਂ ਜੋ ਖੰਡ ਲਿਵਾੜ ਕੇ ਰਖੀਆਂ ਹਨ ਦੇ ਪਿਛੇ ਲਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਧਉਲੇ ਕਰ ਬੈਠਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਉਪਰ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਥਲੇ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਲੋੜ ਹੈ ਹਰ ਸਮੇਂ ਤੇ ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ | ਜੰਗਲਾਂ ਵਿਚ ਭਟਕਣ ਦੀ ਥਾਂ ਗਰਿਸ਼ਤੀ ਜੀਵਨ ਬਿਤਾਇਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਉਸ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਨੂੰ ਸਿਮਰਿਆ ਜਾਵੇ|

                 ਬਾਬਾ ਫਰੀਦ ਜੀ ਨੇ ਈਸਵੀ ੧੨੬੬ ਅਤੇ ਹਿਜਰੀ ੬੬੬ ਦੇ ਮੁਹਰਮ ਦੀ ਪੰਜ ਤਾਰੀਕ ਨੂੰ ਅਜੋਧਨ (ਪਾਕ੍ਪੱਟਣ) ਵਿਚ ੯੩ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਇਸ ਫਾਨੀ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਆਖੀ | ਉਥੇ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾ ਦੀ ਯਾਦਗਾਰ ਉਪਰ ਲੋਕ ਸਿਜਦਾ ਕਰਨ ਜਾਂਦੇ ਹਨ |